Bush: VS staan nog overeind
na verwoestende aanslagen
NEW YORK/WASHINGTON – De verwoestende en ongekende terroristische aanslagen gisteren met gekaapte passagierstoestellen hebben de Verenigde Staten niet onderuit gehaald. De fundamenten onder de regering, de ministeries, de ambtenarij, de economie, de financiële markten en de Amerikaanse democratie zijn intact. In het onderzoek naar de daders zullen de VS geen onderscheid maken tussen de terroristen en degenen die ze hebben gesteund.
Dat zei de Amerikaanse president Bush afgelopen nacht in een korte televisierede. „De terroristen hebben gefaald”, vindt Bush.
De president sprak zijn hevig geschrokken volk toe na een reeks zorgvuldig gecoördineeerde terroristische aanslagen zonder weerga, die de Verenigde Staten gisteren in het hart hebben geraakt. De aanslagen in New York en Washington, die met drie gekaapte passagiersvliegtuigen werden gepleegd, hebben tot duizenden slachtoffers geleid, aldus Bush. In Pennsylvania stortte een vierde gekaapt toestel neer dat op weg was naar een andere doel, Camp David, volgens sommige meldingen.
Reddingswerkers en ziekenhuizen in New York en Washington spraken ook de vrees uit dat duizenden mensen door de aanslagen om het leven zijn gekomen. Van de ongeveer vierhonderd brandweerlieden die gisteren naar de gebouwen van het World Trade Centre in New York zijn gestuurd om eerste hulp te verlenen, zijn er 265 om het leven gekomen. Dat meldden de Amerikaanse televisiezenders.
Onder de slachtoffers zou de chef van de New Yorkse brandweer zijn. Ook zijn plaatsvervanger zou de ramp niet hebben overleefd. Volgens de New Yorkse politie worden nog 85 agenten vermist.
Het land heeft voor het eerst de burgerluchtvaart volkomen stilgelegd. Overheids- en andere gebouwen werden gesloten en de president, tijdens de aanslagen in Florida, week uit naar het hoofdkwartier van de tactische luchtstrijdkrachten in de staat Nebraska. Onder bescherming van militaire gevechtsvliegtuigen landde hij in de loop van de avond in Washington.
Kwetsbaar
Regering en inlichtingendiensten vragen zich af hoe het mogelijk is dat het financiële centrum en het militaire hoofdkwartier van de supermacht zo kwetsbaar zijn. Senator Hagel, die in het inlichtingencomité van het parlement zit, sprak van „een tweede Pearl Harbour”, de onverwachte Japanse aanval in 1941 die 2280 militairen en 68 burgers het leven kostte. De media meldden: „Amerika aangevallen”. Het vasteland van de VS is vrijwel in geen enkele oorlog gebombardeerd of zelfs maar belaagd.
In ziekenhuizen in New York en omgeving zijn honderden zwaargewonden opgenomen. Er is een tekort aan bloed in Washington en New York. Burgemeester Giuliani van New York vreest dat „er veel meer doden zijn dan we kunnen verdragen”. Bush tekende aan dat bij de intussen begonnen massale speurtocht naar de verantwoordelijken „geen onderscheid gemaakt zal worden tussen de terroristen en degenen die de daders onderdak boden”.
In de torens van het Wereldhandelscentrum (WTC) in New York boorden zich gisterochtend omstreeks 08.45 uur (plaatselijke tijd) achttien minuten na elkaar twee vliegtuigen. Het tweede toestel vloog de kantoortoren in terwijl de media rechtstreeks de ramp in de eerste toren versloegen. Veel van de mogelijk 20.000 mensen die in de 411 meter hoge kantoortorens werkten, waren kort na de eerste klap geëvacueerd, maar gevreesd wordt dat de meesten geen goed heenkomen hebben kunnen zoeken. Getuigden melden dat verscheidene mensen in nood van de gehavende wolkenkrabbers sprongen.
Enkele uren later stortten de kolossale wolkenkrabbers, die deels in brand stonden, in. Manhattan leek op een woestijn tijdens een zandstorm. Overlevenden en hulpverleners renden in de stofwolken door het puin.
Inmiddels was ook het ministerie van Defensie in Washington getroffen door een gekaapt vliegtuig. Een deel van het monumentale fort-gelijkende ”Pentagon”, is brandend ingestort. De getroffen vleugel van het ministerie werd overigens net gerenoveerd waardoor er waarschijnlijk minder mensen dan normaal aanwezigen waren, aldus CNN. De schok en de paniek in de getroffen plaatsen waren enorm. Medewerkers van het Witte Huis moesten dinsdag in allerijl het gebouw verlaten uit angst voor een aanslag.
Daders
De autoriteiten en hun geheime diensten tasten kennelijk nog in het duister over de daders van de aanslag. Over hun motieven is nog niets bekend, maar gedacht wordt aan het netwerk van de beruchte in Afghanistan levende extremist Osama bin Laden. Hij zou drie weken geleden hebben aangekondigd dat er een ongekende aanval in de VS zou komen wegens de Amerikaanse steun aan Israël.
Een zegsman van de Taliban-regering van Afghanistan veroordeelde de aanslagen en ontkende betrokkenheid van de in dat land wonende Oslama bin Laden. Toen zich in de afgelopen nacht explosies voordeden in de Afghaanse hoofdstad Kabul was er even vrees dat de VS de stad bombardeerden. Het Witte Huis ontkende dat echter met kracht.
De daders, die zichzelf met de circa 266 onschuldige vliegtuigpassagiers in de bouwwerken boorden, moeten goede piloten zijn geweest en bewust van het feit dat hun doelwitten de grotere toestellen van de gekaapte types Boeing 757 en 767 niet konden hebben. Ze waren kort tevoren opgstegen in de noordoostelijke regio, Boston, Newark en Washington, en hadden dus veel brandstof aan boord.
In het Midden-Oosten grepen tal van radicalen de telefoon om de verantwoordelijkheid op te eisen. Maar een aantal Palestijnse organisaties sprak resoluut tegen bij de aanslagen betrokken te zijn. De Palestijnse leider Arafat sprak zijn afschuw uit over de aanslagen. De Duitse bondskanselier Schröder noemde de aanslagen een oorlogsverklaring aan de geciviliseerde wereld. Israël, die in de VS altijd een trouwe bondgenoot vindt, riep donderdag uit tot dag van nationale rouw voor de Amerikaanse slachtoffers. Volgens Irak, vijand van de VS, zijn de aanslagen „het resultaat van Amerikaanse misdaden gepleegd tegen de mensheid”.
Veel bewoners van New York en Washington zijn in de loop van dinsdag in paniek de stad uitgevlucht. De Amerikaanse overheid is ook buiten Manhattan tot talrijke ontruimingen overgegaan. Overheidsgebouwen, luchthavens, stations in New York en Washington, Disneyworld en het Kennedy ruimtevaartcentrum in Florida zijn ontruimd en gesloten.
