Toerisme

Staatsbosbeheer verhuurt 'boswachterswoningen'

Een zwarte tor in de badkuip

W. H. Smith
Lig je van de stilte wakker of begin je te klappertanden als een bosuiltje midden in de nacht een schreeuw slaakt? Geeft niet, een kwestie van wennen. Zo niet, huur dan geen buitenhuis van Staatsbosbeheer, die zich met succes op de markt van vakantiewoningen beweegt. “Buitenleven”, de jongste loot van het zelfstandige overheidsorgaan, is typisch iets voor lieden met een boswachters(syn)droom.

Egelenmeer. De naam van het open veld op de Amerongse Berg roept allerlei fantasieën op, waarbij zwemmende stekelruggetjes de boventoon voeren. Dat blijkt een misvatting. Zo'n 2000 jaar geleden marcheerden de Romeinen met een boog om het gebied heen. Ze noemden het “Aegil Marum”. Dus toch een meer met egels? Inderdaad, er zaten toen wel degelijk egels, alleen werden daarmee niet de stekelige zoogdiertjes bedoeld. Nee, de Romeinen hadden dan juist bloedzuigers op het oog. Ze maakten dus niet voor de lol een omtrekkende beweging.

Natte voeten zul je er niet meer krijgen. Het meer liep leeg toen rond 1860 in de buurt een weg werd aangelegd. Door het graafwerk raakte de leemlaag in de bodem zo lek als een mandje. Staatsbosbeheer, die er prikkeldraad omheen zette, probeert die drassige toestand van vroeger terug te brengen. Of dat gaat lukken, zal de tijd leren. In ieder geval bloeit de “natte” heide uitbundig.

Computerpas
Zonder gedetailleerde routebeschrijving zou de voormalige jachtopzienerswoning in de buurt wellicht onvindbaar zijn gebleven. Na een hobbelrit over een zand- en bospad komen we bij het “Egelenmeer”, ons verblijf voor één nacht. Op het slot past geen normale sleutel. Staatsbosbeheer stuurt zijn gasten per post een elektronische sleutel toe. Het schijfje kunststof weet precies voor hoeveel dagen het stulpje is geboekt. Voor en na die tijd blijft de deur potdicht. We laten als eerste gasten van het net opgeleverde pand de pas in een gleuf glijden en zien een lampje op groen springen, een teken dat we over de drempel mogen stappen.

Als tijdelijke bewoners behoeven we voor bloedzuigers niet bang te zijn. Zo'n huis huren, midden in de natuur, vereist echter wel een dosis flink zijn. Beheers je dus als op de voordeur een kanjer van een naaktslak omhoog kruipt. En gil niet de boel bij elkaar als een zwarte tor ook van de badkuip gebruik wil maken. Zulke ongenode gasten zitten nu eenmaal bij de huurprijs inbegrepen.

Betrokkenheid
„We willen de mensen het boswachtersgevoel geven”, zegt Adriaan van Dijk, projectleider van Buitenleven. „Dat wil niet zeggen dat al onze vakantiewoningen in het bos staan. Ze bevinden zich op verschillende soorten natuurterreinen van Zeeland tot Friesland. We hebben zelfs een woning op een oude fortificatie. Fort Vuren bij Gorinchem”.

Door te kiezen voor een meer natuurlijke vorm van bosbeheer en schaalvergroting bieden de panden niet langer onderdak aan opzichters, pachtboeren en boswachters. Staatsbosbeheer besloot ze op te knappen en als vakantiehuis te verhuren. Ook 't Van Dijkhuis in Drost, de ouderlijke woning van Van Dijk. „Het bestand bestaat nu uit zestien woningen. Volgend jaar komen er vijftien bij. Bij vijftig, ons streefaantal, is het systeem kostendekkend”.

Het verhuren van accommodatie in de vrije natuur past feilloos in de filosofie van Staatsbosbeheer: beschermde natuur is geen afgeschermde natuur. „De Nederlandse burger moet onze terreinen zien als hun eigendom. Natuur in ons land heeft alleen recht van bestaan als álle Nederlanders zich bij die natuur betrokken voelen. Betrokkenheid die slechts dán ontstaat als men zelf, op eigen wijze, de natuur kan beleven en ervan kan genieten”.

Geen natuurpark
Nederlands oudste natuurbeheerder kiest sinds de verzelfstandiging dit jaar wat dat betreft voor een actieve opstelling. Te denken valt aan de introductie van de Peeltaxi, de Groene Haltes in Gelderland en Groningen en het Drents Boomkroonpad in Borger. Voor wie “bingo-in-de-kantine”, lawaaierige disco's en luxe zwembaden met sauna's kan missen als kiespijn bood Staatsbosbeheer al langer natuurkampeerterreinen aan: ruim vijftig, verspreid door het hele land, in of aan de rand van fraaie bos- en natuurgebieden.

Ook Buitenleven maakt het recreatief gebruik van deze mooie terreinen in Nederland mogelijk. Van Dijk: „De gasten bevinden zich niet in een kunstmatig aangelegd natuurpark, maar veelal in ongerepte natuur. Daar kun je je nog voelen als een boswachter. Zonder naaste buren of georganiseerd vermaak. Het is puur genieten van rust en ruimte. Je zit niet in een standaard vakantiehuisje. Nee, het zijn stuk voor stuk unieke, vrijstaande woningen. Van pittoreske boswachterswoningen tot historische boerderijen. Neem “Op é Polle”, een allercharmantst riettelershuisje in de Weerribben. Een enkele woning heeft zelfs ruimte voor het stallen van paarden”.

Comfort
Staatsbosbeheer voegt aan het gevoel van vrijheid en rust een facet toe: comfort. De woningen zijn van alle gemakken voorzien. Oven, vaatwasser, ligbad en douche (soms twee), tuinmeubilair en tv/video behoren tot de standaarduitrusting. „Het gerief ligt op een hoog niveau. Genieten van rust en ruimte hoeft wat ons betreft niet op een Spartaanse manier. Veel mensen beschikken thuis over een vaatwasser. Dan kun je eigenwijs zeggen: „Dat hoeft voor ons niet”, maar dan schiet je tekort. Onderzoek leert dat mensen comfort waarderen”.

In de boekenkast ontbreekt de vertrouwde “Gideonbijbel”. Wie daar behoefte aan heeft kan bladeren in de Atlas van de Nederlandse zoogdieren, een paddestoelengids of een beheersplan van het gebied. Kinderen kunnen als het regent vast met het knutselboekje uit de voeten.

Omdat de woningen in alle jaargetijden gehuurd kunnen worden, zijn ze goed geïsoleerd en voorzien van centrale verwarming met voldoende capaciteit. Waar mogelijk beschikken ze zelfs over een houtkachel. Staatsbosbeheer levert het brandhout. De aanmaakblokjes moeten we er maar bij denken.

Rietveld-meubelen
Vergeleken met de andere woningen is het “Egelenmeer” een buitenbeentje. Bij wijze van proef hebben vormgevers zich met de inrichting bemoeid. Gevolg is dat wij als eerste de Rietveld-meubelen mogen uitproberen. Boven ons hoofd bevindt zich een oud balkenplafond. Vanwege de lichte kleuren en de gebruikte materialen doet het geheel Scandinavisch aan. Van Dijk hoopt dat het ieder geval aan het boswachtersgevoel zal bijdragen.

„De combinatie van oude en moderne elementen maakt het interieur spannend. Zo is Staatsbosbeheer ook. Alle meubelen, ook voor de tuin, en het keukenblok zijn speciaal voor dit doel ontworpen. Uiteraard zijn Nederlands hout en allerlei natuurlijke materialen gebruikt. Als blijkt dat de gasten die aanpak waarderen, worden nog meer woningen in deze stijl aangepast”.

Afhankelijk van het type woning variëren de huurbedragen voor een week in het hoogseizoen van ruim duizend gulden tot bijna het dubbele. Met “De Boomvalk” in Oudemirdum (geschikt voor drie à vier personen) is men het goedkoopst uit, terwijl voor de “Meerbekke” in Hezingen juist het tegenovergestelde geldt. In dit pand kunnen echter negen mensen bivakkeren. Bedlinnen, energie- en eindschoonmaakkosten en belastingen zijn altijd bij de prijs inbegrepen. Gasten mogen zelfs 'gratis' voor vijftien gulden per week telefoneren. Voor huisdieren wordt een extra bijdrage in de schoonmaakkosten gevraagd.

Goed vertrouwen
Ondanks het (relatief) hoge prijsniveau realiseert Buitenleven voor de vakantiehuizen een bezettingsgraad van 75 procent. Van Dijk: „Ik ben blij dat we volgend jaar het aantal woningen kunnen verdubbelen. We moeten nu veel te vaak “nee” verkopen”.

De huizen zijn in trek bij gezinnen met heel jonge kinderen. Vandaar dat je in alle woningen een kinderstoel en -bedje (zonder dekens en bedlinnen) aantreft. De grootste woningen worden ook gebruikt voor familiereünies. Andere belangrijke doelgroepen zijn tweeverdieners en 50-plussers die rust zoeken.

Staatsbosbeheer gaat ervan uit dat de gasten respect voor de flora en fauna opbrengen. De projectleider van Buitenleven stuurt huurders vooraf dan ook geen „wel/niet-lijstje”. „We werken op basis van goed vertrouwen. Mensen die voor onze woningen kiezen, zijn rustzoekers en natuurliefhebbers”.

Buitenleven heeft vakantiewoningen voor vier tot en met tien personen. Ze zijn te huur voor een week (vrijdag tot en met vrijdag), midweek (maandag tot en met vrijdag) of weekend. Kinderen tellen voor vol mee. Inlichtingen en/of reserveringen: 030-6977749 (op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur).