VS rekenen bij militaire
actie weer op Saudi's

WASHINGTON – Als de VS straks ten strijde trekken tegen het internationaal terrorisme zullen zij opnieuw een beroep doen op Saudi-Arabië, dat tijdens de Golfoorlog van 1991 ook al een belangrijke pijler vormde van de coalitie die de Amerikanen tegen Irak op de been hadden gebracht. Washington verwacht van de Saudiërs dat zij hun invloed zullen doen gelden op hun Arabische buren en informatie verschaffen over moslimextremisten.

En Saudi-Arabië zal aan de wensen tegemoetkomen, zeggen deskundigen, omdat zijn nauwe band met de VS verschaft waar het koninkrijk de meeste behoefte aan heeft: een stabiele oliemarkt en bescherming tegen Irak. Om kort te gaan, de twee landen hebben elkaar nodig, zoals dat al tientallen jaren het geval is.

„Ze zijn aan elkaar gebonden”, zei Anthony Cordesman, een Midden-Oostendeskundige uit Washington. „We kunnen heus wel met Saudi-Arabië van mening verschillen en doen dat op bepaalde punten ook wel. Maar we hebben zeer sterke gemeenschappelijke strategische doelen.”

Saudi-Arabië zal echter niet te koop lopen met zijn steun. Het koninkrijk, dat de heiligste plaatsen van de islam onder zijn hoede heeft, moet uitkijken niet de woede te wekken van de moslimdissidenten in eigen land, die de regerende koninklijke familie nu al verwijten te veel op de VS te leunen.

Troepen VS
Saudi-Arabië is het land waar Osama bin Laden is opgegroeid. De komst van Amerikaanse troepen tijdens de Golfoorlog en het feit dat een deel van hen in het land is achtergebleven, is een van de redenen waarom de terroristenleider de VS haat. „Zij willen aardig zijn, bondgenoten zijn, ze hebben economische belangen”, zei Clovis Maksoud, een voormalige ambassadeur van de Arabische Liga in de VS en bij de VN, over de Saudiërs. „Maar ze willen niet te veel met de VS worden geïdentificeerd in de Arabische en islamitische wereld.”

Het gevoeligst ligt de aanwezigheid van de Amerikaanse troepen. Kritische moslims, ook de gematigden onder hen, vinden dat die niet thuishoren in het land van Mekka. Er zijn enkele duizenden Amerikaanse troepen in Saudi-Arabië gestationeerd. Een deel daarvan is betrokken bij Operation Southern Watch, de controle op het vliegverbod boven Zuid-Irak dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties na de Golfoorlog aan Bagdad heeft opgelegd. De andere trainen en adviseren de Saudische strijdkrachten. De troepen zouden een rol kunnen spelen bij eventuele militaire acties tegen Afghanistan of andere landen die terroristen herbergen.

Saudische functionarissen spreken overigens tegen dat er Amerikaanse troepen in het land zijn. Zij duiden die aan als internationale strijdkrachten die in Saudi-Arabië zijn om de naleving van VN-resoluties af te dwingen.

Net als tijdens de Golfoorlog zoekt de Amerikaanse regering bij verscheidene Arabische landen steun voor haar campagne tegen het terrorisme, zowel om legitimiteit aan militaire acties te geven als om informatie over terroristen in te winnen.

De Saudische minister van Buitenlandse Zaken, prins Saud al-Faisal, komt deze week naar de VS voor overleg met president George Bush en minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell.

„Zij begrijpen heel goed dat het evenzeer in hun belang is als in het onze dat we een eind maken aan dit soort activiteiten en dit soort internationaal terrorisme stopzetten”, zei vice-president Dick Cheney afgelopen weekeinde voor de televisie.

Vrees
De Saudiërs hebben zelf ook te kampen gehad met moslimextremisme, vooral na de Golfoorlog, en zijn daar keihard tegen opgetreden. Zij zouden de VS dan ook waardevolle informatie kunnen verschaffen, zegt Cordesman. Maar Saudi-Arabië en andere Amerikaanse bondgenoten in de Golf zoals Qatar, de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein zijn bang dat de interne onrust weer de kop op zal steken als de VS hun campagne al te breed opzetten. En die vrees is niet ongegrond. De Iraakse president Saddam Hussein beschuldigde de VS er dinsdag van de terreuraanslagen als een excuus te gebruiken om oude vetes met moslimlanden te beslechten. En een geestelijk leider van de Palestijnse Hamas waarschuwde dat wie zich aan de zijde van de VS tegen medemoslims keert, als een verrader zal worden beschouwd.