Rouwverlof

• Rob Philippo, vakbondsbestuurder bij FNV-Bondgenoten en onderhandelaar bij de afgesloten CAO: „Nú is het zo dat op het moment dat je je dierbaarste verliest, er niet méér geregeld is dan dat je de dag van overlijden thuis mag blijven, en ook op de dag van de begrafenis of crematie. Nou, dat zijn wel héél zuinige regelingen voor iets dat zo ingrijpend is”. Overigens heeft Philippo nog geen idee hoe de regeling er concreet uit gaat zien. „We hebben als voorstel ingediend: zes weken betaald verlof na het moment van overlijden. Maar je zou ook kunnen zeggen: twaalf weken, waarvan zes volledig doorbetaald en de andere zes voor 70 procent. Het heeft Philippo overigens verbaasd dat werkgevers van Mitex (werkgevers in de modebranche) zo snel akkoord gingen. „De regeling kost natuurlijk een behoorlijke stuiver, en uit onze sector, met veel kleine bedrijven, weten wij dat de gemiddelde werkgever zich niet heeft verzekerd voor ziekte van een werknemer. De kosten zijn dus voor zijn rekening. Werkgevers willen daarom laten onderzoeken in hoeverre ze collectief deze rouwregeling in een verzekeringspakket kunnen aanbieden.”

• H. E. Jansen van garage Broekhuis, met 280 werknemers, en zo'n twintig garagebedrijven: „Rouwverlof? Ik moet u eerlijk zeggen dat ik daar nog nooit iemand hier over gehoord heb. Ik zou er ook niet direct voor tekenen. Zoals het nu bij ons gaat is het goed. Maar ik kan me voorstellen dat er situaties zijn waarin je zegt: Nou, die man moet gewoon een paar weken extra vrij zijn. Wij hebben dat nog niet meegemaakt. In dat soort gevallen zou dat bij ons gewoon onder de noemer van de Ziektewet vallen. Die premie betalen we toch.”

• Annemieke van der Sterren, Landelijk Steunpunt Rouwbegeleiding in Utrecht. „Waarom er vanaf de werkvloer relatief weinig vraag naar rouwverlof is? Omdat rouwende werknemers nu eenmaal geen bond achter zich hebben, maar het zijn wél heel kwetsbare mensen. Bij ons komen al jarenlang klachten binnen over fricties tussen werkgevers en werknemers in rouwsituaties. Eigenlijk worden mensen toch snel gepusht om weer aan het werk te gaan, terwijl ze daar emotioneel nog niet aan toe zijn. Wij geven de voorkeur aan een flexibel verlof. Werknemers moeten dat verlof kunnen opnemen wanneer ze daar behoefte aan hebben. U weet dat rouwen geen lineair proces is, iets dat op de begrafenis op zijn hoogtepunt is, waarna het allemaal beter gaat. Zo werkt dat niet.”

• P. Schalk, directeur van de RMU in Veenendaal, ziet het belang wel van zo'n regeling, al hecht hij er veel waarde aan dat werkgevers en werknemers onderling in een goede relatie dingen regelen. Verder vraagt hij aandacht voor een afgewogen invulling van zo'n verlofregeling, waarbij de belangen van de twee partijen in evenwicht zijn. „Het moet natuurlijk niet zo zijn, dat je even kijkt in het CAO-boekje en constateert: Oh, ik heb ook nog rouwverlof, laat ik dat maar eens nemen. Of dat de werkgever zegt: Hoor eens, je gaat eerst maar eens een paar weken met rouwverlof, terwijl jijzelf alweer aan de slag wilt.”

• Mevrouw K. Jonkers uit Amersfoort. Zij verloor zes jaar geleden haar 20-jarige dochter bij een ongeluk. „Ik moest de dag na de begrafenis meteen weer aan het werk – en dat kan natuurlijk niet. Dan kom je in de Ziektewet terecht. Ziek zijn als manier om te rouwen, terwijl rouw absoluut geen ziekte ís. Maar het is de enige manier om thuis te blijven. Ik vind dat het daar niet hoort. Dat je bij een arts moet komen die dan moet beoordelen of je wel of niet in staat bent om te werken, en dus in een medisch model je moet verantwoorden voor je verdriet.” Mevrouw Jonkers heeft zich na drie maanden weer beter gemeld en kon dankzij een soepele regeling van haar baas vrijaf nemen wanneer ze daar behoefte aan had. Toch nam ze na vijf jaar ontslag. Het was gewoon te zwaar om als hulpverlener ook nog eens zelf een persoonlijk verlies met je mee te dragen. Mevrouw Jonkers is sterk voorstander van zo'n rouwverlof. „Als je geoorloofd thuis mag blijven, is dat ook een stukje erkenning dat zoiets zwaar is, dan ga je zo'n eerste periode er ook anders mee om.” Dat mensen een tijdje thuis moeten kunnen blijven moet een algemeen recht worden, vindt ze. „Natuurlijk zijn er bedrijven die dit gewoon niet nodig hebben, maar ik ken ook verhalen van werkgevers die na drie dagen zeggen: Luister eens, je bent weer op je werk, en het verleden is verleden, je moet je gedachten er weer bijhouden.”

• G. J. Roukens, eigenaar van kledingzaak Roukens in Ridderkerk, met veertig werknemers, zegt nog nooit over speciaal rouwverlof nagedacht te hebben. „Dat staat bij mij in de arbeidscontracten niet eens ingevuld. Dat zie ik dán wel. Ik vind wel dat je iemand de ruimte moet geven. Maar er zijn nu eenmaal ook mensen die opknappen door weer snel aan het werk te gaan.” Roukens hanteert voor zijn werknemers de richtlijnen uit de kledingbranche, maar zorgt verder voor eigen invulling van de arbeidscontracten. „En zijn er buitenissige gevallen, dan gaan wij daar heel soepel mee om, want het is ook in het belang van een werkgever dat zo'n rouwproces goed verloopt.”