Een burgervliegtuig als projectiel

Over de twee vliegtuigen en hun bemanningsleden die de twee torens van het World Trade Center doorboorden, heerste dinsdagavond nog onduidelijkheid. Het toestel dat ten zuidoosten van Pittsburgh is neergestort, was een Boeing 757 van United Airlines (vlucht 93), die met 38 passagiers en zeven bemanningsleden onderweg was van de luchthaven Newark bij New York naar San Francisco.

Waar het andere bij de aanslagen gebruikte toestel van United Airlines was neergestort, wilde de luchtvaartmaatschappij dinsdagavond niet zeggen. Het ging om vlucht 175 van United Airlines: een Boeing 767, met 56 passagiers en negen bemanningsleden, die van Boston onderweg was naar Los Angeles.

American Airlines zei niet zeker te weten waar zijn vliegtuigen waren neergestort: op het Pentagon in Washington of in New York. Het ging om vlucht 11 van American Airlines: een Boeing 767, met 81 passagiers en 11 bemanningsleden van Boston met bestemming Los Angeles, en om vlucht 77, een Boeing 757 die met 58 passagiers en zes bemanningsleden van Dulles Airport bij Washington was opgestegen naar Los Angeles.

Kaping
Piloten hebben geen instructies hoe zij moeten handelen als duidelijk is dat een vliegtuig gaat neerstorten, zegt woordvoerder Baksteen van PNL. „Dat is ook niet nodig”, zegt hij hij. „Het ligt zo voor de hand: als je toch dood gaat, dan liever met zo min mogelijk gevolgen. Daar kies je zonder meer voor.” Wat de vlieger betreft is het uitgesloten dat een piloot met een wapen op zijn hoofd gedwongen is om in het WTC te vliegen.

Volgens Baksteen is het nog beter voor te stellen dat de toestellen door een van de bemanningsleden zelf is gekaapt. „Maar ook dit scenario is heel onwaarschijnlijk. Dat zou betekenen dat dit bij vier vliegtuigen tegelijk is gebeurd. Tegelijk is het wel zo dat het een keer is beschreven door de bekende Tom Clancy in zijn boek ”Ereschuld”. In dat geval was het een Boeing 747, die op het Capitool stortte. Dat toestel was gekaapt door de eerste officier, die de gezagvoerder ombracht.”

Een andere vlieger op een Boeing 747 die geregeld New York aandoet, sluit een kaping met geweld niet uit. „Alles wat we hierover zeggen, is speculatief. Wat duidelijk is, is dat het om een zeer goed doordacht plan met een lange voorbereiding gaat”, aldus de piloot, die anoniem wenst te blijven. Toch kan hij zich voorstellen dat terroristen zonder al te grote moeite erin zijn geslaagd om aan boord te komen. „Tussen steden als Boston, Washington en New York gaan de machines om de tien minuten omhoog, in de spits wel om de vijf minuten. Dat werkt zoals de lijndiensten in Rotterdam. Het moet geen probleem zijn om aan boord te komen.”

De kapers moeten op de een of andere manier wapens aan boord hebben gehad. „Het lijkt me uitgesloten dat er zonder wapens tot een dergelijke precisieactie kan worden overgaan. Met fysiek geweld in de cockpit red je het niet.” Ook Baksteen acht het mogelijk dat wapens een vliegtuig in worden gesmokkeld. „We hebben in het verleden gezien is dat het vrijwel onmogelijk is om een vliegveld helemaal waterdicht te maken. Het is dus mogelijk is om die via handlangers aan boord te brengen. Later kunnen de kapers, die vervolgens ongewapend binnenkomen, het materiaal ophalen.”

Start
Eenmaal aan boord kunnen de kapers de bemanningsleden hebben overmeesterd en hen vervolgens om het leven hebben gebracht, aldus de anonieme vlieger van de Boeing 747. „Als het om keiharde terroristen gaat, hebben zij de vliegers neergeschoten en zelf het besturen overgenomen.”

Dat laatste hoeft volgens de vlieger nauwelijks een probleem te zijn. „De start is lastig, het landen ook. Daarvoor heb je een goede vliegtraining nodig. Maar daarna, als je eenmaal in de lucht zit, kun je de bediening van de machine zo overnemen. Als je enige ervaring hebt met een Cessna, is het geen enkel probleem om in de richting van het gebouw te vliegen. Met wat ervaring op een simulator moet dat zeker lukken.”

Wat de consequenties zijn voor de veiligheid van de luchtvaart, valt op dit moment moeilijk uit te maken, zegt Baksteen. „Veiligheidscontroles blijven, die kunnen niet veel strenger. Er zal misschien wat meer aandacht gericht zijn op het volgen van de vluchten, maar dat gebeurt al heel intensief. De finale conclusie is: je kunt tegen dit soort terroristische aanslagen uiteindelijk niets doen.”

De vlieger die anoniem wenst te blijven, zegt geregeld op en over New York heen te vliegen. „Als je op 10 kilometer hoogte zit, moet je een geoefend oog hebben om de stad te zien liggen. Maar als je lager vliegt, dan vallen de torens van het World Trade Center zonder meer op, zeker met het schitterende weer dat daar nu is. Ik houd mijn hart vast bij de gedachte hoeveel mensen er in de gebouwen zijn geweest.”