Voorpagina14 mei 2001

Liberalen halen uit naar christelijke fracties

SGP en ChristenUnie
woedend op Dijkstal

Van onze redactie politiek
DEN HAAG/DORDRECHT – Zowel de ChristenUnie als de SGP wil opheldering van VVD-leider Dijkstal over diens verwijt dat „een aantal christelijke partijen” zich onverdraagzaam heeft opgesteld in het euthanasiedebat. ChristenUnie-senator Schuurman nodigt Dijkstal uit tot een publiek debat over verdraagzaamheid en respect voor andersdenkenden, SGP-leider Van der Vlies daagt hem in een open brief uit om aan te geven „waar en waarom het in zijn ogen fout ging.”

Van der Vlies zegt „geraakt en verbaasd” te zijn over de uithaal van Dijkstal. Die vergeleek het euthanasiestandpunt van de christelijke partijen met de „onaanvaardbaar onverdraagzame” ideeën van een aantal imams over homo's. Volgens Dijkstal zijn die twee „bijna in hetzelfde kader” te plaatsen.

Van der Vlies wijst erop dat die vergelijking in schril contrast staat met „het getuigenis van de fractiewoordvoerders van de VVD” tegen het einde van de behandeling van de euthanasiewet in de Tweede Kamer.

Van Dijkstal –„Beste Hans”– wil Van der Vlies nu weten wat er mis is met het SGP-standpunt over euthanasie. „We zijn het fundamenteel oneens, dat zij duidelijk. En als je in een debat aangeeft dat de opvatting van de ander niet deugt, zit daar natuurlijk iets onverdraagzaams in. Maar dat geldt over en weer en dat behoort tot het politieke debat. Ik daag collega Dijkstal uit om helder te maken wat er volgens hem fout zit.”

ChristenUnie-senator Schuurman heeft de aanval van Dijkstal ook als een persoonlijk verwijt ervaren. Hij was woordvoerder in het euthanasiedebat in de Eerste Kamer, maar vraagt zich af of Dijkstal zijn boodschap wel heeft meegekregen. „Als ik zijn verwijten beluister, kan ik mij eerlijk gezegd niet voorstellen dat hij de tekst van mijn bijdrage heeft gelezen.”

Schuurman meent over voldoende argumenten te beschikken om een publiek debat met Dijkstal aan te gaan over verdraagzaamheid en respect voor andersdenkenden. De fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Tweede Kamer, Van Dijke, zegt de kritiek van Schuurman te delen. „Dijkstal noemt ethiek de basis van het liberalisme en verdraagzaamheid het hart. Ik kan dat niet rijmen met zijn verwijten in onze richting. Die getuigen niet van respect voor andersdenkenden.”

Ontzettend boos
Van der Vlies heeft ook een open brief gericht aan D66-leider De Graaf, die zich impliciet heeft aangesloten bij de aanval van Dijkstal. Op een congres van zijn partij in Dordrecht haalde ook De Graaf fel uit naar de kerken in ons land en naar het CDA.

Hij deed dat tijdens een afsluitende speech waarin hij onder meer het aanvaarden van de euthanasiewet door de Eerste Kamer memoreerde. De euthanasiewet is volgens de democraat „geen wet van liberale opvattingen”, maar „een wet van groot sociaal gevoel.” „Dat gevoel is de afgelopen maanden in twijfel getrokken. Een twijfel die bovendien suggestief wordt verbonden met de stelling dat paars, wij voorop, de waarden van religie en kerk in de samenleving marginaliseert. Ik ben daar ontzettend boos over”, aldus De Graaf.

„Ik eerbiedig de maatschappelijke instituties en hun geestelijke leiders, daarom matig ik hier mijn teksten. Dus zal ik niet zeggen dat die beweringen rond euthanasie en levensmoeheid opzettelijke ophitserij waren, maar aperte onzin was het wel. Die belachelijke antithese, die nu weer wordt opgetrokken tussen christelijke partijen aan de ene kant en paars aan de andere kant –met GroenLinks daar zo'n beetje tussen, in het vagevuur–, dat is misschien een lang gekoesterd heimwee voor sommigen, maar absoluut in strijd met de werkelijkheid.”

Hypocrisie
„Ik laat me dat ook niet zeggen. Ik ben geboren in een dorp met heel wat verschillende kerken, toevallig hetzelfde dorp als kardinaal Simonis. Eén ding kan ik mij van toen herinneren: Als mensen elkaar de hersens insloegen, was het omdat ze van verschillende godsdiensten waren. Christelijke politiek is een rekkelijk begrip en niet de maat van alle dingen. En waarden zijn niet het monopolie van welke kerk dan ook”, zo zei De Graaf onder luid applaus van de aanwezigen.

„Mensen die zoiets beweren, die fabuleren en dat is erger dan je vergissen. Laat ik ervan uitgaan dat ook CDA-fractievoorzitter De Hoop Scheffer zich vergist, al neemt dat langzamerhand wel manische vormen aan. Ik kan in ieder geval al die hypocrisie niet meer serieus nemen. De afgelopen maanden is de geloofwaardigheid van het CDA als oppositiepartij ernstig onder druk gekomen. Het CDA, ooit een machtsmachine, nu machteloos gefrutsel”, aldus de D66-fractievoorzitter.