„Grotere stap dan
eerste voet op de maan”

„Dit is de belangrijkste dag uit de geschiedenis van de ruimtevaart”, zegt Goldin. In het enthousiasme van het moment vergeet hij wellicht de eerste stap van zijn landgenoot Armstrong op de maan. Toch niet: „In plaats van raketten naar elkaar te richten, in plaats van met elkaar te concurreren, leerden we nu van elkaar. Wij kunnen leren van de Russen en de Russen van de Verenigde Staten.”

„Toen Amerika naar de maan ging, was dat een fantastische gebeurtenis. Bij de landing van de eerste mensen op de maan was ik bijzonder trots”, geeft Goldin toe. De NASA-baas staat op een uitkijkplatform in Kazachstan dat zicht biedt op de lanceertoren van waaruit zojuist een Amerikaan en twee Russen naar het ISS zijn vertrokken. „Wij versloegen de Russen in de race naar de maan. We konden iets dat de Russen toen niet konden. Wij schreven historie.

Wat we nu doen, is nog veel mooier; schitterend. We leerden elkaar te vertrouwen en als we ooit vrede met elkaar willen hebben, zullen we daarmee moeten beginnen. Toen ik die raket zag gaan, ging dat door mijn gedachten: God zegene dat we elkaar vertrouwen.”

De Amerikaan Bill Shepherd en de Russen Joeri Gidzenko en zijn collega Sergej Krikaljow hebben niet veel ruimte gehad in de lanceermodule van de Sojoez-raket. Als haringen in een ton lagen ze naast elkaar in een ruimte met een doorsnee van 2,3 meter toen het grondstation de ontsteking haar werk liet doen.

Echter, Goldin heeft alle lof voor de ouderwetse Russische technologie van de Sojoez-raket. „De Russen hebben goede ingenieurs en technici.” Dat is voor Goldin ook een basis van vertrouwen. „Zij mogen onze astronauten lanceren en wij in onze spaceshuttle de Russische kosmonauten.”

Voor de Russen is deze lancering een routinekwestie: de 1500e Sojoez-capsule en de 399e lancering vanaf ”locatie 254”, een van de vijf lanceerplaatsen van het Bajkonoer-Cosmodrome-terrein, dat ongeveer half zo groot is als Nederland. Ooit vertrok hier ook Joeri Gagarin, 's werelds eerste ruimtevaarder.

Boodschap
Goldin is voor de NASA de perfecte communicator. Hij gelooft in zijn eigen boodschap, dat is duidelijk. „Er komen nog veel problemen. De laatste shuttlebemanning die van het ISS terugkwam vertelde me: We hadden moeilijkheden bij vertrek; drie keer werd onze lancering uitgesteld. We hadden problemen in het ISS. En onze landing was niet eenvoudig. Toch zongen we op de terugweg met z'n allen ”We are going to make it”. En zo zal het ook in de toekomst gaan. We zullen veel problemen krijgen, maar die gaan we oplossen. Daar ben ik van overtuigd.”

Goldin is ook zeker van het nut van dit soort ondernemingen. „Wij werken met ons onderzoek in de ruimte aan de oplossing van gezondheidsproblemen op aarde. Met deze missies onderzoeken we bijvoorbeeld het probleem van verzwakking van de botten en spieren op lange termijn. Dat is ook een serieus probleem op de langeafstandsreizen in de ruimte. Ruimtereizen zijn geen aardigheidje. Dit is echt lastig werk”, benadrukt Goldin enkele keren.

Dat roept onmiddellijk de vraag op: Lukt het om ooit Mars of een andere planeet naast de aarde te bereiken? „Deze ruimtereis is de voorbereiding op langeafstandsvluchten,” stelt Goldin eenvoudig. Op een nadrukkelijke vraag wanneer de reis naar Mars moet beginnen, zegt hij bij herhaling: „Niet vóór tien jaar na nu en niet later dan twintig jaar na nu.”

De NASA is er nog niet klaar voor, geeft Goldin toe: „We zijn ervan overtuigd dat we op die reizen te maken krijgen met slaapritmestoornissen. En hoe verleen je medische zorg, 25 miljoen kilometer van hier als je met 40.000 kilometer per uur door de ruimte gaat? Maar we gaan dit soort problemen oplossen en over vijf tot tien jaar zijn we klaar voor een reis naar Mars, zetten we onderzoeksstations op asteroïden die in de buurt van de aarde komen en gaan we weer heen en terug naar de maan.”

Alpha
Voorlopig is er nog niet meer dan een station in een lage baan om de aarde. Een goede 24 uur na de lancering vorige week dinsdag, was de bemanning nog op 17.000 kilometer afstand van het ISS. Met elke omloop van negentig minuten liep ze ruim 1000 kilometer in. Donderdagmiddag kwam de Sojoez-capsule langszij bij het ruimtestation.

Bij die ”docking” aan het ISS was het opnieuw feest in het vluchtleidingscentrum bij Moskou. Nadat de eerste ploeg voor de permanente bemanning het station binnendreef, stelde Goldin: „Vandaag markeert de laatste dag –onvoorziene omstandigheden daargelaten– dat er geen mensen in de ruimte wonen.”

In zijn enthousiasme was de NASA-topman even bijzonder toeschietelijk richting missieleider Bill Shepherd. Tijdens de laatste persconferentie voor vertrek, vanachter glas om besmetting door persmuskieten tegen te gaan, gaf de oud-marineman Shepherd nog aan dat het een manco is dat het ISS geen echte naam heeft, zoals een schip dat op weg gaat voor een verre bestemming. Tijdens het eerste telefoontje vanuit de ruimte met zijn directeur-generaal neemt Shepherd het heft zelf maar in handen. „Kunnen we vanaf nu niet spreken van het station Alpha?” Waarop Goldin weinig anders kan doen akkoord gaan. „Voor de duur van deze eerste missie”, voegt hij er veiligheidshalve aan toe.

De naamgeving van het ISS is een gevoelig punt. De Russen zouden het liefst spreken van Mir-2, als opvolger van hun bijna vijftien jaar oude station. De Amerikanen hebben voor dit station ooit de naam Alpha op papier gehad, maar dat idee stamt uit de tijd dat er nog geen sprake was van samenwerking met de Russen. Nu moeten de Russische partners meemaken dat de eerste bemanning onder Amerikaans commando staat en ook nog min of meer onder Amerikaanse vlag vaart.

Reprimande
Ten slotte heeft Goldin voor de Russen naast alle lovende woorden ook nog een reprimande in petto. Op een persconferentie na de geslaagde docking prijst hij eerst weer hun technische kwaliteiten. „Zij duwen ons tot onze limieten, dat is fantastisch en dat dwingt ons om nog beter te presteren. Maar er is één probleem. Als gevolg van de economische situatie in Rusland heeft dit uitstekende team geen financiële steun van de regering gehad.” Goldin spreekt van veel stress en voegt eraan toe: „Dit probleem moet binnen enkele maanden worden opgelost. We kunnen niet verder opereren op de manier zoals we dat tot nu toe hebben gedaan.”