Onrust Kootwijkerbroek houdt aan

Het blijft onrustig in Kootwijkerbroek. Vandaag gaan de heftige protesten in het Veluwse dorp de tweede week in, sinds de ernstige rellen van vorige week zaterdag. In totaal hield de politie gisteren elf mensen aan, vooral 17- en 18-jarigen. De politie herkende gisteren een stenengooier van zaterdagavond en rekende de man direct in.

Waterkanon
Aan het straatnaambordje van de Topperweg bungelt een dood varken aan een poot. Iets verderop hangt een varken in de boom, terwijl op andere plaatsen een paar dode kalveren aan bomen hangen. Volgens wilde geruchten zouden de RVV'ers de beesten bij de ruimingen hebben achtergelaten, maar anderen zeggen dat het waarschijnlijker is dat het om 'gewone' dode dieren gaat. Veehouders treffen in hun stal immers wel vaker dode beesten aan.

De relletjes van gisterochtend begonnen op de Essenerweg. Een dikke honderd actievoerders hadden daar een blokkade opgeworpen om het werk van de RVV onmogelijk te maken. Een gekantelde kadaveraanhangwagen lag met brandende banden dwars over de weg, aangevuld met een stuk of vijf, zes omgezaagde bomen en tientallen platen asbest. Gisteren zijn zeker vijftien forse bomen omgezaagd om wegen te blokkeren.

Toen de actievoerders probeerden via een weiland enkele boerderijen met ruimende RVV'ers te bereiken, greep de ME met een charge in. Met honden en een waterkanon maakte de politie een eind aan de ongeregeldheden. Een arrestatieteam pakten enkele actievoerders op. Het waterkanon deed bij de brandende kadaveraanhanger even dienst als blusvoertuig.

Duimschroeven
De politie draait de duimschroeven voor het dorp steeds strakker aan. „We gaan niet meer in discussie”, aldus woordvoerder H. Munniksma. „Mensen die via de weilanden alsnog het gebied ingaan, worden onmiddellijk gearresteerd op grond van de noodverordening.”

Sommige leden van de mobiele eenheid geven wel aan dat zij het niet altijd even gemakkelijk vinden hard in te grijpen. „Ik kan mij de emoties van de mensen namelijk heel goed voorstellen”, aldus een ME'er. „Het is toch wat anders dan optreden tegen een voetbalsupporter die slechts op een rel uit is.”

Justitie vervolgt de gisteren aangehouden mensen wegens openlijke geweldpleging (artikel 141). Daardoor blijven de arrestanten tot na de paasdagen vastzitten. Bij eerdere aanhoudingen kwamen arrestanten er meestal af met geldboetes of taakstraffen, waarmee ze nog dezelfde dag op vrije voeten stonden.

Intussen begint Kootwijkerbroek zwaar op de politiecapaciteit te drukken. „Onze inzet is massaal en intensief. Minder dringende zaken blijven even liggen.” Toch verloopt de inzet goed. „Zodra de ME een stap naar voren doet, doet de menigte twee stappen naar achteren.” Voor het ophangen van dode varkens en kalveren heeft Munniksma geen goed woord over. De politie sneed de beesten gisteren los. „Het is een uitermate macaber gezicht.”

Behalve Justitie, voeren ook de Algemene Inspectiedienst (AID) en de Arbeidsinspectie onderzoeken uit. De AID wil weten waar de opgehangen kadavers vandaan komen, terwijl de Arbeidsinspectie opheldering wil over de herkomst van het asbest.

Grimmiger
De hernieuwde blokkades en relletjes kunnen niet op de goedkeuring van alle inwoners rekenen. Zo heeft een aantal veehouders die op de ruimingslijst staan, last van de onrust, zo zeggen ze. Sommigen kampen met gebrek aan veevoer nu de ruimingen worden vertraagd. Anderen stellen dat zij al afscheid hebben genomen van het vee en niet onnodig lang willen wachten tot de uiteindelijke ruiming.

In totaal werden gisteren zo'n vijf boerderijen geruimd. Dat dit gebeurde op Goede Vrijdag, was donderdag afgestemd met de predikanten in het dorp. Zij hadden daar geen bezwaar tegen, zolang de RVV maar voor de avond zou zijn vertrokken.

Toch lijken de acties nog lang niet voorbij. „Wij geloven niet dat er mkz in het dorp is”, zegt een jeugdige actievoerder. Bij de besmetting zou het volgens veel verhalen gaan om een Pools kalf dat tegen mkz was gevaccineerd. „In dat beest zat een heel ander virus dan in de rest van Nederland is aangetroffen. Daarom eisen wij openheid van zaken.” Dinsdag gaat een groepje boeren naar het onderzoeksinstituut ID-Lelystad, dat de mkz-tests uitvoert, om over de kwestie te praten.

Ondertussen gaan de acties door. „Je kunt je stal wel openzetten en alle dieren weg laten halen, maar straks blijkt dat het voor niks was”, vindt een actievoerder. Hij waarschuwt ervoor dat de protesten grimmiger en luguberder zullen worden. „Trekkers en shovels worden in beslag genomen, dus we richten ons bijvoorbeeld op kadaverwagens.”

Actievoerders in Kootwijkerbroek hebben alle Nederlanders opgeroepen vandaag naar het dorp te komen om te protesteren tegen de ruimingen. „Zolang er vee is, is er hoop én oorlog”, verklaarde een demonstrant gisteren.