Shuttle vliegt honderd keer

Toen de Amerikaanse spaceshuttle Discovery gisteren eenmaal veilig in een baan om de aarde draaide, knalden ongetwijfeld de champagnekurken op de lanceerbasis Cape Canaveral. De NASA brak een bijzonder record: de 100e spaceshuttlevlucht. Zij het dat er maar 99 reizen met het ruimtevliegtuig zijn gemaakt.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA mag best een beetje trots zijn. Er zijn veel naties die zich bezighouden met ruimtevaart, maar geen enkel land heeft een vliegtuig dat als een raket de lucht in gaat, even een bemanning naar een buitenpost in de ruimte brengt en zich dan na een dag of wat weer door de dampkring boort en als een vliegtuig op aarde landt. De spaceshuttles van de NASA kunnen dat allemaal wel; en nog veel meer.

Niet zelden maakt het Amerikaanse ruimtevliegtuig een reis waarbij het geen enkele halte in de ruimte aandoet. Dan draait de shuttle elke negentig minuten een rondje om de aarde en ondertussen zijn astronauten in het laboratorium aan boord druk bezig met proeven die alleen in een omgeving zonder zwaartekracht kunnen worden uitgevoerd. Op de hoogte waarop het ruimtevliegtuig normaal z'n baantjes trekt, zo'n 300 kilometer, is de zwaartekracht vrijwel afwezig. Astronauten en materialen die niet zijn vastgebonden, drijven door de shuttle als vissen in de zee. Tegelijkertijd is lood ook niet meer zwaarder dan ijzer, evenmin bezinkt zand in water. Dat maakt ruimteonderzoek interessant voor materiaaldeskundigen en biologen.

Niet zelden zet een van de shuttles ergens in de ruimte een vrachtje af. Meestal is dat dan een satelliet voor telecommunicatie, aardobservatie of spionage. Het vrachtruim van de shuttle kan heel wat bergen. Zelfs de Hubble-spacetelescoop, ter grootte van een touringcar, paste erin.

De Verenigde Staten hebben meer dan één shuttle. Het kan de afgelopen jaren zijn opgevallen dat persbureaus en krantenredacties de ene keer spreken van de Atlantis, de andere keer van de Endeauvour en dan weer van de Discovery, maar nooit meer van de Challenger. De NASA zegt in een persbericht bij de honderdste vlucht: „Van de honderd vluchten maakte de Discovery er met 28 de meeste. Columbia is tweede met 26 vluchten. Atlantis heeft 22 vluchten naar de ruimte gemaakt en Endeavour heeft 14 vluchten gecompleteerd.”

Dan blijft de vraag: Welk toestel heeft de resterende vluchten gemaakt? Precies, de Challenger. Het ruimteveer waarmee de eerste en tot nu toe enige Nederlandse ruimtevaarder, Wubbo Ockels, een vlucht maakte, in november 1985. Op de volgende vlucht, in januari 1986, explodeerde die shuttle, 73 seconden na de start.

Op alle andere veilige vluchten brachten de shuttles bij elkaar 596 astronauten in de ruimte en 1360 ton aan satellieten en andere materialen.

Extract spaceshuttle:
www.nasa.gov