Dierenpark Wissel leeft bij de dag

Het park ligt op ruim 2 kilometer van de boerderij in Tongeren die gisteren door het mkz-virus bleek getroffen. En toen werd het gevaarlijk. Gelukkig kon de Rijksdienst voor de keuring van Vee en Vlees (RVV) in de loop van de dag meedelen dat de dierentuin net buiten de ruimingszone ligt. Volop spanning bij het personeel dus.

Onder de vijfhonderd dieren in Wissel zijn ongeveer twintig lama's, schapen en geiten. Zij zijn gevoelig voor het virus. De geiten zijn twee weken geleden al naar de stal gehaald. De andere dieren die besmet kunnen raken, lopen buiten.

Volgens woordvoerster B. Wagenaar kan het park niets doen tegen een eventuele ruiming van de mkz-gevoelige dieren. Maar wanneer de overige –exotische– dieren moeten worden afgemaakt, zal de directie meteen naar de rechter stappen, zegt ze. Wissel herbergt een aantal kleine exotische diersoorten, waaronder panda's, dwergapen, walibi's en flamingo's.

Mevrouw Wagenaar noemt de situatie afschuwelijk. Volgens haar heerst er een verslagen sfeer onder de medewerkers. „Het is allemaal zo onwerkelijk. De crisis komt steeds dichterbij. Oene ligt op tien kilometer afstand, maar Tongeren ligt naast de deur.”

Het park is sinds vorige week donderdag gesloten voor publiek. Op de toegangsweg mogen alleen omwonenden komen. De woordvoerster voorziet een grote strop voor de dierentuin als tijdens de paasdagen geen bezoekers kunnen komen. Duidelijkheid over de omvang van de schade heeft ze nog niet.

Enting
Dierenarts Willem Schaftenaar van de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp maakte zich gisteren vóór de uitspraak van de RVV nog grote zorgen over de ruiming van een aantal beesten in Wissel. „Ik ben niet zo bang voor mond- en klauwzeer, al is het een vervelende ziekte. Maar ik ben vooral benauwd voor het ministerie van Landbouw.”

Volgens hem valt er best te praten over het doden van virusgevoelige kinderboerderijdieren. „Maar ik ben bang dat de RVV alles wat ze ziet bewegen, afmaakt. Ik vertrouw niemand meer”, aldus Schaftenaar. Hij is de veterinaire expert namens alle Nederlandse dierentuinen die verenigd zijn in de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD). In die hoedanigheid praat hij met het ministerie van Landbouw over de mkz-crisis en de gevolgen daarvan voor dierentuinen. Dat overleg begon overigens al voor de ziekte uitbrak in Nederland. Ook toen al moest Schaftenaar het ministerie vertellen welke dieren er gevoelig voor zijn.

Toen het mkz-virus uitbrak, vroegen de dierentuinen het ministerie meteen hun mkz-gevoelige dieren uit voorzorg te mogen inenten. Onder die dieren vallen naast evenhoevigen als runderen en varkens ook olifanten, stekelvarkens, tapirs en giraffen. Schaftenaar heeft het eerder overigens al „niet beschaafd” genoemd dat ook de gewone veestapel niet wordt ingeënt. De NVD is gisteren gestart met een e-mailactie tegen het vaccinatieverbod.

Herten
Het getroffen gebied bij Tongeren ligt net buiten de bossen van Kroondomeinen en Staatsbosbeheer. Regiohoofd P. A. van den Tweel van Staatsbosbeheer gaat ervan uit dat de natuur weinig problemen krijgt met het virus. „Wild is niet erg vatbaar voor de ziekte en ik verwacht dat de populatie niet afneemt.” Hij vindt dat er nu eindelijk eens een duidelijke scheiding moet komen tussen economie en natuur. „We moeten het wild niet onnodig doden.”

Er is bovendien een aantal praktische bezwaren tegen het afschieten van wild. „De beesten worden door het schieten onrustig en rennen de bossen door. Die bewegingen moeten we nu juist voorkomen. Alle dieren doden lukt overigens nooit. De meeste zijn onvindbaar vanwege de grootte van het gebied.” Ook zieke dieren zullen volgens hem niet te traceren zijn. „Ze verschuilen zich op rustige plekken om uit te zieken of dood te gaan.” De enige manier om iets tegen het mkz-virus te doen is volgens hem het aanbrengen van extra rasters. Dat is de afgelopen week inmiddels gebeurd bij onder andere ecoducten over autosnelwegen.

Verzamelpunten
Volgens woordvoerder H. Tonnon van de Rijksvoorlichtingsdienst zijn extra maatregelen getroffen om de Kroondomeinen te beschermen. „Boswachters zijn alerter en kijken met verrekijkers naar verzamelpunten van dieren. Op die manier kunnen ze zien of er besmette gevallen tussen zitten.” Hij verwacht overigens niet dat er doorgaande wegen hoeven worden afgezet om de overdacht van het virus te voorkomen.