22 september 2001

„Iedereen die een uniform draagt moet zich gereedmaken”

VS laten hun tanden zien

Door R. Pasterkamp
De landmacht, de luchtmacht en de marine van de Verenigde Staten rukken uit. Voor eens en voor

altijd moet er worden afgerekend met staatsvijand nummer één: het internationaal terrorisme. Deze week kwam een militaire operatie op gang. „En er komt nog een heleboel meer.”
De tienduizenden militairen worden ingezet bij de operatie ”Infinite Justice” (Onbegrensde Gerechtigheid). Alle tanden die Amerika als grootste militaire macht ter wereld rijk is, worden getoond. „De Amerikaanse strijdkrachten staan klaar om de strijd op elk terrein aan te gaan”, aldus de minister van landmacht, White.

De grootste mobilisatie sinds de Golfoorlog begin jaren negentig, is nu gaande. De voorbereidingen van het Pentagon gaan gepaard met een grote mate van geheimzinnigheid, veel groter dan tijdens de Golfoorlog. Toen werd openlijk verteld dat er vliegtuigen en manschappen naar „the theatre” –het theater, zoals de Amerikanen het strijdtoneel aanduiden– in het Midden-Oosten gingen.

Nu zit alles op slot. Normaal is via internet te zien waar de vliegdekschepen USS Carl Vinson en USS Enterprise, zich bevinden. De website van de schepen toont al dagenlang niet meer de positie. Alle telefoon- en e-mailverkeer met de schepen is geblokkeerd.

Op de nieuwszender CNN, die 24 uur per dag bericht over ”America's New War”, was deze week te zien hoe twee jonge soldaten nog snel in het huwelijk traden voordat ze zich moesten melden bij het 18e Airborne Corps in Fort Bragg in North Carolina. De vier divisies van deze luchtlandingseenheid kregen „waarschuwingsorders” vanuit Washington. Waarschijnlijk zal de 82e Airborne Division binnenkort worden ingezet. De historie van deze elite-eenheid meldt onder meer roemruchte optredens bij de invasie in Normandië en de Slag om Arnhem.

Niet bedacht
De militaire planners in het getroffen Pentagon en in het aansturende Central Command op de MacDill-luchtmachtbasis in Tampa, Florida lekken weinig. Dat komt ook omdat het Amerikaanse defensie-apparaat totaal niet bedacht was op een terreuraanslag met verkeersvliegtuigen en dus ook niet voorbereid op de planning van een vergelding.

Maar dat de Amerikanen en in het bijzonder president Bush bereid zijn alles uit de kast te halen, laat zich raden. „Iedereen die een uniform draagt moet zich gereedmaken voor actie”, zei de president begin deze week. Om daar later strijdlustig aan toe te voegen dat zijn land zeker als overwinnaar uit „de eerste oorlog van de 21e eeuw” zal komen.

Niet alleen in de Verenigde Staten zelf maar wereldwijd maken vliegtuigen, schepen en manschappen zich op voor vergeldingsacties. Niemand hoeft met de befaamde Amerikaanse pep-talk de manschappen klaar te stomen voor actie. Ze „koken van woede” en zijn bereid om „hun leven te geven”, om een van de Amerikaanse kranten te citeren.

Raketten
Vanaf de Amerikaanse basis Lakenheath in de buurt van het Britse Suffolk vertrokken donderdag meerdere F-15-gevechtsvliegtuigen met onbekende bestemming. Een woordvoerder van de grootste Amerikaanse luchtmachtbasis in Europa weigerde elk commentaar. Volgens ooggetuigen waren de straaljagers uitgerust met raketten. De Amerikanen maakten intensief gebruik van de Lakenheath-basis tijdens de Golfoorlog in 1991 en tijdens de Amerikaanse aanvallen op Libië in 1986.

Ook vanaf de Spaans-Amerikaanse basis Morón de la Frontera nabij Sevilla stegen gevechtsvliegtuigen en C-5 Galaxy-transporttoestellen op met onbekende bestemming. Hoogstwaarschijnlijk zijn de toestellen inmiddels geland op de Prins Sultan-luchtmachtbasis in Saudi-Arabië. Daar stonden tot voor kort slechts veertig F-15 en F-16-jagers en F-117 stealth vliegtuigen. Dat aantal zal inmiddels aanmerkelijk hoger zijn.

In Saudi-Arabië, Koeweit en Bahrein zijn altijd al grote aantallen Amerikaanse jachtvliegtuigen en wapens gestationeerd en in Bahrein staat het hoofdkwartier van de Amerikaanse Vijfde Vloot, die sinds 1947 permanent in de Golf aanwezig is.

Ook 2200 mariniers, getraind voor speciale operaties, gingen deze week naar het Midden-Oosten. De mariniers scheepten zich woensdag in de Amerikaanse staat North Carolina in. Volgens een woordvoerder van de thuisbasis van de uitgezonden mariniers ging het om een „lang geleden geplande routine-uitzending”. Maar dat gelooft niemand.

Vliegdekschepen
In de Golf zijn inmiddels twee Amerikaanse vliegdekschepen paraat, de Carl Vinson en de Enterprise. Een derde, de USS Theodore Roosevelt, verliet deze week de thuishaven Norfolk en stoomt richting de Middellandse Zee. De drie enorme schepen worden elk omringd door een zogenaamde Carrier Battle Group bestaande uit een kruiser, fregatten, destroyers, mogelijk een amfibisch transportschip met mariniers en uit onderzeeboten. Een deel van die schepen is uitgerust met kruisraketten en nucleaire wapens.

Op de basis Diego Garcia in de Indische Oceaan moet nu een ongewone drukte heersen. Het eiland is de laatste jaren decennia in een van de belangrijkste Amerikaanse bases buiten de VS. Er ligt een landingsbaan, geschikt voor de grootste transporttoestellen, en er zijn kades voor transport- en oorlogsschepen. Er liggen torpedo's voor onderzeeboten, sonarboeien voor vliegtuigen, allerlei soorten bommen en slimme munitie, voorraden brandstof en voedsel. Er zijn barakken voor mariniers en oefenterreinen voor de Seals, de speciale troepen voor geheime operaties. Want dat die in actie komen, lijdt geen twijfel.

Strijd
De secretaris-generaal van de NAVO, Lord Robertson bevestigde deze week nog eens de vastbeslotenheid van de alliantie „eensgezind bij te dragen aan de strijd tegen terrorisme”. Volgende week woensdag en donderdag komen in Napels de ministers van Defensie van de negentien lidstaten bij elkaar. Op de agenda staat de inzet van militairen.

Een vernederde supermacht trekt ten strijde. De komende weken en maanden moet blijken of de inzet van militair geweld effectief genoeg zal zijn tegen het internationale terrorisme.

Al eerder maakte de VS jacht op de Saudische miljonair Osama bin Laden. In 1998 schoten oorlogsschepen ruim zeventig Tomahawk-kruisraketten af op Afghanistan en Sudan. Dit ter vergelding voor het opblazen van twee Amerikaanse ambassades in Afrika. Doelen waren onder andere kampen van Bin Laden in Afghanistan.

Maar de miljonair, die volgens Amerikaanse inlichtingendiensten in de plaats Khost zou vergaderen, werd niet geraakt. Wel honderd anderen. De Tomahawks misten Bin Laden omdat hij net voor de lancering van de raketten zijn satelliettelefoon uitzette.