Een droom definitief vernietigd

Wanneer hoorde u het nieuws over de aanslagen in Amerika?

„Kort na de eerste ontploffing in de ene toren van het World Trade Centre. Mijn zoon maakte me op de explosie attent. Ik ben gelijk achter de tv gekropen. Toen zag ik live de tweede explosie. Onvoorstelbaar. Die enorme omvang, onbevattelijk. Al dat vuur, die rook. Er zijn misschien wel honderden of duizenden mensen verbrand. Ik dacht dat ik een sciencefictionfilm zag.”

Amerika is nog nooit zo zwaar getroffen?

„Nee. De mentale klap die Amerika nu krijgt, is enorm. Alle typisch Amerikaanse symbolen zijn aangetast. De torens van het WTC stonden voor het Amerikaanse kapitalisme. Het Pentagon belichaamde Defensie. Het ministerie van Buitenlandse Zaken was het gezicht van de internationale politiek.”

Er gingen dinsdag aanvankelijk geruchten dat Palestijnen achter de aanslagen zitten. Is dat waarschijnlijk?

„Die berichten zijn volgens mij al weersproken. Het lijkt me erg onwaarschijnlijk. Voor deze zeer goed voorbereide aanslagen is een militaristische voorbereiding nodig. Dat is complex. Dat vergt veel voorbereiding. De Palestijnen hebben daar volgens mij niet de organisatie voor.

Ik denk eerder aan een persoon als Bin Laden, die ook achter de aanslag op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania zat. Die terrorist heeft in ieder geval wel de middelen om dit soort aanslagen te plegen.”

Hebben Amerikaanse inlichtingendiensten zitten slapen?

„Zeker is dat ze ernstig in hun aanzien zijn geschaad. Ik denk ook dat er koppen gaan rollen. Topmensen binnen de CIA en de FBI zullen waarschijnlijk worden ontslagen. De Amerikaanse burgers zullen op zoek gaan naar een zondebok.

Dit soort terrorisme vanuit de lucht is echter moeilijk te bestrijden. Een bom in een gebouw kun je opsporen, maar hoe wil je voorkomen dat de kaper een piloot overmeestert? Dit soort aanslagen hou je met tien inlichtingendiensten nog niet tegen.”

Het aanzien van Amerika is wereldwijd voorgoed geschaad?

„Ja, natuurlijk. Het land is in zijn hart getroffen. Ik hoorde zojuist dat er in Arabische landen mensen juichend de straten opgingen. Die hebben een gevoel van: deze superstaat is aangetast.

Amerika heeft zichzelf toch altijd een beetje als onkwetsbaar gezien. In de Tweede Wereldoorlog brachten de Japanse kamikazepiloten weliswaar schade toe, maar die was lang niet zo ernstig als nu. Het land is nog nooit zo erg getroffen als dinsdag.

De hele discussie over het Amerikaanse antiraketschild komt nu in een ander daglicht te staan. Het blijkt dat je ook met zo'n geavanceerd verdedigingssysteem hard getroffen kunt worden. De vroegere premier Reagan had destijds z'n droom van het onkwetsbare Amerika met z'n starwars. De droom van Amerika als superstaat is kapot.”

Wordt het nu oorlog?

„Met wie? Amerika zal eerst moeten weten wie de daders zijn en wat hun motieven zijn. Dan zal het land zeker tot vergelding overgaan. Dat zagen we ook na de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania. Na die aanslagen zijn er kruisraketten op gebouwen van Bin Laden afgevuurd.”

Wat staat Bush te doen?

„Hij moet zorgen dat de daders worden gegrepen en andere aanslagen zien te voorkomen. Het is niet te hopen dat andere radicale groeperingen in de wereld nu ook terroristische acties proberen uit te voeren.

Amerika gaat een fase van rouw tegemoet. Dat vergt een hele tijd. Er zijn wellicht duizenden doden en vele mensen zijn vreselijk verbrand. Dat zal het land nog lang bezighouden.”