„Feitelijke situatie ongewijzigd”

Rechter staat
hertellingen
toe in Florida

Zij vrezen namelijk dat de slinkende voorsprong van Republikeins presidentskandidaat George Bush –momenteel nog becijferd op driehonderd stemmen op een totaal van ruim 6 miljoen– uiteindelijk omslaat in een voorsprong voor zijn Democratische rivaal Al Gore. De kandidaat die in Florida wint krijgt de 25 kiesmannen achter zich die op 18 december formeel de nieuwe president van de Verenigde Staten zullen kiezen. Daarbij hebben de kandidaten een meerderheid nodig en Bush noch Gore halen die meerderheid zonder de 25 kiesmannen van Florida.

Gores campagneleider William Daley die de ontwikkelingen in Florida voor de Democratische kandidaat volgt was „bijzonder verheugd” over de uitspraak van het hooggerechtshof. Maar de adviseur van Bush, James Baker, wees erop dat het hooggerechtshof wel gezegd heeft dat men verder mag tellen, maar dat het hooggerechtshof niet heeft gezegd dat het resultaat van die tellingen ook mee moet wegen in het eindresultaat. Met andere woorden: Tel je maar suf, maar dat helpt toch niet meer. Dat is precies het standpunt van Florida's Republikeinse minister van Binnenlandse Zaken Katherine Harris.

Zij heeft gezegd dat de resultaten van de 67 kiesdistricten zoals die dinsdagmiddag bij haar zijn ingeleverd –na verschillende (eerste) hertellingen in Democratisch gezinde en ook in enkele Republikeins gezinde kiesdistricten– niet meer beïnvloed zullen worden door nieuwe hertellingen. Het enige wat nog van invloed is op het eindresultaat, is de telling van de briefstemmen. Die moesten uiterlijk vanmiddag om vijf uur plaatselijke tijd (11 uur 's avonds Nederlandse tijd) arriveren. Daarna zouden de postkantoren voor snelle bestelling in de verschillende kiesdistricten zorgen.

„De telling van die stemmen kan vrijdagavond of uiterlijk zaterdag afgerond zijn, zodat ik waarschijnlijk zaterdag het eindresultaat van de presidentiële verkiezing in Florida bekend kan maken”, aldus een zelfverzekerde Harris. De Democraten zullen die procedure niet aanvaarden als uit hertellingen die gisteren hervat werden blijkt dat Al Gore belangrijk meer stemmen heeft gekregen dan aanvankelijk werd genoteerd.

„Ik denk niet dat het hooggerechtshof van Florida zegt dat hertellingen zijn toegestaan, om ze daarna te negeren”, aldus advocaat David Boies, die het juridische team van Gore in Florida kwam versterken. Boies is de advocaat die de eerste ronde van het antitrustproces tegen softwareproducent Microsoft voor de overheid heeft gewonnen. Bush heeft intussen laten weten dat de Republikeinen de einduitslag in de staat Iowa zullen aanvaarden. Al Gore werd daar gisteren definitief tot overwinnaar verklaard met een marge van 4047 stemmen in zijn voordeel.

Ronddelen
Intussen bereiden de verschillende fracties in het Huis van Afgevaardigden en in de Senaat zich voor op de –voorlopig theoretische– mogelijkheid dat het Congres (Huis en Senaat samen) zich met de uiteindelijke verkiezing van Amerika's 43e president zal moeten bemoeien. Republikeins congreslid Tom DeLay –de man die twee jaar geleden het impeachmentproces tegen president Clinton in het Huis van Afgevaardigden doordrukte– liet gisteren een memo van twee bladzijden ronddelen onder zijn fractiegenoten waarin de mogelijkheid werd besproken dat het Huis (waar de Republikeinen een marginale meerderheid behielden) of de Senaat (waarvan de definitieve samenstelling nog steeds onduidelijk is) de uitslag van het kiescollege op 18 december „geheel of gedeeltelijk zal moeten afwijzen.”

De Democratische afgevaardigden hebben hun staven intussen (ook) opdracht gegeven om te onderzoeken wat de juridische rol kan zijn voor het Congres als Florida geen winnaar oplevert. Dat is bijvoorbeeld mogelijk, als een van beide presidentskandidaten wel tot winnaar wordt verklaard maar de andere partij daarna naar de rechter stapt om dat resultaat aan te vechten. Dan bestaat de mogelijkheid dat Florida op 18 december niet in staat is om z'n 25 vertegenwoordigers naar het college van kiesmannen af te vaardigen. Welke rol het Congres in zo'n geval zou moeten of kunnen spelen is onder grondwetdeskundigen overigens nog omstreden.