Voorpagina15 december 2000

Dossier Presidentsverkiezingen VS

Rond de 6000 posten moeten opnieuw bezet

Bush en Cheney bezig
met formeren kabinet

Van onze correspondent
NEW YORK – Met alle telefoonverbindingen volgens zijn woordvoerster Karen Hughes vrijwel „constant open” werkt aankomend president George Bush samen met zijn vice-presidentskandidaat Dick Cheney hard aan de samenstelling van zijn regering. Bush doet dat vanuit de Texaanse hoofdstad Austin, waar hij nog zijn opvolging als gouverneur moet regelen.

Dick Cheney zit een half continent verderop in Washington (DC), waar hij gisteren de sleutels ontving van het gebouw dat is gereserveerd voor de ”transition” oftewel de overgang naar de volgende regering. Het is het gebouw dat tijdens de afgelopen jaarwisseling werd gebruikt als hoofdkwartier om eventuele millenniumproblemen (Y2K) het hoofd te bieden. Het is nu beschikbaar voor het team van Bush. De regering-Clinton had eerder geweigerd om het gebouw beschikbaar te stellen zolang de presidentsverkiezing niet formeel beëindigd was. Nu dat is gebeurd, is ook de 5,27 miljoen dollar (13,17 miljoen gulden) aan overheidsgeld vrijgegeven om de machtswisseling in Washington te financieren.

Pers en media storten zich al op lijsten van potentiële kabinetsmedewerkers. Onder hen ook Democraten, want de aankomende Republikeinse president is er veel aan gelegen om na de harde verkiezingsstrijd en de bittere nasleep daarvan bruggen te slaan tussen beide politieke blokken. Maar hij heeft meer te doen dan kabinetsmedewerkers selecteren.

Een machtswisseling tussen Democraten en Republikeinen (of omgekeerd) houdt in dat er ongeveer 6000 posten nieuw bezet moeten worden. Daarvan moeten er minstens 1200 door de Senaat worden goedgekeurd. Alle kabinetsposten en tal van andere functies vereisen bovendien een vooronderzoek door de FBI. Normaal heeft een nieuwe president tien weken om zijn nieuwe team samen te stellen. Door de lange nasleep van de verkiezing heeft Bush nu nog maar vijf weken. Maar volgens Cheney heeft hij op 20 januari bij zijn inauguratie zijn kabinet in ieder geval bijeen.

Zondag vliegt Bush naar Washington waar hij maandag met aftredend president Clinton overlegt over de komende machtsoverdracht. Voor dinsdag is een bijeenkomst gepland met zijn verslagen Democratische rivaal Al Gore.

Bush is intussen gebeld door dominee Jesse Jackson, de zwarte Democratische voorman die na de omstreden verkiezingsuitslag beloofde zich tot het uiterste in te zullen spannen de „werkelijke uitslag van deze verkiezingen boven water te krijgen.” Beide politici bespraken volgens Karen Hughes mogelijkheden „bruggen te slaan” tussen de sterk verdeelde partijblokken in de VS. De zwarte bevolking beschuldigt de autoriteiten in sommige kiesdistricten in Florida van malversaties. Jackson en Bush willen daarom bekijken hoe het hele verkiezingsproces kan worden gemoderniseerd.

Stemkaarten
In de Senaat riep senator Joseph Lieberman ook op tot hervorming van het kiesstelsel. „Het is van belang dat beide partijen samenwerken in het uitwerken van plannen voor een modernisering van ons kiessysteem”, aldus Lieberman. Als Democratisch vice-presidentskandidaat verloor hij naast presidentskandidaat Al Gore van het Republikeinse duo Bush-Cheney. Maar naast zijn (vice-)presidentiële campagne voerde Lieberman ook nog campagne voor herverkiezing voor zijn zetel in de Senaat namens de staat Connecticut.

Die campagne won hij ruimschoots, zodat hij na z'n teleurstellende presidentiële campagne begin volgende maand gewoon weer terugkeert naar de Senaat in Washington. Intussen heeft Bush' broer Jeb Bush –gouverneur van de staat Florida– aangekondigd dat hij een tweepartijenwerkgroep in het leven zal roepen om Florida's kiessysteem te moderniseren. 'Twijfelgevallen' onder de stemkaarten, verouderde stemmachines die stemkaarten niet (meer) nauwkeurig konden lezen en vermeende malversaties leidden tot talrijke processen in Florida.

Uiteindelijk besliste het federale hooggerechtshof in Washington dat verdere hertellingen geen zin meer hadden, waardoor George Bush winnaar bleef met een marginale voorsprong op Gore van 537 stemmen op 6 miljoen uitgebrachte stemmen. Jeb Bush wil een herhaling van dit circus in de toekomst voorkomen en pleit voor een „ingrijpende modernisering” van het kies- en telsysteem in zijn staat.