Voorpagina14 september 2001

Verdachten in het bezit van valse papieren en messen

Tiental arrestaties op
vliegvelden New York

Van onze correspondent
NEW YORK – Op de New Yorkse luchthavens John F. Kennedy en LaGuardia zijn gisteren zeker tien mensen van Arabische afkomst gearresteerd nadat zij in twee groepen hadden geprobeerd aan boord te komen van vliegtuigen. Omdat het ging om toestellen met bestemmingen in Californië, dus toestellen met voor een dergelijke lange vlucht veel kerosine aan boord, wordt sterk rekening gehouden met de mogelijkheid dat deze lieden een nieuwe serie aanslagen in voorbereiding hadden. Dit maakten autoriteiten in New York gisteren bekend.

Het is echter ook mogelijk dat ze gewoon New York uit probeerden komen, omdat daar de grond te heet onder hun voeten werd. Onder de arrestanten was een man die in het bezit was van een vals pilotenpaspoort. De man had, evenals vier andere van de arrestanten, dinsdagochtend al geprobeerd naar Californië te vliegen. Hij had een certificaat van een vliegschool in Florida op zak, aldus ingewijde zegslieden.

Het zou gaan om twee groepjes van in totaal tien mensen die valse identiteitspapieren, vliegtickets en messen bij zich droegen. Op de luchthaven John F. Kennedy zouden vier mannen en een vrouw zijn gearresteerd, op La Guardia vijf mannen. Drie vliegvelden in en rond New York werden onmiddellijk gesloten.

Het vijftal op John F. Kennedy had tickets voor een vlucht die dinsdag had moeten vertrekken naar Los Angeles, maar die werd na de aanslagen op het World Trade Center geannuleerd. Volgens de auoriteiten riepen ze die dag woedend dat ze „absoluut aan boord van het vliegtuig moesten zijn.”

Het ministerie van Justitie meldde dat de ongeveer zes personen die in Massachusetts en Florida zijn opgepakt omdat hun immigratiepapieren niet zouden deugen, formeel onder arrest zijn geplaatst.

Het onderzoek naar de aanslagen is niet alleen in volle gang in de VS, maar onder meer ook in Duitsland. De politie in Hamburg heeft een man gearresteerd en is op zoek naar een tweede in verband met de terreuraanslagen. De aangehouden man werkt op een luchthaven, maar wat zijn rol in de aanslagen zou zijn is niet bekend.

Twee van hen hebben volgens een voormalige medewerker van een vliegschool in Florida daar een vliegopleiding gevolgd. In juli 2000 zouden de twee uit Duitsland zijn aangekomen, om vijf maanden lang te worden opgeleid bij Huffman Aviation, de vliegschool van de Nederlander Dekkers.

De Amerikaanse minister van Justitie, John Ashcroft, zei gisteren dat zeker een van de kapers van elk van de vier Boeings die dinsdag als massavernietigingswapens werden gebruikt, in de VS een pilotentraining had gevolgd. In totaal waren er achttien kapers, zei Ashcroft.

In Florida is op een aantal adressen huiszoeking verricht. FBI-agenten vroegen bovendien bij verschillende vliegscholen dossiers op over (ex-)leerlingen. Behalve bij Huffman Aviation werd ook bij het in dezelfde straat gelegen Florida Flight Training Center gevraagd naar bepaalde bestanden. Eigenaar Arne Kruithof van deze school, waar eveneens vliegbrevetten kunnen worden gehaald, zei dat de agenten onder meer het dossier van een Tunesische leerling hadden opgevraagd. Volgens de krant de Times hebben 27 verdachte terroristen een pilotencursus gevolgd.

Nerveus
De Amerikaanse bevolking en autoriteiten zijn tot het uiterste toe gespannen. Tientallen valse bommeldingen in New York en Washington lieten mensen gisteren in paniek de straat oprennen. Ook elders in de Verenigde Staten komen valse bommeldingen binnen. Burgemeester Giuliani riep de bevolking op tot kalmte. Hij waarschuwde dat mensen die valse bommeldingen doorgeven, hard aangepakt zullen worden. Het Capitool in Washington moest gisteren eveneens korte tijd ontruimd worden, nadat een verdacht pakketje gevonden werd in het gedeelte waar de Senaat zetelt. Ook dat bleek vals alarm te zijn.

Uit voorzorg is vice-president Cheney uit de hoofdstad geëvacueerd. Hij is overgebacht naar het presidentiële buitenverblijf Camp David. President Bush blijft vooralsnog in het Witte Huis en brengt vandaag een bezoek aan het rampgebied in New York. Voormalig president Clinton liet daar gisteren al zijn gezicht zien. Hij bood treurende mensen een schouder om op uit te huilen.

In Washington lijkt het zoeken naar overlevenden in het Pentagon gestaakt te zijn. Naar schatting zeventig lichamen van slachtoffers zijn geborgen. Volgens officiële schattingen ligt het dodental van de aanslag op het ministerie van Defensie op 190 inclusief de 64 inzittenden van het toestel dat zich dinsdag in het gebouw boorde. Sporadisch laait het vuur in het gebouw nog altijd op, waardoor reddingswerkers ernstig worden gehinderd.

De eerste verhalen van reddingswerkers komen ondertussen ook los. In sommige kantoren zijn lichamen van mensen gevonden die verkoold in hun bureaustoel zitten, overvallen door de vuurstorm die in het gebouw moet hebben gewoed door de kerosine uit de Boeing 757. De hitte moet zo intens zijn geweest dat zelfs ramen smolten.

Het zal ten minste een week duren voordat alle lichamen zijn geborgen, aldus overheidsfunctionarissen. Sommigen zullen vermoedelijk nooit gevonden worden. Wel werden geluiden gehoord die zouden worden uitgezonden door de zwarte doos van het American Airlines toestel.

Van het toestel dat bij Pittsburgh neerkwam, is inmiddels wel de ”flight data recorder” gevonden. De voicerecorder, die gesprekken in de cockpit opneemt, is nog altijd spoorloos.

In New York neemt de hoop op het vinden van overlevenden ook af. Het ongunstige weer bemoeilijkt de reddingswerkzaamheden. Hulpverleners moeten bovendien uiterst voorzichtig te werk gaan, omdat sommige gebouwen in de omgeving op instorten staan.

Brandweerlieden en bergers moeten tot hun grote frustatie geregeld het getroffen gebied verlaten. Enige tekens van leven van onder het puin worden nog waargenomen.

Militairen zijn ingezet om de reddingswerkers te assisteren, maar worden ook gebruikt op andere plaatsen. Minister van Defensie Rumsfeld heeft Bush geadviseerd 50.000 reservisten op te roepen voor actieve dienst, het grootste aantal sinds de Golfoorlog.

Nederlanders
De Amerikaanse autoriteiten vrezen intussen intern dat er 10.000 doden zijn door de aanslagen, zo meldde de New York Times. Burgemeester Giuliani van New York sprak gisteren op een persconferentie van voorlopig 4763 vermisten en tot dan toe 94 geborgen doden. Minister Van Aartsen verklaarde gisteren dat er zeer waarschijnlijk ook Nederlanders onder de slachtoffers zijn. „We moeten ernstig rekening houden met Nederlandse slachtoffers.” Een schatting is volgens hem op dit moment niet te geven.

De zoektocht naar de verantwoordelijken van de aanslagen gaat ondertussen onverminderd verder. De autoriteiten hebben meer dan 7000 federale onderzoekers ingezet om zo snel mogelijk een totaalbeeld van de aanslagenreeks te construeren.

Alles wijst vooralsnog in de richting van de Saudische terrorist Osama bin Laden, maar dat moet volgens minister van Defensie Rumsfeld nog definitief vastgesteld worden. Minister van Buitenlandse Zaken Powell houdt daarentegen Bin Laden wel verantwoordelijk voor de terroristische daad.

Het Congres heeft in eerste instantie 20 miljard dollar ter beschikking gesteld aan de regering-Bush om militaire en antiterroristische acties te ondernemen. Minister Powell liet er gisteren geen onduidelijkheid over bestaan. „We zullen achter die groep, dat netwerk en diegene die dat netwerk onderdak heeft geboden en geholpen, aangaan.”