Wetenschap 29 februari 2000

Veel aandacht voor handcomputers op Cebit 2000

Kantoor in zakformaat

Door S. M. de Bruijn
Agenda, schrijfblok, fax, telefoon en internet – en dat allemaal in een doosje ter grootte van een ansichtkaart. Op de computerbeurs Cebit 2000 in Hannover drommen mensen samen rond de handcomputers, steevast aangeduid als personal digital assistant (PDA). De handcomputer is het stadium van hebbedingetje voorbij en gaat een echte concurrent vormen voor zijn grote broer, de schootcomputer of laptop. Een kantoor in zakformaat.

Er is geen enkel telecommunicatiebedrijf te vinden op de grootste computerbeurs ter wereld –morgen is het de laatste beursdag– dat niet een mobiele telefoon met internettoegang aanbiedt. Toch beseffen de meeste bedrijven wel dat het voorlopig behelpen blijft met de kleine beeldschermen van de mobieltjes. Bij het typen van een bericht op het minitoetsenbord van een telefoon is de aardigheid er na twee regels wel af.

Een tussenoplossing is de PDA –in het verleden vaak aangeduid als palmtop–, die tot nog toe vooral in gebruik was als kladblok, agenda en kaartenbak. Een toetsenbord ontbreekt, het invoeren van gegevens gebeurt door gewoon met een pen op het scherm te schrijven. Een belangrijk voordeel van de PDA ten opzichte van het internetmobieltje is dat de PDA voldoende geheugen heeft om gegevens op te slaan. De gebruiker kan ermee blijven werken als de telefoonverbinding verbroken is.

Sommige PDA's waren al in staat e-mail te verzenden wanneer ze via een modem werden gekoppeld aan een mobiele telefoon. Dat geldt bijvoorbeeld voor marktleider Palm, die in Hannover voor het eerst een model met een kleurenscherm laat zien. Bij de Cebit-stand van Palm was er afgelopen zaterdag geen doorkomen aan; mensen stonden op hun tenen om nog iets op te vangen van het kleine apparaat. De Palm IIIc weegt slechts 192 gram en gaat 1299 gulden kosten. Kodak levert een camera die op de Palm IIIc past, zodat ook het maken en versturen van foto's mogelijk is.

Routeplanner
Het ziet ernaar uit dat Palm een belangrijke concurrent krijgt: de Quartz. Deze PDA komt pas volgend jaar op de markt, maar wordt gemaakt door toonaangevende bedrijven zoals Ericsson, Nokia, Motorola, Matsushita en Psion, die hun krachten bundelen in het consortium Symbian. Na achttien maanden ontwikkelen, presenteerden ze vorige week de eerste prototypes, onder de werknaam Quartz. Twee weken geleden schaarde IBM zich bij het consortium, om de zakcomputers geschikt te maken voor de elektronische handel. Die handel heet dan niet langer e-business maar w-commerce, waarbij de w staat voor wireless, draadloos.

Het model dat Ericsson laat zien, de Communicator, blinkt uit in bedieningsgemak. Het bevat een ingebouwde telefoon en kan dus direct internetpagina's laten zien. De Communicator beschikt daarnaast over een GPS-ontvanger en bepaalt via satellietcontact de plaats van de gebruiker. Daardoor is het apparaat ook te gebruiken als routeplanner in de auto. Met speciale software van een ander bedrijf dat nauw met Symbian samenwerkt, TomTom, wijst de Communicator het dichtstbijzijnde restaurant of winkelcentrum aan en omzeilt het de files. Tijdens een wandeltocht attendeert TomTom op bezienswaardigheden in de buurt.

Wie zo'n PDA toch maar behelpen vindt omdat er geen toetsenbord bij zit of omdat het scherm te pietepeuterig is, moet wachten op de Nak van Lernout & Hauspie (L & H). Dat Vlaamse bedrijf heeft zich gespecialiseerd in spraaktechnologie en bewijst met de Nak dat ook zo'n klein doosje genoeg ruimte biedt voor spraakherkenning: een e-mail versturen is een kwestie van een bericht dicteren. Verder kan de Nak de ontvangen e-mails voorlezen met een stem die heel menselijk klinkt. Desnoods is het bericht ook te lezen, op het uitklapbare scherm van de Nak. L & H zal alleen de software leveren en is in onderhandeling met diverse hardwarefabrikanten. L & H verwacht dat het apparaat, tegen een prijs van nog geen 1000 gulden, voor het eind van dit jaar op de markt komt.