Het duel der giganten is begonnen

Het gaat beide toppolitici om de gunst van de kiezers en om de macht. Zij zijn alleen te beschaafd om dat duidelijk te zeggen. Bolkestein vond het natuurlijk uitermate leuk dat zijn partij in de opiniepeilingen maandenlang de PvdA van de eerste plaats had verdrongen. Inmiddels is het tij echter gekeerd en prijkt de PvdA in de peilingen, tot genoegen van Kok, weer trots bovenaan.

Deze week, luttele dagen voor de start van de eigenlijke verkiezingscampagne, kwamen Kok en Bolkestein elkaar tegen in het EMU-debat. Bolkestein diende zeer tegen de zin van Kok en van zo'n beetje de rest van de Tweede Kamer een motie in waarin de Kamer bij aanvaarding zou uitspreken dat „een Franse blokkade van de kandidatuur-Duisenberg (voor de post van president van de Europese Centrale Bank, PvdB) de betrekkingen tussen Nederland en Frankrijk zal schaden”.

Geen mobilisatie
Nu is het uitermate onwaarschijnlijk dat de Franse president Chirac en diens premier Jospin slapeloze nachten hebben gehad van de motie van Bolkestein. Er is ook niets gebleken van verhoogde diplomatieke activiteiten rond de Franse ambassade in Den Haag om deze dreiging in de kiem te smoren. Het Franse kabinet heeft al evenmin een verhoogde staat van paraatheid voor de krijgsmacht afgekondigd. Niets daarvan.

Integendeel, vermoedelijk hebben de Fransen een lichte glimlach over het brullen van de muis Bolkestein niet kunnen onderdrukken. Premier Kok had duidelijk last van een gevoel van gêne over de motie van Bolkestein. Hij deed dan ook verwoede pogingen om deze van tafel te krijgen. Kok werd daarbij door de rest van de deelnemers aan het EMU-debat geholpen. Immers, het aannemen van deze motie zou het effect hebben van het trappen tegen de schenen van een niet- onbelangrijke en invloedrijke EU-partner en zoiets is meestal niet productief.

Het verwerpen van zo'n motie zou de Fransen licht de indruk kunnen geven dat de Nederlandse Tweede Kamer weinig belang hecht aan de benoeming van de Nederlander Duisenberg tot bankpresident en dat is dus ook niet productief. Maar Bolkestein wist, toen hij eenmaal de remmen had losgegooid, niet meer van stoppen. Kennelijk woog voor hem persoonlijk gezichtverlies en mogelijk electoraal gewin op de korte termijn zwaarder dan het landsbelang.

Halsstarrigheid
Dus handhaafde hij zijn motie, die vervolgens donderdagavond door een overgrote meerderheid van de Kamer werd verworpen. Naast de stem van zijn eigen fractie kreeg de liberaal de twijfelachtige steun van Janmaats CD. Deze niet voor argumenten vatbare halsstarrigheid van Bolkestein zal Kok nog lang heugen. Deze zal hem ook voor ogen staan in toekomstige onderhandelingen over 'paars II”.

Intussen ondernamen de paarse coalitiefracties deze week een tweetal acties waarbij zij zichzelf en elkaar vastspijkerden in een tweetal ethische kwesties. Zij presenteerden een concept voor een wetsvoorstel over verruiming van de euthanasiecriteria en zij namen een motie aan waarin het kabinet wordt gevraagd voor het eind van dit jaar een wetsvoorstel in te dienen tot openstelling van het huwelijk voor homo- en lesbische paren.

Als deze coalitie wordt voortgezet in 'paars II', hebben PvdA, VVD en D66 zichzelf en elkaar verplicht tot deze postmodernistische wetgeving. Als een van de partners in de oppositiebanken belandt en de overblijvende coalitiegenoten vegen de uitspraken van tafel, dan kan een initiatiefwetsvoorstel van de oud-coalitiegenoot de overblijvende coalitiefracties in verlegenheid brengen.

Fanatisme
Door dit regeren „over het graf van paars I heen”, doet deze coalitie precies wat ze in andere gevallen, zoals beslissingen over Schiphol, juist niet wil, namelijk de nieuwe oftewel voortgezette coalitie voor de voeten lopen.

Het is ronduit griezelig om het fanatisme waarmee deze kwesties door de huidige coalitiefracties worden behandeld, waar te nemen. Vanwaar die haast? Waarom dat drijven om dwars tegen de internationaal gangbare mening in te gaan?

De geest die hierachter schuilgaat, is veel fnuikender voor ons land dan de geest waarmee Bolkestein in het EMU-debat was bezet. Bolkestein zette zijn hakken in het zand en was vervolgens niet meer voor rede vatbaar. De drie coalitiefracties geven er blijk van koste wat het kost af te willen van de overblijfselen van de joods-christelijke traditie in wetgeving en samenleving.

Intussen poogde de coalitie deze week ook nog wat stemmen te winnen door opeens de Algemene nabestaandenwet te versoepelen en te verruimen en door extra geld beschikbaar te stellen voor het afsluiten van een goede zorg-cao. Voor de doelgroepen zijn deze wat verlate sinterklaascadeautjes uiteraard mooi meegenomen. Anderen die enkele jaren terug in soortgelijke situaties kwamen en toen niet werden geholpen, zullen door deze presentjes echter niet meer respect voor de politiek krijgen.