Hotel op een bezemsteel

Door G. Wolvers
Een stukje varkenshaas op een steeltje met een garnituur van uitjes en paprika in heksensaus: ƒ 24,50. Heksenijs: vanille-ijs met boerenjongens: ƒ 8,50. Het heksenstadje Oudewater heeft sinds maandag een hotel binnen de muren. Voor een toeristenplaats lijkt dat niet bijzonder. Het tegendeel is waar. De uitspanning wordt gerund door mensen met een lichte verstandelijke of psychische handicap. „Dit hotel is voor Nederland uniek.”

Niets lijkt occult aan het pittoreske Zuid-Hollandse plaatsje. De Hollandsche IJssel glinstert in het zomerzonnelicht. De schone schijn bedriegt. Heksen vliegen af en aan boven een rotonde – of was het een heksencirkel? Een kat zit achter op de bezemsteel. De Heksenwaag weegt vele potentiële heksen. Worden ze te licht bevonden, dan gaan ze de brandstapel op. Is het een twijfelgeval, dan gaan ze het water in. Komen ze boven, dan zijn ze heks; blijven ze onder, dan laten ze uiteraard ook het leven.

Het personeel van hotel Abrona mag blijven leven. Zij namen de proef op de som. Gelukkig bleken ze zwaar genoeg. Afgelopen maandag opende gehandicapteninstelling Abrona in de historische panden aan de Broeckerstraat 14-20 een tweesterrenhotel met restaurant. Bijzonder aan deze uitspanning is dat de ruggengraat van het personeel wordt gevormd door mensen met een lichte verstandelijke functiebeperking.

Gewoon gesolliciteerd
„Zij hebben gewoon gesolliciteerd naar hun banen”, zegt projectcoördinator Frans Anken. „De een gaf aan bepaalde dingen goed te kunnen doen, een ander wilde juist een vak leren. Een medewerker met een psychiatrisch verleden kon met zijn brede talenkennis prima als receptionist aan de slag.”

Aan niets mag te merken te zijn dat hotel Abrona wordt gerund door mensen met een lichte verstandelijke handicap, aldus Anken. „Wij voldoen aan de eisen voor een tweesterrenhotel. Dat we geen drie sterren hebben, heeft alleen te maken met de beperking van het gebouw, waardoor sommige kamers de daarvoor vereiste afmetingen niet halen.”

Mensen die naar duurdere gelegenheden gaan, vormen echter niet de doelgroep van hotel Abrona. „Die gaan wel naar drie- of viersterrenhotels in Woerden of Nieuwegein. Wij mikken op 55-plussers. Zij komen hier om te wandelen, te fietsen, arriveren met de boot of komen af op het cultuurhistorische karakter van Oudewater. Vermoedelijk voelen zij zich niet zo thuis op een camping omdat ze wat luxe en privacy wensen.”

Internet-aansluiting
Trots laat Anken de kamers zien. Het gebouw, waarin voorheen De Toevlucht (een evangelisatiestichting en conferentieoord vanuit de Vergadering van Gelovigen) was gehuisvest, heeft een ware metamorfose ondergaan. „We konden pas eind februari van start. Er is dus keihard gewerkt.”

Elke kamer heeft een kleuren-tv en een Internet-aansluiting. „Daarmee mikken we op een tweede doelgroep, zakenmensen uit het midden- en kleinbedrijf. Die kunnen ook gebruikmaken van onze vergaderzaal.” Een groep bouwvakmensen uit Twente heeft al geboekt.

De gemeente was wild enthousiast over de komst van hotel Abrona en werkte volop mee. Het stadje, waar jaarlijks zo'n 75.000 toeristen komen, had nog geen hotel. De uitspanning is zo een aanvulling op het voorzieningenpakket. „Wij passen ook binnen het plaatselijke stadsbeeld, omdat we in het centrum zitten en een rustieke uitstraling hebben.” Het oudste pand aan de Broeckerstraat stamt uit 1840.

De innige samenwerking met de gemeente levert ook cliënten op. Oudewater heeft een zusterband met de Tsjechische gemeente Rychnov nad Kneznou. De eerste Tsjechen zullen binnenkort neerstrijken. Ook Denen en Polen hebben al geboekt. Zij kunnen worden gewekt in een van de vier talen die de wekservice van de telefooncentrale rijk is. Die is geschonken door een landelijk bedrijf voor communicatieapparatuur.

De derde doelgroep zijn mensen met zelf een handicap. Twee kamers zijn volledig geschikt voor rolstoelgebruikers. Uiteraard zijn er aangepaste douches en wc's.

Zorg en arbeid
In hotel Abrona gaan arbeid en gezondheidszorg op een bijzondere manier samen. Negen mensen uit de horeca, zoals de bedrijfsleider en de chef-kok, geven leiding aan achttien licht verstandelijk gehandicapten. Een aantal van hen wordt begeleid door het zorgteam van de instelling Abrona. „Het bedrijfsteam heeft ervaring met verstandelijk gehandicapten, het zorgteam heeft horeca-ervaring”, vertelt Anken, die zelf van oorsprong zorgmanager is.

Vier werknemers wonen op de tweede etage van het hotel. In de keuken van het woongedeelte is tijdens de rondleiding net een begeleidingsgesprek aan de gang. „We zullen ze maar niet storen. Ze zijn de interviews aan de media een beetje zat”, glimlacht de projectleider op de openingsdag.

„Het is voor mensen uit de doelgroep belangrijk dat zij een veilige werksituatie hebben”, zegt Anken. „Een jobcoach maakt voor iedere werknemer een plan met persoonlijke doelstellingen. We zoeken bij elke persoon een opleiding waarin ze een vak kunnen leren. Daarnaast willen we graag een trainingscentrum opzetten waarin we verscheidene basisvakken aanleren. Voor de financiering hebben we een beroep gedaan op een sociaal fonds.”

Volgens Anken is het belangrijk dat mensen met een verstandelijke handicap werk als dit doen. „Dit soort projecten integreert deze mensen in de bevolking. Ze ontmoeten mensen, ze kunnen eigen initiatief tonen en zelf keuzes maken. Het meedoen in de maatschappij bevordert hun gevoel van gelijkwaardigheid. We geven ze feedback over hun gedrag, hun werkprestaties en dergelijke.”

Rendabel
Abrona, sinds 1 januari bestaande uit een samenvoeging van de protestants-christelijke gehandicapteninstellingen De Sterrenberg in Huis ter Heide en de dr. Willem de Jongstichting in Zeist, heeft al meer van dit soort voorzieningen opgezet: een winkeltje annex eetcafé in Zeist, een werkproject op een kampeerboerderij in Wilnis. Een hotel gerund door mensen met een verstandelijke functiebeperking is enig in zijn soort. „Er zijn een 30-35 van dit soort projecten in Nederland. Maar een hotel is, voorzover ik heb kunnen nagaan, in Nederland uniek”, aldus de coördinator. „In het buitenland gebeurt dit al vaker.”

Anken denkt dat het project zeker rendabel kan worden. „Ja”, zegt hij met volle overtuiging. „Er is 3,7 miljoen gulden geïnvesteerd. Dat bedrag moet worden terugverdiend. Onze omzet moet zo'n negen ton worden. Probleem is dat we nog geen eigen vermogen hebben. Daarom zijn we nog op zoek naar sponsors, die zo'n 25 procent van de investering voor hun rekening nemen.”

In de tuin, aangekleed door een landelijke keten van tuincentra, slaat een heks de drukte gade. Zo occult is ze echter niet. Ze bestaat uit wilgentenen, mos, riet en sisal.

Al tijdens de openingsdag haalt hotel Abrona de derde doelgroep, mensen met een handicap, binnen. Een man met een lichamelijke functiebeperking sluit zijn invalidewagentje af. De receptionist: „Kijk, daar komt de eerste rolstoeler al.”