Gebouwd voor de afbraak

Waarom zou een architect een gebouw ontwerpen dat honderd jaar meekan, als hij nu al weet dat het over twintig jaar grondig verbouwd zal moeten worden of zelfs onder de slopershamer verdwijnt?

Met die gedachte zette architect Jouke Post zich een paar jaar geleden achter de tekentafel om een nieuw onderkomen voor zijn bureau in Delft te schetsen. Het XX-kantoor (XX = twintig) werd geboren.

„Veel kantoren in de Randstad worden tussen het vijftiende en het twintigste levensjaar tot op het karkas gestript om een totale metamorfose te ondergaan. Dan is het milieutechnisch en economisch voordeliger om een gebouw te ontwerpen dat na twintig jaar op is”, licht John van der Graag, projectleider bij XX, toe.

Het resultaat is een eenvoudig en strak ogend kantoorpand waarbij de etagevloer een „bak met zand met een deksel” is en de luchtafvoerkanalen van karton zijn. „XX is helemaal gebouwd met materialen die over twintig jaar op zijn of hergebruikt kunnen worden: beton, hout, glas en wat staal. De dragende constructie is geheel uit Swedlam opgetrokken. Dat is onder hogedruk gelamineerd hout. Bij de demontage –want sloop kun je het niet noemen– kan dat zo weer verzaagd worden.”

„XX is ook een erg energiezuinig gebouw. Onze energieprestatiecoëfficiënt ligt op 1,0. Een mooi resultaat. Dat hebben we bereikt door goede isolatie en sterk isolerend glas te gebruiken: het is drielaags glas met tussen die lagen het hoogwaardige kryptongas. Aan de binnenzijde zit op kleine afstand van het glas een zonwering die we kunnen laten zakken. De lucht tussen het glas en dat doek kan worden afgezogen. Zo hebben we nog een extra isolatieschil gekregen”, legt Van der Graag uit.

„Grote schommelingen in de temperatuur kennen we in XX niet. Het pand heeft een basistemperatuur van 17 graden Celsius. We hebben 's morgens dus geen dure piek om het gebouw op warmte te krijgen. Verder is XX helemaal doorgerekend op de warmte die de mensen en de computers afgeven. De temperatuur loopt daardoor in de loop van de dag iets op.” Dankzij deze aanpak hoeft de CV bij XX pas aan als het buiten min 7 graden is. „De ketel is niet groter dan die van een klein huis.”

Het bijzondere bouwwerk, dat aan de buitenkant de eenvoud zelve is, vormt nu een jaar het onderkomen van XX-architecten. „Tot tevredenheid”, zegt de enthousiaste Van der Graag. Het aftellen naar 2019 is begonnen.