Terreurnetwerk had meer aanslagen in petto

Er zijn volgens ingewijden bij het onderzoek sterke aanwijzingen dat het terroristische netwerk dat achter de aanslagen zat nog meer vliegtuigen heeft willen kapen dan de drie die als vliegende kerosinebommen zijn gebruikt en het vierde dat is neergestort. De autoriteiten raken er in de loop van het onderzoek steeds meer van overtuigd dat een tweede golf van geweld was gepland. De bronnen zeggen dat zaterdag 22 september daarbij steeds als een belangrijke datum naar voren komt, maar zij weigeren daarover specifiekere mededelingen te doen.

De aanslagen van vorige week dinsdag op de tweelingtorens van het World Trade Center en het Pentagon waren volgens senator Bob Graham, voorzitter van de senaatscommissie voor de inlichtingendiensten, onderdeel van een groter plan met andere terroristische acties, niet per se vliegtuigkapingen. Die acties zouden zowel binnen als buiten de Verenigde Staten moeten plaatshebben, zei hij.

Puzzelstukjes
De FBI, het ministerie van Justitie, de douane en fiscale opsporingsdienst, de CIA, de NSA en andere spionage- en recherchediensten zijn met man en macht in touw om de puzzelstukjes bij elkaar te leggen. Functionarissen van verscheidene diensten spraken met het persbureau Associated Press over ontwikkelingen in het onderzoek onder het beding van anonimiteit. Het meeste bewijsmateriaal wordt op last van rechters geheim gehouden. In White Plains in de staat New York is een federale ”grand jury” ingesteld die bewijsmateriaal moet wegen en dagvaardingen moet opstellen.

Amerikaanse functionarissen steken niet onder stoelen of banken dat zij de Saudische miljonair Osama bin Laden ervan verdenken het complot in Afghanistan te hebben uitgedacht en bij de uitvoering ervan zijn eigen netwerk en andere terroristische groepen te hebben ingeschakeld. President George Bush wil hem te pakken krijgen, „dood of levend.”

De FBI heeft de politie, grensbewakingsdiensten en luchtvaartmaatschappijen een lijst toegestuurd met ongeveer 200 namen van personen die informatie over de aanslagen zouden hebben of eraan hebben meegewerkt. Van Californië tot Duitsland zijn meer dan vijftig potentiële getuigen of verdachten opgepakt. Vier van hen zijn wegens vluchtgevaar ingesloten.

Onder hen zijn twee mannen, Ayub Ali Khan (51) en Mohammed Jaweed Azmath (47), die vorige week rond hetzelfde tijdstip als de kapingen uit Newark bij New York met een vliegtuig waren vertrokken naar Texas. Toen het toestel net als alle andere vliegtuigen in de VS op het dichtstbijzijnde vliegveld moest landen, zetten zij hun reis vanuit St.-Louis voort per trein. Zij werden bij een routinecontrole in de trein opgepakt toen zij 5000 dollar cash en stanleymessen bij zich bleken te hebben, wapens die vermoedelijk ook door de kapers zijn gebruikt.

De mannen zijn overgebracht naar New York, waar de grand jury zetelt en waar het openbaar ministerie door enkele eerdere zaken over aanzienlijke expertise over het netwerk van Bin Laden beschikt.

Eveneens naar New York is overgebracht de Franse Algerijn Zacarias Moussaoui. Hij werd vorige maand al opgepakt nadat hij vlieglessen had proberen te nemen in Minnesota. De vliegschool kreeg argwaan en waarschuwde de autoriteiten. Moussaoui werd op 17 augustus ingesloten omdat zijn immigratiepapieren niet in orde waren. Twee weken voor de aanslagen van afgelopen dinsdag wisten de autoriteiten dat Moussaoui al bijna een jaar geleden vlieglessen had proberen te krijgen in Oklahoma.

Financieel spoor
Ook een man uit Californië die door financiële transacties met twee van de negentien vermoedelijke kapers in verband is gebracht, is gearresteerd. Ondertussen heeft de FBI de sporen van de kapers naar vliegscholen in het hele land gevolgd. De FBI zoekt nog een twaalftal anderen die mogelijk geleerd hebben hoe ze een vliegtuig moeten besturen, aldus een politiefunctionaris. Vice-president Dick Cheney heeft zondag gezegd dat de kapers vorige week waarschijnlijk zes vliegtuigen op het oog hadden voor hun actie.

Een financieel spoor valt misschien af te leiden uit enkele verdachte aandelentransacties die aan de aanslagen voorafgingen. Amerikaanse en Europese beursautoriteiten onderzoeken wie er mogelijk heeft gespeculeerd op koersdalingen van luchtvaart- en verzekeringsmaatschappijen.

Leden van het terroristennetwerk kunnen wellicht ook worden opgespoord aan de hand van onderschepte berichten, waarvan sommige volgens de autoriteiten na de aanslagen zijn uitgewisseld. Deelnemers aan het complot communiceerden volgens ingewijden met mobiele telefoons die regelmatig rouleerden en via e-mail. Ze maakten ook gebruik van traditionele telefoons, maar hebben daarbij waarschijnlijk speciale codes gebruikt om hun opsporing te bemoeilijken. Een en ander heeft minister van Justitie John Ashcroft ertoe gebracht het Congres te verzoeken om verruiming van de opsporingsbevoegdheden.