De sterrenhemel in maart

De eerste beelden die de NASA ontvangt, laten een oneffen landschap zien met kraters waarvan sommige zo groot zijn dat er een complete stad in past en andere zo diep dat een torenflat onder de rand verdwijnt. Eros heeft de onregelmatige vorm van een aardappel, andere vergelijken het rotsblok met een apennoot.

Near zal een jaarlang foto's van de asteroïde maken. Verder meet Near dichtheid, chemische samenstelling en magnetisch veld van Eros. De NASA zal de afstand tussen Near en Eros het komende jaar langzaam kleiner laten worden. Mogelijk zal een zonnepaneel van Near de asteroïde zelfs even aantippen.

Er zijn in ons zonnestelsel duizenden asteroïden bekend. De meeste daarvan hebben een baan tussen Mars en Jupiter.

Marslander
Het succes van het Near-project (Near Earth Asteroid Rendez-vous) staat in schril contrast tot de problemen die de NASA heeft met de Polar Marslander. Verschillende pogingen om via de grote schotelantennes van de radiotelescoop in het Drentse Westerbork nog een signaal op te vangen van de Lander bleven zonder resultaat. Weg Marsmissie, weg 165 miljoen dollar en weg nieuwe kennis over de rode planeet.

Mars staat in maart laag in het westen en verdwijnt eind maart uit het zicht. In de buurt van Mars –iets noordelijker– staan Jupiter en daarboven Saturnus. Jupiter blijft de helderste van de drie.

Alledrie de planeten krijgen deze maand weer een bezoek van de maan. Op 8 maart staat die in het begin van de avond bij Mars. Ruim 24 uur later is Jupiter aan de beurt en nog een dag later Saturnus. De overige planeten laten zich deze maand niet zien of zijn met moeite kort voor zonsopkomst of na zonsondergang te zien.

Later in maart komt de maan in de buurt van de ster Aldebaran in het sterrenbeeld Stier (12 maart 's avonds), Regulus in Leeuw (18 maart om 1 uur), Spica in Maagd (21 maart laat in de avond) en Antares in Schorpioen (25 maart). Antares is de helderste ster in die hoek van de hemelkoepel. Het is dan ook een reus met een diameter die 300 maal groter is dan die van de zon. De ster dankt zijn naam aan zijn rode kleur, waarmee hij wedijvert met de rode planeet Mars. Antares is een samentrekking van het Griekse ”anti” en ”Ares” (Mars).

Dinsdag 14 maart zal de maan –die pas op de twintigste vol is– om circa 20.55 uur de ster Mekbuta in het sterrenbeeld Tweelingen bedekken. Met een goede verrekijker of een kleine telescoop is te zien hoe de ster achter de donkere rand van de maan verdwijnt. Mekbuta is een zogenaamde supergigant, die elke tien dagen van helderheid verschilt en op 1400 lichtjaren (1400 x 10.000 miljard kilometer) van de aarde staat.

Lente
Begint voor de weerkundigen de lente morgen, voor de sterrenkundigen en voor de kalender is het dit jaar op de twintigste van de maand. Die dag passeert de zon om 8.35 uur de evenaar van zuid naar noord. De lente begint dus niet altijd op de eenentwintigste maart.