„De eerste oorlog van de 21e eeuw”

Als president George W. Bush op korte termijn een daad wil stellen –iets waar het wel op lijkt– dan heeft hij geen keus. Een massale luchtaanval op doelen in Afghanistan is de enige realistische optie.

Vliegbases in de Golfregio zijn betrekkelijk ver weg, dus de vliegtuigen moeten opereren vanaf vliegdekschepen. Daarvan zijn er inmiddels twee in de Perzische Golf: de USS Enterprise en de USS Carl Vinson. De enorme schepen, onderdeel van de Vijfde Vloot, hebben een keur aan oorlogsbodems om zich heen, waarvan er verschillende met Tomahawk-raketten zijn uitgerust.

Een vliegdekschip (carrier in het Engels) is in feite een drijvend vliegveld. Met 5000 mensen aan boord en tientallen vliegtuigen, waaronder F-14 Tomcats, F/A-18-Hornets en E-2C Hawkeyes. Bij gebrek aan bommenwerpers, kunnen de vermaarde B-2's worden ingezet, rechtstreeks vanaf hun thuisbasis Whiteman Air Force Base in de Amerikaanse staat Missouri.

Oefening
Naast de Verenigde Staten zelf heeft NAVO-partner Groot-Brittannië de meeste troepen in de Golfregio. Restanten van de Golfoorlog eind vorige eeuw. Er staan tientallen Amerikaanse (F-15's en F-16's) en Britse (Tornado's) gevechtsvliegtuigen in Saudi-Arabië, in Koeweit en op de meest zuidelijke NAVO-basis, Inçirlik in het zuiden van Turkije. Ook de Golfstaatjes Qatar, Bahrein en Oman bergen Amerikaans materieel. Vanaf de bases kunnen ook Tomahawks worden afgevuurd.

Al lang geleden planden de Britten een militaire oefening in Oman. Over dik een week is daar een compleet leger van 20.000 man aanwezig. Voor de kust opereren 27 schepen, waaronder vier fregatten, twee onderzeeërs en het vliegdekschip HMS Illustrious. De Britten brengen naar Oman bovendien tientallen Challenger-tanks en Tornado-gevechtsvliegtuigen mee.

Verder weg, op het eiland Cyprus, beschikken de Britten over twee militaire bases met in totaal 3200 man. Verderop in de Middellandse Zee, op het eiland Sicilië, is de grote Amerikaanse marinebasis Sigonella. Daar stonden vorige week nog twee supergeheime U-2-spionagevliegtuigen opgesteld. Deze toestellen kunnen vanaf 30 kilometer hoogte een uitgestrekt gebied in de gaten houden.

De Amerikaanse basis Diego Garcia in de Indische Oceaan speelt zeker een cruciale rol bij welke operatie dan ook. Er staan F-117 stealth vliegtuigen en B-52-bommenwerpers, genoeg om een Afghaanse stad als Kandahar in de as te leggen. Het opgeslagen militaire materieel op het eiland is voldoende om twee divisies maandenlang te onderhouden.

Schurk
Maar bommen en raketten alleen zijn niet genoeg. Bush is uit op het hoofd van de Saudische miljonair Osama bin Laden, die door de Verenigde Staten wordt gezien als het kwade brein achter de aanslagen van vorige week dinsdag in New York en Washington. Bij hun zoektocht naar de vijand zijn de VS afhankelijk van geheime diensten, satellieten en spionagevluchten.

Bush verloochende deze week zijn Texaanse afkomst niet toen hij op vragen van journalisten verwees naar posters uit het vroegere Wilde Westen waarop beloningen stonden op het hoofd van een schurk. „Wanted, dead or alive (Gezocht, dood of levend)”, liet de president niets aan duidelijkheid te wensen over. „Wij willen de eerste oorlog van de 21e eeuw definitief winnen.”

Om Bin Laden te pakken, zijn Special Forces nodig, speciale terreureenheden die in kleine groepen opereren. Ook daaraan heeft de Verenigde Staten geen gebrek. Groepen militairen met spannende namen als Delta Force, Rangers, Nightstalkers en Seals zijn getraind om onder moeilijke omstandigheden –onherbergzaam terrein, vijandige bevolking en barre weersomstandigheden– zelfstandig te opereren. De „onzichtbare soldaten” worden 's nachts vanuit de buurlanden per helikopter ingevlogen, doen hun klus en maken zich weer uit de voeten.

Naar verluidt omvatten deze elite-eenheden van de VS wel 40.000 man. Mocht Amerika niet alleen willen opereren, dan kan ook de Britse Special Air Service (SAS) aan een geheime commando-operatie meedoen. Nederland beschikt over het Korps Commandotroepen, dat ook dergelijke acties aan moet kunnen.

Parachutisten
Een andere optie om „het kwaad” in Afghanistan „uit te roeien” is de inzet van luchtlandingseenheden. Vanuit het Pentagon kreeg het XVIII Airborne Corps de afgelopen dagen een zogenaamde „warning order” (waarschuwingsorder) om zich gereed te maken. De eenheid, met het hoofdkwartier in Fort Bragg in North Carolina, heeft vier divisies in huis: de 82e airborne, de 101e airborne, de 3e infanterie en de 10e mountain.

Waarschijnlijk zal een bataljon parachutisten van de 82e airborne divisie, gespecialiseerd in snelle acties vanuit de lucht, bijvoorbeeld om een vliegveld te bewaken, snel worden ingezet. De manschappen kunnen binnen achttien uur gereed zijn voor een missie overzee. Hun doelstelling is overduidelijk. „We zijn opgeleid en getraind om heel snel over zee, door de lucht of over land waar ook ter wereld te komen”, aldus een woordvoerder van de divisie. „Direct na aankomst kunnen we vechten en winnen.”

Een dergelijke aanval met troepen vanuit de lucht is zeer gecompliceerd. Volgens deskundigen in het lucht- en ruimtevaartvakblad Aviation Week zou het wel eens zestig tot negentig dagen kunnen duren voordat de voorbereidingen voor een optreden met parachutisten is afgerond.

E-mail
Er komt een aanval, maar wanneer? Een teken dat er iets aankomt, is internet. Normaal is via het web de positie van het vliegdekschip Carl Vinson waar ook ter wereld keurig te achterhalen. Wie nu echter de site van de carrier oproept, krijgt de mededeling dat vanwege „strakkere militaire regels” de positie niet meer is te zien. Ook kunnen opvarenden van het schip geen e-mail meer sturen naar de vaste wal. Het is bij de Amerikaanse marine een standaardprocedure dat telefoon en e-mail worden afgesloten als schepen operaties uit gaan voeren.

De komende dagen en weken wordt duidelijk wat de strategie van de Amerikanen is. De eerste klappen zullen daarbij cruciaal zijn. De Taliban-troepenmacht in Afghanistan beschikt over 45.000 militairen, 300 tanks en 20 MiG-21-gevechtsvliegtuigen. Het Amerikaanse volk is voorzichtig voorbereid op militaire slachtoffers. Hoe erg het wordt, weet niemand. Of zoals een Amerikaanse voormalige inlichtingenofficier het zei: „Mensen hebben nog niet in de gaten hoe ugly dit kan worden.”