Afghanistan-veteranen raden aanval af

Tot voor kort lieten ze nauwelijks iets over hun oorlogservaringen horen. Tijdens de Kerst van 1979 waren ze voor een ”Blitzkrieg” naar Afghanistan vertrokken. Die moest leiden tot een communistische orde en rust in dat land. Maar het avontuur liep uit op een tienjarige guerrillaoorlog, met tienduizenden doden aan Sovjetzijde.

Toen de laatste veteranen in 1989 terugkeerden, verkeerde hun vaderland, de Sovjet-Unie, in een grote crisis. Niemand had dus interesse in hun gruwelijke verhalen. En later zorgden de nieuwe oorlogen in Tsjetsjenië –waar een deel van hen als huurling emplooi vond– al voor genoeg ellendige verhalen

Maar sinds de terreuraanslagen in de VS is hier dus plotseling verandering in gekomen. Een massaal weggedrukt oorlogstrauma is weer naar boven gekomen. Juist daarom raden de Afghanistan-veteranen massaal de Amerikanen af Afghanistan aan te vallen.

Geen ervaring
„Ze hebben geen ervaring met een partizanenoorlog”, zegt Aleksandr Kotenjov van de Russische Unie van Afghanistan-veteranen. „Er is geen duidelijk front in Afghanistan en je kunt er dus geen normale oorlog voeren. De enige manier om daadwerkelijk te overwinnen is het hele volk uitroeien.”

Kolonel b.d. Joeri Sjamanov laat zich in soortgelijke bewoordingen uit. „Al zou het ze lukken van Osama bin Laden af te komen, dan staat er meteen weer een ander op”, zo vat hij de kern van de Afghaanse guerrilla samen. „Je moet het hele systeem met wortel en al uitgraven.” Sjamanov bracht vijf jaar door in de verschrikkingen van Afghanistan en kent de situatie daar dus goed.

Kolonel b.d. Gennadi Sjorochov meent dat de Afghanen goede vechters zijn. „Hen overwinnen is onmogelijk.” Oud-strijder en huidig parlementslid Jevgeni Zeljenov zegt dat ze geboren strijders zijn. „Ze hebben geleerd te slapen en te leven met hun wapens.”

Ook Afghanistan-veteranen op hoge politieke posten hebben zich in de discussie gemengd, zoals luitenant-generaal Roeslan Aoesjev. Hij is tegenwoordig gouverneur van de republiek Ingoesjetië, dat grenst aan Tsjetsjenië. „Je kunt hun grondgebied bezetten, je kunt er troepen naartoe sturen en je kunt het land bombarderen. Maar je kunt nooit overwinnen. Zelfs met alle macht van het Amerikaanse leger zal dat niet lukken.”

Generaal Boris Gromov, in het huidige Rusland gouverneur van de provincie Moskou, was aanvoerder van het veertigste leger in Afghanistan. Hij was de laatste hoge Russische militair die het land in 1989 verliet. „Mijn eigen ervaring toont dat een willekeurige operatie in Afghanistan tot niets goeds zal leiden. De Amerikanen zullen niet succesvol zijn door troepen te sturen. Dit zal leiden tot grote verliezen.”

Generaal Valentin Varennikov, nu lid van de doema, adviseert de Amerikanen vooral veel tijd te investeren in het in kaart brengen van de kampen en de wapenarsenalen van de vijand. Hij keert zich tegen grootschalige bombardementen en het inzetten van grondtroepen. „Het sturen van dergelijke troepen zal lachwekkend zijn. Zij zouden wat dat betreft van onze ervaringen moeten leren.”

Lessen
Ook journalisten bemoeien zich met de discussie. Zij hameren vooral op het leeraspect van de mislukte Sovjetinval. De pro-regeringskrant Izvestija heeft zelfs een hele pagina gewijd aan de lessen die eruit te leren zijn. De krant presenteert onder meer een vijfpuntenprogramma dat de Amerikanen moet helpen aan de overwinning.

Zo zouden de Amerikanen niet moeten proberen Afghanistan te bezetten. In plaats daarvan is het verstandig om oppositiepartijen, zoals de Noordelijke Alliantie, een deel van de uitvoering van de actie in handen te geven. En het is sowieso verstandig om het land op te delen in kleinere eenheden, schrijft de krant.

Verder is het ook belangrijk de grenzen met alle omliggende landen af te sluiten, zeker die met Pakistan. Hier kwam tijdens de Sovjetbezetting immers een constante stroom nieuwe strijders en wapens vandaan. Ten slotte zouden de Amerikanen geld moeten reserveren voor de omkoping van Afghaanse strijders. Volgens Izvestija zijn deze heel gevoelig voor geld.