Consumentenbond
kraakt internetfilters af

„Geen enkel filter krijgt van ons het predikaat veilig”, zegt woordvoerder E. van Kouwen van de Consumentenbond, die het onderzoek vandaag naar buiten bracht. „Alleen de filters van de Evangelische Omroep en van NCRV scoren redelijk, de rest is matig tot slecht.”

Om de filters goed te kunnen testen heeft de Consumentenbond een collectie van duizenden aanstootgevende sites uitgeprobeerd. Het overgrote deel ervan betreft pornosites, maar ook informatie over extreem rechts en geweld. Ten minste 62 procent van de sites was van Nederlandse origine.

FilterNet van de EO en het gefilterde NCRVNet houden respectievelijk 84 en 89 procent daarvan tegen. Ze maken beide gebruik van het Amerikaanse X-Stop, maar hebben elk een eigen redactie om Nederlandstalige sites te screenen en toe te voegen aan het filter. Kennelijk slaagt de NCRV daar beter in dan de EO. Deze krant nam eerder steekproeven naar de werking van X-Stop en FilterNet. In oktober 1999 weerde X-Stop 73 procent en bij de start van Filternet, in mei 2000, werd 81 procent van de vuiligheid tegengehouden. EO-woordvoerder Bosman zei toen naar 90 procent te streven.

CompuServe
De 'omroepfilters' scoren aanzienlijk beter dan bijvoorbeeld CompuServe, dat veel reclame maakt over de betrouwbaarheid van haar filter, maar slechts 48 procent van de rommel tegenhoudt. CompuServe voelde dat misschien al aan, en meldde vanmorgen op haar site dat er een nieuwe versie van het filter in aantocht is. „Sinds begin februari is het Ouderlijk Toezicht filter sterk verbeterd”, zegt het bedrijf optimistisch.

Safekidszone
Ook de andere geteste filters blijken matig tot slecht. Safekidszone is naar eigen zeggen „de provider van gratis en veilig internet.” Directeur A. Varma zei vorig jaar in Het Parool dat internettoegang via Safekidszone „bewaakt wordt met de zwaarste filters van Nederland.” Het bedrijf richt zich bij zijn werving ook op basisscholen. Uit de test van de Consumentenbond blijkt echter dat 71 procent van de pornosites het filter passeert.

McAfee en Symantec
Twee bedrijven die vooral bekend zijn vanwege hun antivirussoftware, McAfee en Symantec, maken ook filters die internetpagina's controleren op hun inhoud. Ze presteren niet best in de test van de Consumentenbond, waarschijnlijk omdat ze vooral gericht zijn op Amerikaanse pornosites. McAfee weert 66 procent, I-Gear van Symantec slechts 50 procent.

Uit een steekproef van deze krant blijkt dat het op I-Gear gebaseerde KidsPlanet, een filterpakket van Planet Internet, beter werkt en 81 procent tegenhoudt. Dat is te verklaren doordat KidsPlanet een eigen redactie heeft die de database van I-Gear aanvult met Nederlandse sites. KidsPlanet is niet door de Consumentenbond getest.

CyberPatrol
Opvallend is ook de lage score van CyberPatrol, een product van SurfControl: 60 procent. De werking ervan is moeilijk te testen, omdat het op verschillende manieren ingesteld kan worden. In een test van deze krant, in oktober 1999, scoorde het programma 47 procent. CyberPatrol komt ook van Amerikaanse bodem, maar wordt al sinds 1998 aangepast voor het Nederlandstalige internet. Gezien de resultaten van de Consumentenbond lukt dat niet zo best. Het bedrijf beweert 90 procent te blokkeren.

RSACi
De Consumentenbond heeft ook naar het filter RSACi gekeken: een instelling in de internetbrowser waarmee sites al of niet geweerd kunnen worden, afhankelijk van het oordeel van de maker van de internetsites. Volgens de bond is dit filter gemakkelijk te omzeilen door de browserinstellingen aan te passen. Bovendien verwacht de bond niet dat auteurs van websites gebruik zullen maken van de diensten van RSACi. Bij die overweging is niet meegenomen dat er binnenkort een volledig vernieuwde versie van RSACi op de markt zal komen.

Ook de filters van zoekmachines als Ilse en AltaVista zijn door de bond buiten beschouwing gelaten. Ze werken slecht en zijn gemakkelijk te omzeilen door bijvoorbeeld een andere zoekmachine te gebruiken, zegt Van Kouwen.

Amerikaans onderzoek
Amerikaanse consumentenorganisaties 'keurden' vorige week ook een reeks internetfilters, hoewel het onderzoek lang niet zo grootschalig was als het Nederlandse. Uit de Amerikaanse test blijkt dat provider America Online het beste werkt: van de aangeboden 86 sites passeert er slechts één het filter. Alle andere filters laten ten minste 20 procent van de aanstootgevende sites door. CyberPatrol kwam na AOL als de beste uit de bus: acht van de tien sites werden tegengehouden.

Basisschoolleerlingen
Samen met Jantje Beton heeft de Consumentenbond ook naar de ervaringen van kinderen gekeken. Een groep van 19 kinderen tussen de 8 en de 12 jaar –„echt geen whizzkids, gewone basisschoolleerlingen”– had weinig moeite om in het kindertestlab van Jantje Beton aanstootgevende pagina's door de filters heen te krijgen. „Ze blijken erg handig met de computer. Door creatieve zoekwoorden te gebruiken, hebben ze binnen een kwartier sekssites, hakenkruizen en afgehakte hoofden op het scherm, ook bij de filters die redelijk scoren.”

Een ander minpunt van sommige filters is dat ze zo traag zijn dat een groot deel van de afbeelding al op het scherm staat voordat de rest ervan geblokkeerd wordt.

Bewustwording
De bond verwacht niet dat er op korte termijn goede internetfilters beschikbaar zijn. Van Kouwen: „Op lange termijn zal het mogelijk zijn om beter te scannen, bijvoorbeeld op plaatjes. Maar ook dan zal een filter nooit helemaal veilig zijn. Daarom mikken we in ons advies op bewustwording. We raden we ouders aan om eens samen met hun kinderen over internet te surfen, laat ze eens zien wat er allemaal is en vertel ze waar ze weg moeten blijven.”

Een artikel over de bevindingen van de Consumentenbond verschijnt later deze week in de Consumentengids.