21 september 2001

Luchtvaartmaatschappijen uiterst beducht op scherpe voorwerpen

Paraplu's zijn ook al moordwapens

Door G. ten Voorde
SCHIPHOL – De politiek maakt zich zorgen. Zorgen om de veiligheid van de luchthaven Schiphol bij de op stapel staande privatisering. Premier Kok probeerde gisteren de kou uit de lucht te halen. „We schrijven veiligheid met hoofdletters.” Passagiers op Schiphol kunnen erover meepraten. Een paraplu geldt momenteel al als een moordwapen.

De luchthavens hebben zich hersteld van de hectiek van afgelopen dagen. Ogenschijnlijk tenminste. Want tien dagen na de verschrikkingen in de VS heerst er in aankomst- en vertrekhallen nog altijd een zekere angst en onzekerheid. Andere passagiers laten het –vooral op de transatlantische routes en op de binnenlandse vluchten in de VS– helemaal afweten.

PvdA, D66 en GroenLinks zijn bezorgd over de veiligheid in de lucht en op de grond. Zeker met de ophanden zijnde privatisering van Schiphol. Want veiligheid zou bij een commercieel bedrijf wel eens de sluitpost op de begroting kunnen worden, vrezen de fracties.

Premier Kok zegde daarom gisteren bij de algemene beschouwingen toe de beveiliging van Schiphol tegen het licht te zullen houden. Kok benadrukte dat „als er maar één spoor van twijfel is” of de veiligheid met de nieuwe wet voldoende wordt gewaarborgd, de behandeling in de Eerste Kamer niet zal worden doorgezet.

Niet gewenst
Reizigers hoeven zich dezer dagen in ieder geval weinig zorgen te maken over de beveiliging van Schiphol. „Wij hebben de controles geïntensiveerd”, vertelt woordvoerder Rob Stenakker van de marechaussee geruststellend. Scherpe voorwerpen zijn niet gewenst. In de vertrekhal heeft Schiphol grote waarschuwingsborden geplaatst: ”Please remove sharp items from your handbagage. Haal a.u.b. scherpe artikelen uit uw handbagage”.

Messen, vijlen, nagelschaartjes, zakmesjes en briefopeners zijn niet toegestaan, omdat ze vluchtgevaarlijk zijn. „Mijn paraplu valt onder de categorie moordwapens”, vertelt reiziger Ter Avest, kersvers terug uit de VS. Bij het inchecken in Boston voor de KLM-vlucht naar Amsterdam moest de Harskamper zijn twee paraplu's uit de handbagage verwijderen. Ook een schaar moest uit een handtas.

In de vertrekhal zijn balie 10 en 11 gereserveerd voor vluchten naar de VS. Passagiers worden, nog voordat ze zich hebben kunnen melden, steekproefsgewijs gecontroleerd. De ingang tussen ”10” en ”11” is afgeschermd met doeken. Daarachter keren twee beveiligingsbeambten de bagage binnenstebuiten.

Een stevig gebouwde, donkere man, zwarte broek, dito colbertje, kortgeknipte afrokrulletjes, komt aanlopen. Schiphol discrimineert niet, maar de man –het prototype van een kaper– is onvermijdelijk de klos. Zijn handkoffer moet op z'n kop. Twee paar handen, verpakt in handschoenen, glijden aan alle kanten door de inhoud. Overhemdjes, shirtjes, wasgoed. Vakje hier, klepje daar. Niets ontgaat de twee paar speurende oogjes. De buit is een miniem rood Zwitsers zakmesje. Toch gevaarlijk, oordelen de controleurs. Het mesje blijft achter.

Rustig
Passagiers lijken zonder blikken of blozen aan boord te stappen. „Ik hoor passagiers niet meer over de aanslagen”, vertelt een KLM-stewardess die dit eigenlijk al niet mag vertellen. Ondanks haar spreekverbod wil ze nog wel even kwijt dat passagiers „rustig” reageren. Ter Avest uit Harskamp bevestigt haar relaas. „Aan boord merk je niks. De controles in Amerika vóór het instappen zijn erg streng. Daar staat het rijen dik.” Ongelukkig is hij er niet mee. „Het geeft wel een veilig idee.” De extra wachttijd neemt hij graag voor lief.

Een vrouw op doorreis van Nice (via Schiphol) naar Memphis (VS) ziet geen moment tegen haar vlucht op. Terwijl ze staat te praten, jaagt een medereiziger enthousiast met zijn koffer over haar tenen. „Sommigen zijn blijkbaar nog steeds nerveus”, gromt ze. Zorgen over kapingen en aanslagen maakt ze zich niet. „Het is een kans van één op...” Vragend kijkt ze rond. Wuivend verdwijnt ze naar de incheckbalie.

Niet iedereen heeft evenveel begrip voor de extra controles met het bijbehorende oponthoud. „Maar zulke mensen heb je er altijd tussen zitten”, zegt een KLM-begeleidster schouderophalend. Ook zij mag dit niet zeggen.

Heethoofden
Voor het glas van de aankomsthal staat A. van Leeuwen uit Haaksbergen. De Achterhoeker zou op dit moment gerust in een vliegtuig stappen. „Maar niet naar New York”, verzekert hij. De man relativeert de risico's. Voor aankomst op Schiphol heeft hij net tweeënhalf uur achter het stuur gezeten. „Ik denk dat ik in die tijd tien keer zoveel gevaar heb gelopen.”

Samen met z'n vrouw haalt hij een dochter op van een vakantie in Marokko. Het echtpaar slaakt stiekem een zucht van verlichting als de landing op de schermen verschijnt. „Ik ben blij dat ze weer hier is”, bekent pa Van Leeuwen eerlijk. „Niet zozeer om de vlucht, maar meer om Marokko. Het is toch een islamitisch land. Daarom is het goed dat ze vóór eventuele vergeldingsacties thuis is.” De Haaksbergenaar is niet zozeer bang voor Marokkanen. „Maar ook daar zitten van die heethoofden tussen.”