Helderheid sterren bepaalt
poottijd in Andesgebergte

Boeren in Peru en Bolivia die nog volgens de traditionele manier landbouw bedrijven, kijken voordat zij hun aardappelen poten eerst naar de helderheid van het Zevengesternte.

Zijn het luchtfietsers en sterrenwichelaars? Nee. Amerikaanse onderzoekers hebben namelijk aangetoond dat er wel degelijk een verband is tussen heldere sterren in juni en het succes van de groei in de maanden oktober tot mei. Vorige week publiceerden zij daarover in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

De Zuid-Amerikaanse boeren weten uit eeuwenlange ervaring dat als het Zevengesternte helder schittert, er eerder en vooral overvloediger regen zal komen. Zijn de sterren minder goed te zien, dan betekent dat laat en weinig regen. Omdat in het bijzonder aardappels erg gevoelig zijn voor droogte, bepalen de landbouwers het moment van de poottijd aan de hand van de zichtbaarheid van de sterrengroep.

Benjamin Orlove van de universiteit van Californië –de leider van het onderzoek– denkt dat de helderheid van de sterrengroep te maken heeft met de aanwezigheid van slierten cirruswolken hoog in de atmosfeer. Die wolken zijn vooral aanwezig in de zomers dat El Niño actief is.

De wetenschappers hebben ook ontdekt dat in de El Niño-jaren er minder regen valt en het regenseizoen pas na oktober begint. Zo kunnen de Andesbewoners al in juni een schatting maken van de regenval later in het jaar. Voordat de wetenschappers het verband konden leggen, hebben zij de klimaatfluctuaties in het gebied over verschillende decennia geanalyseerd.

De Andesbewoners kijken al meer dan vier eeuwen naar het Zevengesternte voordat ze zaaien en poten. In de hoogontwikkelde incacultuur werd de sterrengroep al vereerd, zo ontdekten de Spanjaarden die in de zestiende eeuw grote delen van het gebied veroverden.