Kamer staakt debatten
na nieuws uit Amerika

„De wereldvrede is in gevaar”, constateerde PvdA-fractievoorzitter Melkert nadat de vergadering was gesloten. Hij zei te wensen dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in spoedzitting bijeen zal komen. Melkert sprak zijn medeleven uit met „de ongeloofijke aantallen slachtoffers. Ik denk aan de kinderen die vanavond hun ouders moeten missen die gewoon hun werk zaten te doen.”

Zijn VVD-collega Dijkstal betrok de stelling dat deze aanslag „een keerpunt in de geschiedenis” betekent. „Dat de Verenigde Staten zo in het hart zijn geraakt, heeft verschikkelijke consequenties.” Ook CDA-fractievoorzitter De Hoop Scheffer toonde zich zeer bezorgd over de verdere reacties op „deze angstige gecoördineerde massamoord in het hart van de Amerikaanse democratie.”

„Dit is horror”, aldus De Hoop Scheffer. „Ik ben totaal geschokt en verbijsterd”, zo viel D66-fractievoorzitter De Graaf hem bij. Overigens riepen de fractievoorzitters de regering van de Verenigde Staten op om „met verstand, wijsheid en beheersing” op de aanslagen te reageren.

GroenLinks en de SP wezen er wel op dat niet zonder meer kan worden aangenomen dat de aanslagen in verband staan met de situatie in het Midden-Oosten. Voor SP-fractievoorzitter Marijnissen waren de aanslagen in Washington en New York verder aanleiding om op te merken dat het door president Bush gewenste raketschild tegen dit geweld niet zou hebben geholpen.

„Demonisch”
SGP-kamerlid Van den Berg toonde zich gisteravond „buitengewoon aangegrepen” door het gebeuren. „Woorden schieten tekort”, zei hij. „Dit heeft iets demonisch. Je vraagt je natuurlijk af wat hier achter zit, of er een lijn is naar het Midden-Oosten. Als dat het geval is, dan heeft het haast iets apocalyptisch.”

Meeleven en gebed zijn volgens Van den Berg op dit moment hard nodig. Tegelijk moet de Nederlandse politiek nadenken over de risico's die de Nederlandse samenleving loopt. „De aanslagen maken duidelijk hoe kwetsbaar onze westerse samenleving is voor geweld. Tegen zoiets is niets bestand. Maar we moeten wel nagaan wat dit voor ons betekent, hoe het staat met onze veiligheid.” Van den Berg verwacht dat de gebeurtenissen in de VS in dit opzicht hun „schaduwen zullen werpen over de algemene politieke beschouwingen” die volgende week moeten worden gehouden.

Oorlog
ChristenUnie-kamerlid Van Middelkoop heeft gisteravond voor het eerst 's avonds na het eten gebeden voor de Amerikaanse president Bush. „Hij heeft nu veel wijsheid en bezonnenheid nodig om te reageren”, aldus Van Middelkoop. „Want die reactie raakt de hele wereld. We hebben gisteren –hoe erg het ook was– pas de eerste inslag van de steen in de vijver gezien. De golven die dat geeft, moeten nog komen.”

Van Middelkoop wil niet speculeren over mogelijke daders. „Ik durf er niet aan te denken dat er een relatie met een bepaald land blijkt te zijn. Nu praten we nog over een terroristische aanslag, dan spreken we over oorlog.” Dat het gevoel van veiligheid ook in Europa is aangetast, heeft Van Middelkoop gisteren zelf ervaren. „Ik kwam uit het station en hoorde het geluid van een vliegtuig. Direct dacht ik aan het terrorisme.”

Gewetenloos
De ministers Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) en De Grave (Defensie) waren gisteren eensluidend in hun commentaar. Ze noemden het „ongelofelijk en onbeschrijfelijk” wat er was gebeurd. „Wie dit heeft gedaan, moet gewetenloos zijn”, aldus Van Aartsen.