Voorpagina3 april 2001

Beenmergcellen herstellen hartschade

Van onze wetenschapsredactie
NEW YORK – Hartpatiënten bij wie een fors deel van de hartspierfunctie verloren is gegaan, kunnen in de nabije toekomst mogelijk toch herstellen. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek met muizen waarvan het hart door een infarct in slechte conditie is. Geïnjecteerde stamcellen uit het beenmerg kunnen het beschadigde hartweefsel 'repareren'. De wetenschappers verwachten binnen drie jaar hartpatiënten te kunnen helpen met beenmergtransplantaties.

Wanneer ongeveer 40 procent van de pompkracht van het hart verloren is gegaan, kunnen artsen weinig meer voor een patiënt doen. De nieuwe stamcelexperimenten geven echter hoop voor deze patiënten. Tot grote verbazing van de onderzoekers, waaronder prof. Francis Collins van het National Human Genome Research Institute, vormt zich in het beschadigde deel van het hart niet alleen nieuw hartspierweefsel, maar ontstaan ook bloedvaatjes die de spiercellen van zuurstof en voedingsstoffen voorzien en afvalstoffen afvoeren. De onderzoekers publiceren hun bevindingen aanstaande donderdag in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Stamcellen kunnen tot allerlei weefsels uitgroeien. Vooral de mogelijkheden van embryonale stamcellen lijken onbeperkt, maar aan het gebruik ervan kleven ethische bezwaren. Ook de mogelijkheden van stamcellen uit navelstrengbloed en beenmerg lijken veelbelovend. Eerder lukte het wetenschappers beenmergstamcellen te laten uitgroeien tot hersencellen. De beenmergstamcellen groeien normaal gesproken uit tot rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes.

Het is nog onduidelijk waarom de stamcellen uitgroeien tot het juiste weefsel. Waarschijnlijk wisselen de nog aanwezige hartspiercellen signalen uit met de geïnjecteerde stamcellen, zodat die precies weten tot welke soort cellen zij zich moeten ontwikkelen.

Ethische vragen
De nieuwe resultaten van de biotechnologie roepen voortdurend ethische en maatschappelijke vragen op. De Tweede Kamer heeft een commissie ingesteld die de behandeling van de kabinetsnota's over biotechnologie voorbereidt. Aanstaande vrijdag sluit de termijn waarbinnen industrie, maatschappelijke organisaties en particulieren hun mening kunnen geven. Een serie artikelen in deze krant beschrijft diverse aspecten van het thema biotechnologie.