„Ze komen er bij ons niet in”

Europese vakantiegangers zijn wegens de mkz-epidemie niet langer welkom op vakantieboerderijen in het westen van Canada. Vakantieranches en boerderijherbergen in de deelstaten Brits Columbia en Alberta hebben reisorganisatoren in Europa laten weten geen enkel risico te willen lopen dat hun dieren besmet worden door het mkz-virus dat mogelijk door Europese toeristen wordt meegebracht.

In Canada moeten verdachte gevallen van mkz worden gemeld bij de Canadian Food Inspection Agency. Woensdag kondigde het ministerie van Landbouw speciale maatregelen af. De Canadese voedselinspectiedienst heeft Europese bezoekers gevraagd weg te blijven bij dieren, zowel op boerderijen en ranches als in natuurparken en dierentuinen. Vliegtuigpassagiers uit landen van de Europese Unie moeten op de internationale vliegvelden eerst over desinfecterende matten lopen voor ze naar de douane mogen en hun bagage kunnen halen. Niemand mag vlees of andere producten van het dier het land inbrengen. Zelfs huiden en leer moet worden afgegeven. Het virus kan namelijk voor langere tijd in die producten aanwezig zijn.

Matrassen
In Canada woont een grote kolonie Nederlanders die voornamelijk economisch actief zijn in de agrarische sector. Twee van hen zijn Arie en Henk Grotendorst. Beiden emigreerden in 1997 vanuit Maartensdijk naar Breslau, Ontario, waar ze nu drie keer per dag 500 koeien melken. Ze hebben hun maatregelen genomen. „Ons bedrijf is gesloten voor vertegenwoordigers, voor bezoekers, voor tours en noem maar op. We willen geen gevaar lopen. Ook Nederlanders komen er voorlopig bij ons niet in. Voor de deuren hebben we matrassen van schuimrubber liggen, gevuld met een ontsmettingsmiddel. We nemen het zekere voor het onzekere. Vanmorgen kunnen we grote borden afhalen die we aan de uitrit plaatsen met een waarschuwing.”

Dat het geen overbodige maatregelen zijn, beseffen de broers Grotendorst heel goed. „We weten dat de faculteit diergeneeskunde hier de boel al op slot heeft gedaan.” Canadese autoriteiten adviseren Canadezen die in het buitenland verblijven, daar geen boerderij te bezoeken. Gebeurt dat wel, dan dient de bezoeker de kleding grondig te reinigen en dat het liefst met het desinfecterend middel Virkon. Ze moeten er vooral op letten de schoenen schoon te maken. Verder moeten Canadezen proberen te voorkomen dat ze bezoek krijgen van iemand die de afgelopen twee weken in een land is geweest waar mkz heerst.

Al eerder
In verband met de mkz-epidemie is het nog maar de vraag of de familie Borst uit het Canadese Elmcreek naar Nederland vertrekt, om daar volgende week vrijdag de trouwerij van zoon Alex en een Nederlands meisje bij te wonen. Alex' broer Anton en hun vader Hans runnen in Elmcreek een bedrijf van 450 melkkoeien.

Anton Borst hoopt niet dat de mkz van Europa overwaait naar Canada. Toch vreest hij het wel. „Als het nu niet komt, dan wel over tien of twintig jaar. Je kunt het niet voorkomen. Reizigers nemen het virus mee.” Anton Borst emigreerde in 1984 met zijn ouders, broers en zussen mee naar Canada. De familie verwisselde het Overijsselse Lemelerveld voor Elmcreek. In Lemelerveld hadden ze een melkveebedrijf van 160 koeien. Nu, zestien jaar later, zitten ze op 450. „Een groot bedrijf, we zijn gegroeid”, zegt Anton.

De Canadese boer volgt het mkz-nieuws in Europa op de voet. In Canada heerste mkz voor het laatst in 1952. Borst ziet het preventief ruimen als enige maatregel wil men straks blijven importeren c.q. exporteren. „Als ik in Nederland boer was, zou het aan mijn hart gaan de dieren te doden. Het is een heel naar gezicht.”

Koetsjes
Alex Borst, die in het Nederlandse 't Harde verblijft, begrijpt heel goed dat Canada de grenzen dichtdoet. „Je kunt dat spul daar niet hebben.” Wel vindt hij het onbegrijpelijk dat men hier niet overgaat tot vaccineren.

De 25-jarige Alex wacht af of zijn vader en moeder en zijn broer en schoonzus met hun kleinste kind volgende week naar Nederland komen voor zijn huwelijk. „Ze hebben de tickets al in huis, maar ze moeten nog beslissen of ze gaan. Hoe groot zijn de risico's precies? Weten ze heel zeker dat ze Canada weer in mogen? Moeten ze hun kleding verbranden omdat het virus erin kan zitten?” Het zijn enkele vragen die hij opwerpt. „Ze zullen zelf de beslissing moeten nemen”, aldus Alex. Mkz zet nog een ander aspect van het huwelijksfeest van Alex en zijn toekomstige vrouw op het spel. „We weten namelijk nog niet of we met paard en koets mogen.”

Alex hoeft niet terug naar Canada. Zodra de bruiloft voorbij is, gaat hij werken in het Groningse Feerwerd bij een groot melkveebedrijf. „Ik wil m'n leven gezellig met koeien werken. Liever niet als eigenaar van een bedrijf maar als werknemer. Als ik zelfstandig boer zou worden, zou dat in Canada zijn omdat er daar minder regelgeving is als hier.”

Timothy School
Uit West-Europa komen jaarlijks zo'n 1,2 miljoen toeristen naar Brits Columbia en Alberta. Vanuit Nederland bezoeken per jaar circa 73.000 mensen deze provincies. Hoeveel Nederlanders door de weigering worden getroffen, is nog niet bekend.

Ook andersom wordt er enthousiast gereisd. Zo maakt deze week een koor van de Timothy School uit Chilliwack een tournee door Nederland. Ds. Clements van de gereformeerde gemeente in Gouda regelde onder anderen het onderbrengen van de jonge Canadezen bij gastgezinnen. „Ik ga ervan uit dat we hen maandag naar Schiphol brengen.”