Wetenschap18 januari 2000

Chronologie van de eerste generatie computers

Naam

Betekenis

Bouwjaar, bouwer

Plaats/bedrijf

Karakteristieken

Mark I

Harvard-IBM Automatic Sequence Controlled Calculator

1937-1944, Howard H. Aiken

Harvard University, VS

Elektromechanische rekenmachine, 420 draaiknoppen, 3304 relais, 800 kilometer draad, 12 meter lang, 35 ton zwaar. Getallen van 23 cijfers telt de Mark in 0,3 seconden op, vermenigvuldigen duurt 3 seconden.

Eniac

Electronic Numerical Integrator and Computer

1943-1945, John W. Mauchly en W. J. Eckert

University of Pennsylvania, VS

Rekent met behulp van 17.486 vacuümbuizen, 70.000 weerstanden, 5 miljoen gesoldeerde verbindingen, en verbruikt 160 kW; is duizend keer sneller dan Mark I; bevat veertig stekkerborden en twintig accumulatoren waar berekeningen werden uitgevoerd.

Univac

Universal Automatic Computer

1946-1951, John W. Mauchly en W. J. Eckert

Remington Rand, VS

Eerste seriemachine, 46 stuks van gebouwd. Bevat vertragingslijngeheugen van 1000 woorden van elk 84 bit en een magneetbandgeheugen.

Testudo

Schildpad

1947-1952, W. L. van der Poel

Technische Hoogeschool Delft

Eerste Nederlandse elektromechanische rekenmachine, met relais en telefoonkiezers. Ca. 5 meter lang, 60 centimeter hoog. Optellen duurt 30 seconden, vermenigvuldigen 45 seconden.

Ptera

PTT Electronische Rekenapparaat

1950-1953, W. L. van der Poel en L. Kosten

Technische Hogeschool Delft en PTT Den Haag

Bevat 700 radiobuizen, 120 relais, trommelgeheugen met 2048 woorden van 10 bit. Werkt stukken sneller dan de Testudo.

Arra I

Automatische Relais Rekenmachine Amsterdam

1952, A. van Wijngaarden

Mathematisch Centrum, Amsterdam

Elektromechanische rekenmachine, voldoet niet aan de verwachtingen.

Arra II

Automatische Relais Rekenmachine Amsterdam

1954, A. van Wijngaarden en G. A. Blaauw

Mathematisch Centrum, Amsterdam

Sterk modulair opgebouwd. Lange tijd in gebruik geweest.

Miracle

Mokums Industrial Research Automatic Calculator for Laboratory and Engineering

1955

Shell, Amsterdam

Geïmporteerd uit Engeland, de oorspronkelijke naam is Mark Ferranti. De afkorting Miracle werd ook wel uitgelegd als: May it replace all chaotic laboratory experiments.

Zebra

Zeer Eenvoudige Binaire Rekenautomaat

1956-1958, W.L. van der Poel en L. Kosten

Technische Hogeschool Delft en PTT Den Haag

Eerste commerciële Nederlandse machine. Maakt evenals de Ptera gebruik van radiobuizen. Kan optellen in 0,312 milliseconde en vermenigvuldigen in 11 milliseconde.

Peter

Philips Eerste Tweetallige Electronische Rekenmachine

1958

Philips Natlab, Eindhoven

Bevat trommelgeheugen en diodegeheugen; de trommel draait met 100 toeren per seconde zodat de toegangstijd 10 milliseconde is, en het diodegeheugen heeft een toegangstijd van 0,005 milliseconde. De capaciteit van het diodegeheugen is 32 woorden van 20 bit. Erboven hing een bordje: Reken er maar niet op.

Pascal

Philips Akelig Snelle Calculator

1956-1960

Philips Natlab, Eindhoven

Bevat 12.000 radiobuizen, 10.000 transistors, 15.000 diodes. Bevat een kerngeheugen van 2000 woorden van elk 40 bit.

X1

1960

Electrologica, Amsterdam

Bevat ferrietkerngeheugen van 512 adressen, uitbreidbaar tot 30.000 geheugenplaatsen. De machine kan optellen in 0,07 milliseconde en vermenigvuldigen in 0,33 milliseconde.