Knallende kleuren
en veel gemekker

Het lijkt een beetje dubbel. Al het mogelijke wordt georganiseerd om toeristen te trekken, terwijl de kracht van het grootste waddeneiland nou juist in rust, ruimte en een veelzijdige natuur ligt. Het aangename is dan ook met het nuttige gecombineerd, legt Lotti Lugtmeijer van VVV Texel uit. Alle activiteiten in mei hebben betrekking op de natuur, of het nou om een verhalenwedstrijd gaat, een overlevingstocht of een excursie per tractor. Het Texelse landschap is inspiratiebron en stralend middelpunt. Ontdekkers van deze ongerepte schoonheid zullen zich tweemaal bedenken die te bevuilen met colablikjes of afval. Met de Natuurmaand wil de werkgroep „de op Texel aanwezige natuurwaarden nog nadrukkelijker en in onderlinge samenhang voor het voetlicht brengen”.

Grutto, grutto
Wat de brochures beloven, wordt bij aankomst op het eiland bewaarheid. Knalrode tulpenvelden liggen uitgekiend tegen grasgroene weiden. Grutto's hebben patent op hun eigen naam en laten dat ook merken. Over de witgewolde schapenruggen heen overheerst het ”grutto grutto” het waterig gefluit van de wulpen.

Tegen de bosrand aangeschurkt, iets buiten Den Burg, ligt hotel De Veertien Sterren, genoemd naar de evenzovele kamers. Verrassend genoeg ademen bezoekers hier Toscaanse sferen in. Elke kamer is in andere kleuren geschilderd en met trompe l'oeil-decoraties opgeluisterd. 's Nachts hoor je in deze oase niet meer dan de verre roep van een vogel of het gemekker van een schaap. Tot je gewekt wordt met ontbijt op bed.

Een fiets huren op Texel is geen probleem. Vanuit De Veertien Sterren rijden we door het bos richting De Koog. Daar is het startpunt van een voor de meimaand uitgezette route om de oude noordpunt van het eiland. Tussen de dennen bloeien verdwaalde narcissen, die zich vermoedelijk losmaakten uit de bollenvelden. De eilandbewoners maken zich op voor toeristische topdrukte. Er wordt geschilderd, getimmerd, opgebouwd en uitgestald.

Geschiedenis
De drie voor de meimaand uitgezette fietsroutes hebben niet allemaal hetzelfde begin- of eindpunt. Zo is het mogelijk om over de waddendijk van de veerhaven tot de vuurtoren te fietsen en per bus weer terug te gaan. De routes vertellen overigens meer dan alleen waar je links of rechts moet afslaan. Ze trakteren de fietser met stukjes en beetjes op geschiedenis. „De naam De Koog komt van 'cooghen' dat in de 14e eeuw inpolderen betekende. In die tijd schermde men kleine stukken grond met lage dijkjes af van de zee.” Of: „Hier was vroeger de noordpunt van Texel en had je uitzicht op het eiland Eyerland. In 1629 verbond men de eilanden met een zanddijkje, beplant met riet en helm. De natuur deed de rest. Aan de Noordzeekant ontstonden hoge duinen, aan de Waddenzeekant ontwikkelde zich een kweldervlakte.”

Een pas geopend boerenpad voert fietsers gedurende zes kilometer van Den Burg via Oudeschild langs oude sloten en gemalen tot en met het punt waar het voormalige Texel ophoudt en de kwelders beginnen.

Zandsculptuurbouwers
Voor wie wat anders wil dan fietsen, zijn tal van andere activiteiten mogelijk. Zo moedigt Staatsbosbeheer bezoekers in mei dagelijks aan met wandelroutes en excursies. Thema's variëren van ”Avontuur in Meeuwenland” voor kinderen, tot ”Geheime wereld van de kooiker” of ”Strandjutten voor een schoon strand”. De speciale activiteitenkrant staat bol van de mogelijkheden. Een wandeling gecombineerd met een pianoconcert? Een zandwedstrijd onder leiding van professionele zandsculptuurbouwers? Meedoen met een verhalen- of gedichtenwedstrijd? Het Texelse landschap tekenen en schilderen met een kunstenaar? Het is allemaal mogelijk.

Omdat het nog april is, roeien wij met de riemen die het eiland nu heeft. We bezoeken de ecologische schapen- en geitenboerderij ”De NoordKroon”, waar de kudde in menigte is uitgebroken. De NoordKroon is elke middag geopend voor publiek. Als de gele vlag wappert, is een bevalling gaande en kan de bezoeker meegenieten. Piet en Renske, boer en boerin, laten hun bedrijf tot in alle hoeken en gaten zien.

Terwijl Renske in het knuffelhok een ouderloos lammetje melk geeft, legt ze uit dat de keuze voor een knuffelhok een moeilijke beslissing was. Op het eerste gezicht lijkt het prachtig: kinderen mogen om beurten een klein knuffelbeestje de fles geven. „Maar we zijn geen kinderboerderij. Deze dieren krijgen beslist afwijkend gedrag omdat ze niet in een natuurlijke situatie opgroeien.” Tegelijk waakt de boerin ervoor om menselijke gevoelens op dieren te projecteren. Het lammetje schudt zich uit. „Kijk, dat is een bewijs dat hij zich nu heerlijk voldaan voelt.”

Operazangeres
De keuze om het ecologische bedrijf voor het publiek open te stellen was niet moeilijk. „Wij hadden allebei behoefte om meer te doen dan alleen het bedrijf draaiend te houden. Het blijkt zinvol en leuk. Mensen genieten en leren ervan.” Bezoekers krijgen een map mee met duidelijke uitleg over de verschillende onderdelen. Zo lees je dat een melkschaap zo'n 425 liter melk per jaar geeft. En dat zowel de melk- als de vleesschapen ecologisch voer krijgen. Chemische bestrijdingsmiddelen zijn taboe en op de boerderij wordt in plaats van kunstmest stalmest gebruikt. De mesthoop is dus van grote betekenis. Op de metershoge mestbult buiten, kraait een pikzwarte haan victorie. Iedereen mag op De Noordkroon pogingen doen om te melken en te spinnen. Of het lukt, is vraag twee.

De schapen- en de geitenkazen worden in de kaasmakerij gekeerd. Een deurtje verder kunnen bezoekers proeven en kopen. Niet alleen kaas trouwens, ook schapenzeep of een schapenvachtje. Wat de schapen betreft: melkschapen geven meer geluid dan vleesschapen. Een koor van bassen en tenoren achtervolgt je tijdens de rondgang. Het was ongetwijfeld de boer die de volgende opmerking in de map schreef: „Als de boerin zo kon zingen, was ze geen boerin, maar operazangeres geworden.”

Informatie over ”Mei Natuurmaand” op Texel: 0222-314741 of: natuurmaand@texel.net.