Gran Canaria is meer
dan zee en strand

Ook al weet iedere toerist dat zelfs op Gran Canaria de zon niet altijd schijnt, toch is het even schrikken als je op de eerste ochtend van je vakantie de gordijnen opentrekt. Een grijze lucht staat boven een grauwe zee. Beneden bij het zwembad is het angstig stil. Een bediende veegt lusteloos de terrassen schoon. De wolken worden steeds donkerder van kleur en al snel begint het te druppen, te regenen en vervolgens te storten. De caissière in de kleine supermarkt bij het hotel probeert triest kijkende toeristen wat op te beuren. „Jullie zullen vandaag de zon nog zien”, voorspelt ze. Ze krijgt gelijk, maar dan is het inmiddels wel kwart over zeven 's avonds. Voor de rest: grijs en –zelfs voor Hollandse begrippen– ongelooflijk nat.

Maar Gran Canaria is Holland niet. De volgende dag straalt de zon aan een helderblauwe hemel en ondanks dat het al volop herfst is, stijgen de temperaturen royaal tot boven de dertig graden Celsius. De zee is azuurblauw, de stranden oogverblindend wit en het is alsof je een vakantiefolder binnenstapt. 't Is opeens volstrekt helder waarom dit eiland ieder jaar weer een dikke 2 miljoen vakantiegangers trekt.

Utrecht
De Canarische Eilanden zijn Spaans grondgebied, net zoals de Antillen deel uitmaken van het koninkrijk der Nederlanden. Gran Canaria is een van de zeven hoofdeilanden van de Canarische archipel. Na Tenerife en Fuerteventura is 'Gran', met z'n ongeveer 700.000 inwoners, het grootste eiland. De hoofdstad Las Palmas telt een kleine 500.000 inwoners en is daarmee volkrijker dan onze steden Den Haag en Utrecht. Met een oppervlakte van 1532 vierkante kilometer is Gran Canaria overigens ongeveer net zo groot als onze provincie Utrecht.

Hoewel het eiland dus eigenlijk maar heel klein is, heeft het drie verschillende klimaatzones. Dat komt door een vulkanisch gebergte op het midden van Gran Canaria. De hoogste top, de Pozo de las Nieves, meet maar liefst 1949 meter. Het noorden van het eilandje is met een gemiddelde jaarlijkse neerslag van 500 millimeter het natst. Op de toppen van de bergen valt zelfs sneeuw. Het zuiden is droog als een woestijn. Een totaal verregende dag is daar echt een belevenis van formaat. Wat de gemiddelde temperatuur betreft: 24 graden Celsius in de zomer en 19 graden Celsius in de winter.

Uitzicht
De toerist die meer van het eiland wil zien dan de zeer imposante oceaan en de prachtige stranden, hoeft zich op Gran absoluut niet te vervelen. Voor een relatief schappelijke prijs is er een auto te huur en omdat het aantal te rijden kilometers ongelimiteerd is en een liter benzine ongeveer de helft goedkoper is dan in Nederland, kan de ontdekkingstocht beginnen.

Wie de eerste dag wat wil wennen in z'n vakantieverblijf kan 's avonds al direct z'n blik letterlijk en figuurlijk verbreden zonder daar einden voor te hoeven reizen. Het eiland telt maar één snelweg, de GC1, die Las Palmas en vliegveld Aeropuerto de Gando verbindt met de toeristencentra in het zuiden. Wie vlak bij Maspalomas de afslag richting Fataga neemt, waant zich na een paar kilometer in een totaal andere wereld. Het is het mooist om bij het vallen van de avond de rit te maken.

Na wat kronkelen over de nauwe bergweg, is er op een gegeven moment het uitzichtpunt Mundo Aborigen. Richting zee liggen de toeristencentra Playa del Inglés en Maspalomas. De zon legt over de betonjungle van hotels en appartementen een warme gloed en erachter ligt de oceaan. Beneden zijn er de kloven en rotsen en aan de andere kant rijst het gebergte op. Wie wil ervaren hoe divers dit eiland is, ziet dat nergens beter dan hier. Hier geen doffe discodreun; de stilte is bijna beklemmend. Heel snel worden de schaduwen langer en valt de nacht.

Honderdduizenden lampjes in de toeristencentra beginnen te pinkelen en de duisternis valt als een deken over rotsen, bergen en kloven. Avondnevel en stilte; je kunt je eigen ademhaling horen. Dit is veel meer, veel imposanter dan dat wat veel mensen denken als ze de naam Gran Canaria horen.

Bijenkorf
De toerist die een keer meer gezien heeft dan zee en strand, krijgt de smaak te pakken. Dan is een weekje vakantie natuurlijk een lachertje. Want wil je zowel bij dag als bij avond een rit maken langs de rotsachtige westkust van het eiland, dan ben je al snel weer een dag verder.

Hier trekt vooral de vernuftige bouwkunst van de badplaats Puerto Rico de aandacht. De mens heeft op dit onherbergzame, rotsachtige deel van het eiland de natuur naar z'n hand gezet door een grote badplaats tegen steile hellingen te plakken. De chique badplaats lijkt nog het meest op een bijenkorf. In de krappe baai is een kunstmatig strand aangelegd, waar de 25.000 toeristen die in Puerto Rico verblijven van de zon kunnen genieten.

Iets verderop ligt Puerto de Mogán. Een badplaats die door de bevolking Klein-Venetië wordt genoemd. Grachten, bootjes en bruggen bepalen het decor. Natuurlijk ook hier een menigte aan luxe jachten in de haven.

Doorrijden naar Mogán is een hele onderneming. De rit is vergelijkbaar met een forse tocht door de Pyreneeën. Tientallen haarspeldbochten maken het rijden in een auto zonder stuurbekrachtiging niet gemakkelijk. In de diepte dommelt hier en daar een stil meertje. In de verte ruist de diepblauwe oceaan en verder is het rust, rust, rust. Als je over een afstand van 10 kilometer één auto tegenkomt, is het veel. Overal staan authentieke Canarische huisjes. Wie de weg wil vragen, heeft aan enige simpele kennis van het Spaans niet genoeg. De bevolking spreekt hier een dialect dat wellicht ook in Madrid onbekend is. Met Engels of Duits, waarmee je je in de toeristencentra uitstekend kunt redden, hoef je hier al helemaal niet aan te komen.

Kerkdienst
Mocht er een regenachtige dag zijn –en dat het kan, is bewezen– dan is een bezoek aan Las Palmas een prachtig alternatief. Deze bruisende stad biedt zoveel bezienswaardigheden dat je alleen hier al met gemak een week kunt rondstruinen. Wie weinig tijd heeft, moet zeker even de kathedraal Santa Ana bezoeken. De bisschoppelijke kerk, met z'n grijze basaltgevel, is de grootste van het eiland. Tussen 1500 en 1800 is er steeds weer gebouwd aan het godshuis, zodat het een wonderlijke mix van stijlen kent. Binnen is het ruim en sober. In de smalle, mysterieuze straatjes rond de kerk struikel je bijna over de priesters in hun zwarte soutanes. Gran Canaria is roomser dan de paus.

Over kerken gesproken: wie ergens in het zuiden van het eiland logeert en op zondag toch een kerkdienst wil bezoeken, komt al snel uit bij de Templo Ecumenico ”De Verlosser”. Een moderne in 1970 gebouwde kerk in het hart van Playa del Inglés waar zondags soms wel twaalf diensten worden gehouden van diverse richtingen en in diverse talen. Zo is er vrijwel iedere zondag ook een Hollandse mis en een protestantse dienst in het Nederlands. 't Is een bijzondere ervaring om 's avonds om zeven uur een Duits-evangelische dienst te bezoeken en bij het uitgaan van de kerk op het kerkplein alweer honderden mensen in rijen te zien staan wachten voor de volgende –Spaanse– dienst. De organist blijft overigens gewoon zitten en speelt lustig door.

Sahara
Hoeveel moois Gran Canaria ook buiten strand en zee te bieden heeft, een vakantie op dit eiland kan natuurlijk niet zonder een bezoek aan de oceaan. Vaak is het water rustig en kalm, maar het kan ook zijn dat het op een kraakheldere, zonnige dag stormt. Een belevenis. Metershoge golven beuken dan op de kust en het water slaat in miljoenen in het zonlicht schitterende druppels op het strand uiteen. Voorzichtigheid is geboden, want zwemmen in zo'n ruwe zee is levensgevaarlijk. Dat blijkt op een warme, zonnige en stormachtige dag in oktober. Een Duitser en een Nederlandse jongen hebben de stroming en de golven onderschat. Duizenden badgasten kijken toe als reddingswerkers hun dode lichamen uit de zee halen.

's Avonds biedt hetzelfde strand een heel andere aanblik. Een wandeling over de Dunas de Maspalomas, een duingebied achter het strand met een oppervlak van zo'n 320 hectare, is volgens alle reisgidsen een must. Hier heeft de wind zandruggen gevormd van soms wel 10 meter hoog. Kenners noemen dit gebied wel een mini-Sahara. Vooral bij het vallen van de avond is een wandeltocht hier een bijna onwerkelijke belevenis. Aan de landzijde zijn er de appartementen en de hotels met op de achtergrond de hoge bergruggen van het binnenland. Aan de andere kant is er de onmetelijke oceaan.

Langzaam zakt de zon dieper en dieper. Tot hij wegzakt in de zee, die steeds lichter van kleur wordt. Uiteindelijk blijft er niet meer over dan een oogverblindende schittering, een zee van kristal. Maar het is wel dezelfde zee waarin eerder deze week twee vakantiegangers verdronken. Ook Gran Canaria, hoe mooi ook, is geen paradijs.

Meer informatie over de Canarische Eilanden: Spaans verkeersbureau, 070-3465900.