Voorpagina13 september 2001

„Reactie burgers
verandert de
geschiedenis”

DEN HAAG – Reacties van burgers op de aanslagen in de Verenigde Staten zullen de loop van de economische, sociale en politieke geschiedenis een andere wending geven. Dat zegt massapsycholoog dr. J. van Ginneken, die is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.


Volgens Van Ginneken is sprake van een „psychologische springvloed” die „diepgewortelde reactiepatronen” zal veroorzaken. Die patronen ontstaan bij individuele burgers, maar krijgen een collectief karakter. „Dat zorgt ervoor dat de samenleving als geheel wordt beïnvloed”, aldus Van Ginneken gisteren.

Volgens de massapsycholoog is met name bij de Amerikanen het gevoel van veiligheid in één klap weggevaagd. Angst heeft zich meester gemaakt van grote delen van de bevolking. Het vertrouwen in de autoriteiten heeft een zeer forse deuk opgelopen. Dat zal grote gevolgen hebben voor bijvoorbeeld de economie, verwacht Van Ginneken. „Het consumentenvertrouwen neemt af. Dat is een van de ontwikkelingen die zullen leiden tot een recessie.”

Daarnaast heeft volgens Van Ginneken de al ingezette polarisatie tussen de westerse wereld en de islamitische wereld een nieuwe impuls gekregen. Bij de bevolking in beide werelden zullen diepe gevoelens van frustratie boven komen die het vijandbeeld zullen versterken.