Medische zorg in een nieuw jasje

Trouwens, wat heet ziekenhuis? De ziekenhuizen van vroeger met veel bedden zijn bijna herinnering. Slechts de grote medisch-universitaire kenniscentra resteren nog. Tegenwoordig zijn er de sanitheken. Die in ons stadsdeel is ruim twee jaar geleden, in oktober 2023, geopend. Het zijn gebouwen waar je zo naar binnen kunt lopen voor het nieuwste gezondheidsadvies. Niet zomaar in het algemeen natuurlijk, maar helemaal alleen voor jou. Het enige dat je hoeft te doen, is even je genenprofiel laten aflezen van een plastic kaartje met een ingebouwde microchip. Binnen een minuut spuugt de computer de belangrijkste leefadviezen uit, gebaseerd op de nieuwste informatie.

Ik loop naar binnen en tik op een van de computers in de ontvangsthal de naam in van de vriend die ik wil bezoeken. Gerben ligt op de hartafdeling, meldt het scherm. Vanmorgen hebben ze hem gedotterd, nadat hij in de ambulance al stolsel oplossende medicijnen kreeg toegediend. Als alles goed gaat, mag hij morgen naar huis, verwacht ik. Dat gaat tegenwoordig snel. Patiënten liggen nog maar heel kort in het ziekenhuis.

Erfelijkheidsadvisering
Ik loop door de gang. Het is weer druk in de wachtkamer van de afdeling erfelijkheidsadvisering. Als mannen en vrouwen kinderen willen, gaan ze daar eerst even langs om te praten over de risico's. Wie wil er tegenwoordig geen perfect en gezond kind? De erfelijkheidsadviseur biedt daarbij de helpende hand. Trouwens, als je eenmaal zwanger bent, zijn er ook nog mogelijkheden genoeg om de kwaliteit van het nageslacht te laten toetsen. Uit wat bloeddruppeltjes van de moeder en de moderne echobeelden kunnen de prenataal-diagnosten veel informatie halen over de foetus. Het moet nog niet, zo'n screening, maar er hangt wel een soort morele verplichting in de lucht. De effecten zijn waarneembaar: op straat kom je nog maar weinig jonge gehandicapten tegen. Enkele instellingen voor mensen met een handicap zijn al gesloten.

Wat was het vroeger anders, al waren er aan het eind van de vorige eeuw ook al grote maatschappelijke veranderingen. Ook toen kon het al gebeuren dat je, samen met je gehandicapte kind, bij de kassa van de supermarkt werd aangesproken met de vraag: „Was dát niet te voorkomen?” Maar ik zie nog die oma zitten bij haar dubbelgehandicapte kleinzoon van twintig. Ze hield zijn hand vast en las hem voor uit een kinderbijbel. Af en toe stootte hij een paar klanken uit. Zouden de woorden hem geraakt hebben?

Glazen lift
Ik stap in de glazen lift die me naar de tweede verdieping brengt. Daar zijn nog enkele bedden voor acute patiënten die niet in hun eigen woonwijk door de thuiszorg kunnen worden verpleegd.

Op de afdeling loopt de dokter visite en hij is net bij Gerben z'n bed beland. Uit de bewoordingen van de bloedvatspecialist valt op te maken dat het niet slecht gaat. De nieuwe scanbeelden zijn vergeleken met de op een microchip vastgelegde beelden van de laatste medische check-up, twee jaar geleden. De computerdiagnose viel mee: er waren geen veranderingen te zien in de bloedvaten en de doorbloeding van de hersenen. Alleen twee kransslagaderen vertoonden een vernauwing, maar tijdens de dotterbehandeling van gisteren kon dat worden verholpen, aldus de bloedvatspecialist.

Ook de bloedwaarden zijn goed, zo meldde de computer van het centrale laboratorium van het dichtstbijzijnde grote medische kenniscentrum waarop alle sanitheken in deze stad zijn aangesloten. Kortom, Gerben mag van de dokter morgen naar huis. Wel krijgt hij nog wat medicijnen mee. Ze zijn door de computer zo gekozen dat ze goed passen bij zijn genetische profiel. Dat bespaart onnodige bijwerkingen.

Afweersysteem
Na het bezoek aan Gerben loop ik terug. Op de afdeling oncologie/immunologie is het ook druk. Met speciale medicamenten maken artsen kwaadaardige tumoren herkenbaar voor het afweersysteem van mensen met kanker. Afweercellen kunnen de tumor daardoor aanvallen en uitschakelen. Andere medicamenten remmen de bloedvatvorming in de tumor.

Het afweersysteem staat ook centraal op de consultatieafdeling in de sanitheek. Daar worden zuigelingen gevaccineerd tegen een groot aantal (kinder)ziekten.

Ik verlaat de sanitheek met gemengde gevoelens. Gelukkig mag het weer goed gaan met Gerben. Maar zouden er in de sanitheek anno 2025 nog mensen werken en behandeld worden die hun afhankelijkheid van de Schepper beleven?

Met dank aan dr. G. P. L. A. van den Broek, directeur van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.