In het Techniek Museum Delft is een opstelling nagebouwd van de X1-computer uit 1960. In die tijd stalden bedrijven hun computerapparatuur royaal uit, ze vormden het visitekaartje van het bedrijf, waar gasten werden rondgeleid. Niet in de laatste plaats vanwege het prijskaartje: deze X1 kostte het Centraal Bureau voor de Statistiek destijds 700.000 gulden. De machine werd gemaakt door de Nederlandse firma Electrologica, met kennis van het Mathematisch Centrum. De loodzware tafel linksvoor bevat het bedieningspaneel. Indicatielampjes op het paneel De kasten linksachter bevatten honderden extra geheugenmodules ter grootte van een luciferdoosje; elk ter grootte van 1 bit. Uiterst rechts een machine die ponskaarten kan sorteren. Op de tafel rechtsvoor een elektrische schrijfmachine die de resultaten print, een ponsbandlezer en een bandponser. In een kast op de achtergrond is een magneetband te zien, waarop ook gegevens bewaard konden worden. De catalogus meldt: ”De nieuwste vindingen op electronisch gebied zijn toegepast, zoals transistoren en ferrietkernen”. De X1 werkte met een ferrietkerngeheugen -magnetiseerbare ferrietringetjes op geisoleerde koperen draden- met 512 adressen, uitbreidbaar tot 30.000 adressen. De machine kon 15.000 optel- en aftreksommen per seconde uitvoeren en 2000 vermenigvuldigen/delingen per seconde. Een van de programmeurs van de X1, dr. J. A. Zonneveld, vertelde dat de machine vaak dag en nacht gebruikt werd. ”Er stond een veldbed bij. Als het programma klaar was, of als de computer vastgelopen was, werd je gewekt door een toeter.” Zonneveld schreef al in 1961 een programma dat een plotter kan bedienen, zodat met de computer ook plaatjes gemaakt konden worden. De opvolger van de X1, de X8, heeft een geheugen van 16384 woorden van elk 28 bit.

Foto RD, A. Dommerholt