Kamerverkiezingen ’98 14 april 1998

Lijsttrekker: Communisten doen weer mee

Cuba als lichtend voorbeeld

Door P. Chr. van Olst
Hoewel de communisten wereldwijd over hun hoogtepunt zijn, krijgt Nederland op 6 mei toch de gelegenheid om voor de marxistisch-leninistische ideologie te kiezen. Lijst 14 wordt bezet door de Nieuwe Communistische Partij Nederland (NCPN), gematigd, maar communistisch. „Mensen die het echte werk verrichten, moeten meer verdienen dan hun chef die op z'n kantoor zit te schrijven”.

In het hoge noorden, zo'n 50 kilometer ten oosten van de stad Groningen, staat de bungalow van lijsttrekker E. Modderman. Al sinds zijn twintigste is hij een „echte communist”. De rode ster boven zijn garage waarschuwt bezoekers voor zijn ideologie. In de ruime hal hangen posters waarop onder anderen Lenin en de Cubaanse dictator Castro te zien zijn. Castro's Cuba is voor Modderman hét voorbeeld van hoe de communistische ideologie gestalte moet krijgen. Dat huizen, gebouwen, wegen en auto's er verpauperen doet daaraan niets af. „Dat ligt puur aan het economische embargo van Amerika”, aldus Modderman.

„Met leedwezen” heeft Modderman het Oostblok in elkaar zien storten. Maar achteraf beseft hij hoe het zover heeft kunnen komen. „De ideologie van het communisme is daar niet op de juiste manier uitgedragen”. Dat de leiders daar iets verkeerd hebben gedaan, staat voor de communistische lijsttrekker „als een paal boven water”. „Anders was dit niet gebeurd. Nu begon het volk terecht te morren en ging het fout”.

Overigens heeft Modderman er een gloeiende hekel aan als mensen hem wijzen op het verleden van alles wat communistisch was. „Er zullen best veel dingen zijn misgelopen, maar we zitten nu in een heel andere tijd en ook de communisten zijn meegegaan in de veranderingen”.

Om de huidige Nederlandse regering te typeren, kan Modderman evenwel moeiteloos terugvallen op het oude vocabulaire. „Die bestaat uit een stelletje ondernemers, zakkenvullers. Neem nou premier Kok. Die noemt zich socialist, maar wordt op handen gedragen door de ondernemers. Dan zit er toch iets verkeerd?”

Principes
Zelf werd Modderman communist toen hij de oude CPN aan het werk had gezien. „Aan die partij zag je dat ze echt iets voor de mensen deed. Ze kwamen echt op voor bepaalde groeperingen. Ook via buitenparlementaire acties”. De CPN ging in de jaren '80 echter op in de fusie die GroenLinks zou gaan heten. „Het weggeven van de communistische principes”, zo typeert Modderman de fusie. Een groot aantal CPN'ers dacht er hetzelfde over. Zij organiseerden zich in het Horizontaal Overleg van Communisten en de groep Groninger Communisten. Uit die twee groepen ontstond de NCPN.

De nieuwe partij groeit behoorlijk, meldt de lijsttrekker. Hij leidt dat af aan het stijgende ledenaantal en het groeiende abonneebestand van partijkrant het Manifest. De Groningse lijsttrekker hoopt dat de NCPN bij de komende verkiezingen een kamerzetel haalt, maar beseft dat dit niet gemakkelijk zal zijn. Door mee te doen wil Modderman ook laten zien dat „we nog meedraaien als communisten”.

Voor de NCPN is het heel belangrijk dat de partij momenteel ook groeit in de Randstad, aldus Modderman. Maar het grootste deel van de NCPN-aanhang komt traditioneel uit de noordelijke provincies, vooral Groningen.

In het zuiden is er vooral de concurrentie van de Socialistische Partij (SP). Modderman ziet veel overeenkomsten tussen die partij en de NCPN. Wel vraagt hij zich af waar de SP'ers hun socialisme op baseren. Uiteindelijk maakt de SP een wat zwalkende beweging tussen de socialistische ideologie en een pragmatische politieke praktijk. „Dat doen de communisten niet”.

Democratie
Vanuit dat oogpunt is het opvallend dat Modderman de democratie stevig omhelst. „Het is een goede zaak dat we in een democratie zitten en we moeten dat stelsel ook houden. Ook al zouden de communisten een meerderheid krijgen”.

Wat betreft „de principes van de democratische rechtsgang”, signaleert Modderman geen verschil tussen de NCPN en andere partijen, „maar wel in de uitvoering van die principes”. De NCPN is in de optiek van haar leider een stuk democratischer. „In de verkiezingstijd doen alle partijen mooie beloftes, maar de meeste komen ze later niet na. Het probleem van de verkiezingen is niet dat de kiezer niet meer is geïnteresseerd in de politiek, maar dat de politiek geen interesse meer heeft in de kiezer”.