Voorpagina17 september 2001

Pakistan zet buren onder druk

VS eisen
uitlevering
Bin Laden

Van onze correspondent
NEW YORK – Het militaire regime van Pakistan heeft het Taliban-bewind in Afghanistan gevraagd de Saudische terroristenleider Osama bin Laden, die zich in Afghanistan schuilhoudt, uit te leveren „zodat hij ter verantwoording geroepen kan worden voor zijn daden.”

Een hoge Pakistaanse delegatie is vandaag in de Zuid-Afghaanse stad Kandahar aangekomen om Taliban-leider Mullah Mohammed Omar tot medewerking te bewegen. De delegatie wordt geleid door generaal-majoor Faiz Gilani, plaatsvervangend hoofd van de Pakistaanse inlichtingendienst. Deze ISI is ooit betrokken geweest bij de oprichting van de Taliban-beweging en verstrekt, zo wordt alom vermoed, trainingen en wapens aan de Taliban-strijders. De delegatie zal de Afghaanse heersers voor het blok zetten: of Bin Laden uitleveren of een zware vergeldingsaanval riskeren.

Bin Laden zou uitgeleverd moeten worden aan de VS, die hem beschouwen als de belangrijkste verdachte van de aanslagen van vorige week op het World Trade Center in New York en het Ministerie van Defensie (Pentagon) in Washington. De Amerikanen hebben Afghanistan in het verleden ook al gevraagd om Bin Laden uit te leveren, omdat zij hem ook beschouwen als het brein achter de aanslag vorig jaar op de Amerikaanse torpedobootjager Cole in de haven van Aden en de dubbele aanslag op twee Amerikaanse ambassades in Afrika in 1998. Kabul heeft Bin Ladens uitlevering steevast geweigerd, omdat Washington „onvoldoende bewijs” van zijn schuld zou hebben geleverd.

Na de aanslagen van vorige week ligt de situatie echter anders. Bijna alle landen ter wereld hebben die terreurdaad veroordeeld, inclusief Pakistan, Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Dit zijn de enige drie landen die het Taliban-regime in Afghanistan hebben erkend. Het is opmerkelijk dat Islamabad bereid was een speciale delegatie naar Kandahar te sturen met het verzoek om uitlevering van Bin Laden. Pakistan en Afghanistan onderhouden namelijk nauwe betrekkingen en veel Amerikaanse politici beschouwen Pakistan als een onbetrouwbare want islamitische bondgenoot. Pakistan heeft de Amerikanen in ruil voor de bemiddeling in Bin Ladens uitlevering gevraagd om broodnodige economische steun.

Bondgenoten
President Bush en zijn naaste medewerkers hebben het afgelopen weekeinde op het presidentiële buitenverblijf Camp David overlegd over wat de VS te doen staan in de strijd tegen wat Bush het „nieuwe kwaad” noemt.

Na een intensieve telefooncampagne met politieke leiders zei Bush dat „steeds meer bondgenoten zich achter onze doelstellingen scharen.” Tegenover het eigen publiek verklaarde de president dat „alle Amerikanen die een uniform dragen zich op actie moeten voorbereiden.” De overwinning komt volgens de president „niet door één enkele veldslag, maar door een serie beslissende acties tegen terreurorganisaties en tegen diegenen die deze organisaties steunen.”

Volgens een opiniepeiling van The New York Times en CBS-News staat 84 procent van de Amerikanen achter militair optreden tegen de verantwoordelijken voor de aanslagen van vorige week. Als de antiterreurcampagne van Washington echter langer dan een paar maanden gaat duren, zakt de steun terug tot 66 procent.

Elite-eenheden
Minister van Defensie Donald Rumsfeld zei gisteren tegenover Fox News dat het Pentagon speciale elite-eenheden zal creëren die achter terroristen aangaan. Deze eenheden moeten netwerken oprollen, inclusief hun financiële bronnen. „Dit is geen gewone vijand en wij zullen deze vijand dan ook op een onconventionele manier bestrijden”, aldus Rumsfeld. In dit kader wordt ook overwogen om de inlichtingendienst CIA meer ruimte te geven. Daarbij pleiten sommige politici voor opheffing van het presidentiële besluit van 1976, toen president Gerald Ford de CIA verbood buitenlandse politieke leiders die actief waren in anti-Amerikaanse terreuracties te vermoorden.

Minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell verklaarde desgevraagd „dat alle opties op dit terrein worden overwogen, maar dat er nog niets definitief is besloten.” Meerdere politici pleiten ook voor een ruimere begroting voor de CIA, om meer spionnen te kunnen inhuren.