Wetenschap 7 november 2000

UvA koppelt 126 pc's
aaneen tot supercomputer

De Universiteit van Amsterdam (UvA) heeft vorige week een nieuwe 'rekencomputer' in gebruik genomen.

Tot afgelopen zomer maakte de universiteit gebruik van een traditionele IBM-supercomputer bij het rekencentrum SARA in Amsterdam. Die machine was echter aan vervanging toe en de UvA besloot niet opnieuw honderdduizenden guldens te investeren in een andere supercomputer, maar een groot aantal pc's aan elkaar te koppelen.

Het Beowulf-cluster bestaat uit 126 pc's die door middel van 1200 meter netwerkkabel aan elkaar verbonden zijn. De rekenkracht van pc's –met een 650 of 700 Mhz processor– heeft zich volgens de UvA zo stormachtig ontwikkeld dat een netwerk van pc's zich prima kan meten met een middenklasse supercomputer. Het grote voordeel van zo'n netwerk zijn de lage aanschafprijs en de flexibiliteit.

De rekencapaciteit van het nieuwe cluster is tien keer zo hoog als het aandeel dat de UvA huurde in de oude supercomputer. Ook als er een of enkele pc's uitvallen, werkt de 'totale' computer gewoon verder: het systeem zoekt zelf een vrije pc om een bepaalde rekenopdracht uit te voeren. Bij het ontwerp is al rekening gehouden met uitbreiding: de Vrije Universiteit heeft al gezegd ten minste op experimentele basis aan te willen haken. Het systeem configureert bijgeplaatste pc's volledig automatisch.

Het via een netwerk combineren van de kracht van pc's is niet nieuw, maar gebeurt al sinds 1988. Er bestaan allerlei systemen waarbij computers via internet in hun werkloze uren of minuten een grote rekenklus gezamenlijk uitvoeren. Het bekendste project is Seti@Home, waarbij wereldwijd 2,5 miljoen computeraars 'meeluisteren' naar mogelijke signalen van buitenaards leven die door een enorme radiotelescoop in Puerto Rico worden opgevangen.

Het verwerken van de gegevensstroom van deze telescoop is onmogelijk via een normale supercomputer en gebeurt nu door het rekenwerk over de 'speelkwartiertjes' van miljoenen pc's te verdelen. Samen rekenen ze per etmaal evenveel als een enkele pc in 1150 jaar kan verwerken.

Behalve luisteren naar buitenaards leven zijn er ook serieuze voorbeelden van dit zogenaamde 'distributed computing', bijvoorbeeld de gezamenlijke test van de internetbeveiliging van RSA Security, een klus die anders vele tientallen jaren zou vergen.