Nederland nog in de
ban van aanslagen VS

Op Schiphol, politiebureaus en andere gebouwen hingen vlaggen halfstok. Het vliegverkeer van en naar de VS lag de hele dag stil. Zelfs als het Amerikaanse luchtruim woensdagavond opengaat, zal de KLM pas donderdag haar vluchten hervatten om geen nieuwe opstoppingen te riskeren.

De Stichting Calamiteitenfonds Reizen heeft een 'reisverbod' ingesteld voor Washington en New York. Nederlanders die een reis hebben geboekt bij een reisorganisator die bij het fonds is aangesloten, vallen niet onder het garantiefonds als ze toch naar deze steden vertrekken.

De reisbureaus werden woensdag overspoeld met vragen over reizen naar de VS en het Midden-Oosten. Het Calamiteitenfonds gaat reizigers schadeloos stellen die direct zijn gedupeerd door de aanslagen. Het gaat om mensen die zouden vertrekken naar Noord-Amerika en Canada, die onderweg waren of die in die landen vastzitten. De reisorganisatie Travel Unie Nederland had woensdag nog steeds niets vernomen van ongeveer driehonderd reizigers die op het moment van de aanslagen mogelijk in New York verbleven.

Nederlandse slachtoffers
Het is nog altijd niet bekend of er Nederlanders zijn onder de slachtoffers in de VS. Het speciale informatienummer 0800-1205 van het ministerie van Volksgezondheid en het Rode Kruis, waarop mensen informatie kunnen krijgen over hun familie in de VS en de situatie daar, is al ruim 3000 maal gebeld.

Premier Kok kondigde aan dat ons land met de Amerikanen zal samenwerken op „alle denkbare” terreinen. De internationale gemeenschap „zal niet rusten voordat de weerzinwekkende daders van de lafhartige aanslagen, deze zieke terroristische geesten, zijn opgepakt en bestraft”, zei de premier in de Tweede Kamer.

Geen uitstel
Hoewel overal in het land vergaderingen en manifestaties werden afgelast, voelt een grote Kamermeerderheid niets voor uitstel van prinsjesdag, volgende week dinsdag. Wel kunnen enkele partijen zich voorstellen dat de opening van het parlementaire jaar een soberder karakter krijgt.

De Palestijnse Delegatie in ons land heeft sinds de aanslagen tientallen telefonische bedreigingen ontvangen. Het gebouw in Den Haag staat onder politiebewaking. Ambassadeur Y. Habbab vreest dat de Palestijnse gemeenschap in ons land wordt aangekeken op de „afgrijselijke aanslag.” Ook verschillende Turkse en Marokkaanse organisaties hebben hun „diepe afschuw” en „afgrijzen” over de terreurdaden uitgesproken.

Concrete dreigingen
De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) heeft nog geen aanwijzingen over concrete dreigingen van terroristische aanslagen in ons land. Wel verricht de BVD extra werk om goed op de hoogte van de ontwikkelingen te blijven. Militaire installaties in Nederland, ook Amerikaanse, hebben extra bewaking gekregen, net als de Amerikaanse diplomatieke vertegenwoordigingen. De Europese politieorganisatie Europol in Den Haag heeft een crisiscentrum ingericht dat dag en nacht actief is.

Minister De Grave van Defensie gaat een werkgroep instellen die moet onderzoeken wat de gevolgen van de terreuraanslagen in de VS zijn voor het Nederlandse defensiebeleid. Een onzichtbare vijand die alle grenzen wil overschrijden, vereist een nieuwe kijk op de aanpak van terrorisme, vindt de minister.

Bloedbanken
Intussen bereiden de bloedbanken zich voor op de levering van bloed(producten) aan de VS. Als de Amerikanen erom vragen, zullen de bloedbanken over een week extra donoren oproepen. Sanquin, de overkoepelende organisatie van bloedbanken in ons land, zegt dat de kans dat besmet bloed in omloop komt door de grote bloedbehoefte nihil is.

AEX
De Amsterdamse beurs hield het hoofd koel onder de aanslagen. De graadmeter AEX sloot met een kleine winst van 0,66 procent. De particuliere handelaren lieten de effectenhandel links liggen. Europese beheerders van beleggingsfondsen legden de handel in een groot aantal Amerika-gerelateerde fondsen stil, omdat de waarde van de aandelen in deze fondsen op dit moment moeilijk is vast te stellen.

Nederland hangt vlaggen halfstok

Halfstok
Bij alle gebouwen van de rijksoverheid hangt vrijdag de vlag halfstok. Nederland sluit met het vlaggen aan bij het besluit van de Europese Unie om vrijdag tot rouwdag uit te roepen.

De gemeente Den Haag opende woensdag een condoleanceregister in het stadhuis en op internet. Aan het eind van de woensdagmiddag hadden in het stadhuis al vijfhonderd mensen getekend, op de website negenhonderd. De belangstelling voor een condoleanceregister in het Rotterdamse stadhuis was woensdagmiddag niet echt groot.

Gesloten scholen
Alle joodse scholen en gemeenten in Amsterdam zijn woensdagochtend gesloten uit solidariteit en medeleven met de slachtoffers van de aanslagen in de Verenigde Staten.

Ook kleinere gemeentes reageerden op de gebeurtenissen in de VS. Bij gemeentelijke gebouwen in Enschede, Bergen Op Zoom, Maassluis, Capelle aan den IJssel hing de vlag halfstok en werden er condoleanceregisters geopend. De gemeente Almere, waar ook gevlagd werd, heeft de opening van de Bouw- en Woonexpo Almere 2001 door koningin Beatrix op donderdag een soberder kararakter gegeven.

Een winkelcentrum in Dordrecht is woensdag zonder geplande feestelijkheden geopend, de gemeente Leidschendam ziet af van het feest dat komend weekeinde op het programma stond en in Maastricht organiseert het gemeentebestuur vrijdagavond een stille tocht vanaf het Vrijthof.