De Blokker-truc in Tunesië

„Het is hier goedkoper dan bij Blokker”. We kijken op. Zijn er nog meer Nederlanders in de kraam? Een koopman in de overdekte markt van de Tunesische toeristenplaats Sousse glundert en komt naar ons toe. „Beter dan bij Albert Heijn”, zegt hij, om te laten horen dat hij echt een paar woorden Hollands spreekt. Het is een bijna komisch gehoor, maar –zoals even later blijkt– een slimme manier om buitenlandse toeristen over de drempel van de winkel te trekken.

Overredingskracht
Leren poefen, tasjes, kleden, waterpijpen, trommels en achter in het winkeltje enkele flesjes parfum: het assortiment van de jonge Tunesische verkoper is bijna hetzelfde als van zijn buurman en concurrent in de medina. Wie klanten over de streep wil trekken, moet dan ook over heel wat overredingskracht beschikken.

„Soms heb ik 's avonds een heel zere keel”, zegt de twintigjarige Lassad. De knaap praat de hele dag door alsof het zijn lieve lust is. Inmiddels spreekt hij bijna zes talen. Puur en alleen om de klant de winkel in te lokken.

„Hollanders zijn vaak aardige lui”, zegt hij met een welgemeende glimlach. „Maar je merkt dat ze veel meer willen afdingen dan een aantal jaren geleden. Soms duiken ze echt enorm onder de prijs”. Als we hem vertellen dat toeristen door middel van een informatiemap die in het hotel ligt, aanbevolen wordt op eenderde van de prijs te bieden, snuift hij eens hard. „De helft, dat is voor mij echt de grens”.

Verkooptrucs
Na nog even praten en veel gelach, legt Lassad zijn eigen verkooptrucjes bloot. Trucjes die voor hem van groot belang zijn wil hij op een dag een redelijk bedragje verdienen. Van zijn baas ontvangt de verkoper namelijk alleen een gedeelte van het bedrag boven de inkoopprijs. Dus: hoe hoger de prijs, hoe meer provisie. Verkoop je op een dag niks, dan is er ook geen geld.

Lassad probeert allereerst met een grapje de mensen in de winkel te krijgen. Ook woorden als “Amsterdam” en “Rotterdam” dienen vaak als aanknopingspunt voor een gesprek. Toeristen die ondanks zijn vriendelijke woorden niets terugzeggen en hem straal voorbijlopen, kan hij maar moeilijk begrijpen. „Een beetje lachen is toch leuk?” Dat veel Hollanders liever even de kat uit de boom kijken voordat ze een praatje beginnen, vindt hij ook maar vreemd. „Alleen maar kijken zeker. En dan zijn ze weer verdwenen”.

Lassads verkooptechnieken zijn overigens niet allemaal even netjes. „Als toeristen vragen om een waterpijp, verkoop ik hun gerust een pijp die alleen geschikt is om neer te zetten en die niet werkt”. Op de vraag of op zulke momenten z'n geweten niet gaat spreken, schudt hij zijn hoofd. „Dan hadden ze daar maar naar moeten vragen”, vindt hij.

Onderhandelen
Vanuit dit principe blijken meer mensen in Tunesië te werken. Stap daarom ook nooit in een taxi voordat je samen tot overeenstemming bent gekomen over de prijs. Doe je dat niet, dan kun je zelfs na een korte rit lelijk op je neus kijken. Ook het onderhandelen tíjdens de autorit blijkt niet aanbevelenswaardig. De man bij wie we in de auto stappen, denkt uit ons een slaatje te slaan wanneer we hem melden dat we naar de stad willen. Hij noemt een immens hoge prijs. Eerlijk is eerlijk; je moet even over een drempel, wanneer je aangeeft slechts eentiende van dat bedrag te willen betalen. De prijs waar je op uitkomt, zal daar ergens tussenin zitten.

Zorg daarom dat je van tevoren weet hoeveel een rit waard is. Vaak is dat in het hotel of bij de VVV bekend. Vraag desnoods aan anderen wat ze voor de taxirit hebben betaald.

Schijnvertoning
Wanneer we het voertuig uitstappen, hebben we er inmiddels heel wat Arabische scheldwoorden bijgeleerd. De schijnvertoning van boze gezichten, harde schreeuwen en een denkbeeldig pistool dat op ons wordt gericht ten spijt, krijgt de man precies wat anderen voor dezelfde rit inmiddels ook al eens van ons hadden ontvangen. Maar voor deze 'prestatie' moet je eerst heel wat oefenen.