Wereldwijd herdenkingen rond VS

Paus Johannes Paulus II sprak van „hartverscheurende” taferelen en sprak de wens uit dat de maagd Maria de nabestaanden zal bijstaan. Hij drong aan op terughoudendheid bij de inspanningen de terroristen te straffen. Maria „helpt allen de verleiding van haat en geweld te weerstaan en zichzelf in dienst te stellen van rechtvaardigheid en vrede”, aldus de paus.

De Britse premier Tony Blair beloofde steun voor het Amerikaanse optreden tegen de daders en zei dat het aantal Britse slachtoffers wel tussen de 200 en 300 kan liggen. „Wat de technische of juridische definitie van een oorlogsverklaring ook mag zijn, het feit is dat we in oorlog zijn met het terrorisme”, aldus Blair.

Hezbollah
Hij prees het optreden van de Amerikaanse president George W. Bush en het veelvuldige contact van Washington met de bondgenoten. Bij de Amerikaanse ambassade in Londen stonden lange rijen wachtenden voor een condoleanceregister.

In het Australische Sydney was premier John Howard aanwezig bij een kerkdienst waarin werd gerouwd voor de bijna zeventig Australiërs die na de aanslagen worden vermist en die vermoedelijk onder het puin van het World Trade Center liggen.

In de kathedraal van Manilla gingen de Filipijnse president Gloria Macapagal Arroyo en kardinaal Jaime Sin voor in een mis voor de slachtoffers, onder wie vermoedelijk twee Filipijnen.

Ook in Libanon werden woorden van sympathie en medeleven geuit. Het hoofd van de Libanese Maronitische Kerk, kardinaal Nasrallah Sfeir, droeg in Jounieh een mis op aan de slachtoffers. Er was een eerste reactie van de Libanese Hezbollah, die liet weten de onschuldige burgerslachtoffers te betreuren en die erop wees dat de Libanezen „zeer vertrouwd zijn met de pijn en het lijden van degenen die geliefden verliezen.” De guerrillabeweging waarschuwde de Verenigde Staten de aanslagen niet te gebruiken voor het ontketenen van „allerlei soorten van agressie en terrorisme onder het voorwendsel agressie en terrorisme te bestrijden.”

Saddam
De Iraakse leider Saddam Hussein riep de Amerikanen zaterdag in een open brief op geen „nieuwe kruistocht” tegen moslims en Arabieren te beginnen. Saddam wees erop dat ook „in Libanon, Palestina en Irak mooie gebouwen en kostbare huizen bovenop hun bewoners in elkaar zijn gestort.” Hij vroeg zich af of de landen die de terreuraanslagen nu zo snel hebben veroordeeld, op dezelfde manier zouden hebben gereageerd als het zou zijn gegaan om aanvallen op een Arabisch of islamitisch land door het Westen. Ten slotte stelde hij dat de internationale veiligheid er het beste mee is gediend als de VS „zich rationeel opstellen (...) en afstand nemen van het kwade bondgenootschap met het zionisme.”

In de Zwitserse ambassade in Teheran, die de Amerikaanse belangen in Iran behartigt, ligt sinds gisteren een condoleanceregister. Een Iraanse studente zei dat zij naar de ambassade was gekomen om te laten zien dat Iraniërs „het doden van onschuldigen haten.” Er waren gisteren slechts vijf anderen die het boek tekenden. Eerder betuigde de Iraanse president Mohammad Khatami zijn medeleven met de slachtoffers.

Familie Bin Laden
De Cubaanse regering veroordeelde zaterdag de aanslagen en herhaalde dat zij het Amerikaanse volk tijdens deze „nationale tragedie” steunt. Minister van Defensie Raúl Castro, een broer van Fidel Castro, ging voor tijdens een solidariteitsbijeenkomst. Castro zelf sprak dinsdag onmiddellijk na het bekend worden van de aanslagen van „ongelofelijke” daden. Hij riep tegelijkertijd Washington op een einde te maken aan „het door de regering gesponsorde terrorisme” waarvan Cuba sinds vele jaren het slachtoffer is.

Familieleden van het mogelijke brein achter de aanslagen, Osama bin Laden, namen zaterdag afstand van de Saudische balling en betuigden hun medeleven met de slachtoffers. Sjeik Abdullah Awad Aboud bin Laden, het hoofd van de schatrijke familie Bin Laden, herinnerde er in een telefoongesprek vanuit Jiddah aan dat de familie al eerder het optreden van Osama heeft veroordeeld. „Alle familieleden veroordelen gewelddadige en terroristische daden, ook als Osama daar achter zit”, zei sjeik Abdullah, een oom van de gezochte.