Voorpagina 11 december 2000

Dossier Presidentsverkiezingen VS

Rechters schorten hertellingen voorlopig op

Hooggerechtshof VS
moet knoop doorhakken

Van onze correspondent
NEW YORK – Het hooggerechtshof van de VS in Washington begon vanmorgen om elf uur (vijf uur vanmiddag Nederlandse tijd) met de mondelinge behandeling van de klacht van de Republikeinse presidentskandidaat George Bush tegen nieuwe hertellingen in Florida. Beide partijen kregen 45 minuten om hun standpunten toe te lichten.

Deze tweede behandeling door het hooggerechtshof van de VS volgde op het besluit vrijdagavond van het hooggerechtshof van de staat Florida om in alle kiesdistricten het tellen van een aantal twijfelgevallen onder duizenden stemkaarten toe te staan. Dat besluit werd gesteund door vier van de zeven rechters van Florida's hoogste rechtscollege. Onmiddellijk gingen de Republikeinen in beroep bij het federale hof van beroep in Atlanta. Dat verwierp het beroep, waarop de Republikeinen het federale hooggerechtshof van de VS in Washington in een ijlprocedure vroegen zich over de kwestie te buigen en in afwachting van de verdere behandeling van de zaak alle hertellingen voorlopig stop te zetten.

Het hooggerechtshof in Washington bleek even verdeeld als het hooggerechtshof in Florida. Met één verschil, namelijk dat een meerderheid van vijf tegen vier nu in het voordeel van de Republikeinen stemde. Onmiddellijk werden in Florida de hertellingen, die net waren begonnen, weer gestaakt.

Regels wijzigen
Gisteren dienden Republikeinen en Democraten hun argumentatie in tégen en vóór hertellingen. Evenals tijdens de eerste behandeling van de zaak voor het hof in Washington, betogen de Republikeinen dat het hooggerechtshof in Florida door hertellingen toe te staan de regels van het spel wijzigt ná de verkiezingen. Dat is volgens hen in strijd met de grondwet. De Democraten menen daarentegen dat het tellen van stemmen –ook van twijfelgevallen– het zwaarst weegt en dat het hooggerechtshof in Tallahassee daartoe de wet van Florida correct heeft geïnterpreteerd. De Democraten hopen dat deze hertellingen de marginale meerderheid van de Republikein George Bush veranderen in een meerderheid voor Al Gore.

Statistisch lijkt de kans groot dat het hof in Washington beslist in het voordeel van George Bush. Die blijft dan winnaar van de presidentsverkiezing in Florida en daarmee is hij volgende week vrijwel verzekerd van zijn verkiezing tot president van de VS door het college van kiesmannen. Advocaat David Boies, die de belangen van Al Gore behartigt, denkt dat in dat geval de zaak beklonken is. „Wij hebben altijd gezegd dat wij de wet respecteren en als 's lands hoogste rechters beslissen dat verder tellen niet is toegestaan dan is dat het eind van de zaak”, aldus Boies.

Congres
Theoretisch bestaat nog de kans dat de rechters beslissen ten gunste van verdere hertellingen. Waarschijnlijk zetten de Republikeinen hun strijd om het presidentschap dan voort in het Congres in Washington.

Overigens laten de stemmingen in het hooggerechtshof van Florida en in het hooggerechtshof van de VS zien hoe verdeeld zelfs de juridische macht over deze kwestie is. Sommige politieke waarnemers zijn bang dat deze partijdigheid het onpartijdige imago en daarmee het gezag van 's lands hoogste rechtscolleges ondermijnt. Daarom is het volgens sommigen ook nog mogelijk dat het hof in Washington zich net als de eerste keer op de vlakte houdt. Dan zal deze langste verkiezingsnasleep in Amerika's geschiedenis zéker in het Congres eindigen.