Voorpagina 22 mei 2000

Nederland wilde
Joegoslavië
geheel opdelen

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Nadat in de zomer van 1991 in Joegoslavië de burgeroorlog was uitgebroken, deed Nederland in het najaar als voorzitter van de Europese Gemeenschap de suggestie Joegoslavië op te delen in verschillende natiestaten, waardoor elke etnische groep een eigen staat zou krijgen. Die suggestie heeft nimmer enige betekenis gekregen doordat alle overige EG-lidstaten haar meteen „de grond inboorden.”

Dat zei de permanent vertegenwoordiger van Nederland bij de Verenigde Naties, mr. A. P. van Walsum, vanmorgen in de Tweede Kamer, waar hij werd verhoord door de Tijdelijke Commissie Besluitvorming Uitzendingen, de commissie-Bakker. Van Walsum, destijds directeur-generaal politieke zaken op het ministerie van Buitenlandse Zaken, is de eerste die door de commissie werd gehoord. Na hem volgden vandaag oud-minister Van den Broek en een aantal hoge militairen.

„We kregen de hele wereld over ons heen”, zei Van Walsum over de Nederlandse suggestie, die volgens hem nooit de status van een voorstel heeft gekregen. „Alle Serviërs bij elkaar, alle Bosniërs bij elkaar, alle Kroaten bij elkaar, ik zie niet wat daar zo immoreel aan is. Maar iedereen riep dat het niet van deze tijd was en dat het een precedent zou scheppen dat binnen de Russische federatie een gevaarlijk vervolg zou kunnen krijgen.”

Dat laatste argument overtuigde de Nederlandse regering en ook Van Walsum persoonlijk. Het eerste niet. „Moeten wij bepalen wat in de Balkan wel of niet van deze tijd is? Dat lijkt mij niet”, aldus Van Walsum. De ervaren diplomaat wees fijntjes op de gevolgen van de keus die de internationale gemeenschap destijds wel maakte ten aanzien van Joegoslavië. „Bosnië moest onherroepelijk één multi-etnische staat worden en Kosovo moest bij Servië blijven.”