Opinie 14 september 2000

Wachtlijsten

Stelling: Om de wachtlijsten in de zorg weg te werken, is in elk geval 1,2 miljard gulden extra nodig.

F. B. M. Sanders, voorzitter Orde van Medisch Specialisten
„Mee eens. Het gaat namelijk goed in Nederland. De welvaart is nooit eerder zo hoog geweest. En vrijwel iedereen profiteert daarvan. Volgend jaar gaat het vrij besteedbaar inkomen van iedereen nog eens fors omhoog. Dat heeft het kabinet goed geregeld.

En de burger mag zelf weten waaraan hij dat extra geld mag besteden? Mis! Hij mag het van dit kabinet overal aan besteden behalve aan betere gezondheidszorg. Ook al zijn we met elkaar bereid om iets meer premie te betalen om de wantoestanden in de zorgsector uit te bannen, dan mag dat niet. Want de kosten van de gezondheidszorg moeten nog steeds streng binnen de perken worden gehouden, ook al zijn ze lager dan in alle ons omringende landen.

Op zich een respectabel uitgangspunt, maar onhoudbaar gezien de demografische, medische en farmaceutische ontwikkelingen. Want er komen steeds meer ouderen in ons land, die ook nog eens ouder worden dan voorheen. Waardoor we steeds meer te maken krijgen met mensen met meervoudige aandoeningen. Zij kunnen vaak nog een heel plezierige oude dag hebben, maar daar zijn natuurlijk wel kosten aan verbonden. De ziekenhuizen, de verplegenden, de dokters, de medicijnen, het moet allemaal worden betaald.

Geen nood, zult u zeggen, we zijn toch verzekerd? Dat klopt, maar de overheid heeft het budget voor de ziektekostenverzekeringen jarenlang onvoldoende laten meegroeien met de zorgvraag. Datzelfde geldt voor de budgetten voor de ziekenhuizen en voor de medisch specialisten. Daardoor zitten we nu met onaanvaardbare wachtlijsten. Daar moeten we zo snel mogelijk van af. Werkers in de ziekenhuiszorg zijn bereid zich daarvoor een tijdlang extra in te zetten. Voorwaarde is dat de budgetten structureel zodanig worden verhoogd dat de wachtlijsten niet direct weer aangroeien. Het kabinet staat voor een belangrijke keuze: nu serieus investeren in gezondheidszorg of straks constateren dat we daar veel te laat zijn mee begonnen.”

Drs. L. H. J. M. Dankers, CDA-kamerlid

„Niet helemaal mee eens. Op weg naar Prinsjesdag rollen de financiële eisen voor de zorg weer over elkaar heen. Versta mij niet mis: er is alle reden toe om regering en parlement op te porren. Ondanks alle inspanningen van de vele honderdduizenden werkenden in de zorg en de inzet van meer dan een miljoen vrijwilligers gaat de situatie in de zorg er steeds verder op achteruit. Terwijl de minister van Financiën de ene meevaller na de andere meldt, blijven ziekenhuisbedden en operatiekamers leeg wegens gebrek aan personeel, krijgen mensen niet de thuiszorg die ze nodig hebben en groeien de wachtlijsten. Behalve de claim van 1,2 miljard die nu vanuit de specialisten en ziekenhuizen op tafel is gelegd wordt een veel groter bedrag gevraagd voor de arbeidsvoorwaarden, en dan hebben we nog niet gesproken over de gehandicaptenzorg. Ieder jaar opnieuw plussen kabinet en coalitie er wel weer honderden miljoenen bij, maar de zorgkloof (het verschil tussen wat nodig is en wat daadwerkelijk aan zorg verleend wordt) wordt niet gedicht. Omdat ”de politiek” precies wil weten waar dat extra geld aan uitgegeven wordt, dijt de bureaucratie verder uit en neemt de administratieve lastendruk toe. De CDA-fractie vindt dat vooral gewerkt moet worden aan meer menselijke maat in de zorg. Geld, extra geld, is zeker nodig. Maar belangrijker is dat de partijen in de samenleving zelf weer verantwoordelijkheid kunnen nemen. Patiënten, bewoners moeten een steviger positie en keuzevrijheid krijgen. Instellingen, aanbieders van zorg moeten zelf onderhandelen en contracten sluiten met verzekeraars. De numerus fixus moet worden opgeheven en de beroepsopleiding uitgebreid. Monopolievorming moet tegengegaan worden. De overheid moet bij zichzelf beginnen met de afbraak van de overdadige, overbodige en verstikkende bureaucratie. Kortom, er is meer nodig dan geld alleen om de problemen in de zorg aan te pakken.”