Wetenschap 9 mei 2000

Onweer volgen via internet

Onweert het? Sinds anderhalve week is direct op internet te zien waar het onweert en waar de bliksem is ingeslagen. Actuele onweersinformatie over de Benelux-landen staat op de website van Benelux Lightning Detection Network (BLDN): www.blikseminslagen.com.

Het in Kollum gevestigde bedrijf beheert een netwerk van zeven sensoren die blikseminslagen in de hele Benelux kunnen meten. E. Pols, netwerkcoördinator van BLDN: „Een blikseminslag veroorzaakt altijd een elektromagnetische golf; je kunt dat bijvoorbeeld horen aan het gekraak op de radio als het onweert. De sensoren bestaan uit antennes die nauwkeurig de aankomsttijd van een elektromagnetische golf registreren. Door de gegevens van de verschillende sensoren te combineren, berekenen we met een nauwkeurigheid van 500 meter waar de inslag heeft plaatsgehad. Tegelijkertijd meten we de stroomsterkte van de inslag.”

De antennes staan als een gordel om de Benelux: in Kollum, Goor, Roermond, in het zuiden van Luxemburg en België, in Brugge en in Zandvoort.

Op de internetsite van het bedrijf is een kaart van Noordwest-Europa te zien die aangeeft waar er de afgelopen twee uur bliksemontladingen plaatshadden. Wie precies wil weten of zijn barbecuefeestje bedreigd wordt, kan tegen betaling een nauwkeurige onweerswaarschuwing krijgen per fax, e-mail of als SMS-bericht op de mobiele telefoon. Pols noemt voorbeelden van klanten: „Een bedrijf dat in de havens mensen op de steigers heeft lopen, wil graag een zwaailicht monteren dat werknemers attendeert op naderend onweer, zodat ze kunnen gaan schuilen. Vorig jaar zijn twee mensen in een kraan getroffen, die zijn een tijd uit de roulatie geweest. Een ander voorbeeld is een chemische industrie, die in geval van onweer de productie van kunstharsen gecontroleerd wil stilleggen, omdat bij een inslag het leidingennet verstopt raakt. Verder zijn er natuurlijk allerlei buitenactiviteiten, evenementen, survivaltochten. Verzekeraars kunnen bij ons gegevens uit het verleden opvragen en projectontwikkelaars kunnen bepalen hoe onweersgevoelig een bepaalde locatie is.”

BLDN levert geen voorspellingen, maar alleen waarschuwingen voor een naderend onweer. „Meestal begint een bui met ontladingen in de wolken, die kunnen we ook meten, zodat we dan al gaan waarschuwen. Verder beschikken we over software die de trekrichting van een bui kan bepalen.” Een eenvoudig abonnement voor waarschuwing gedurende drie uur tijdens bijvoorbeeld een evenement kost slechts een tientje, een jaarabonnement voor bedrijven kost zo'n 600 gulden.