Broodje kaas de zak in

Donderdagmorgen, half negen. Een deken van mist hangt over de A12 bij Arnhem. Alle auto's worden naar een parkeerplaats gedirigeerd. Daar staan wagens en controleurs van de douane en de AID. Broodjes kaas, een onsje boterhamworst, een pakje melk. Het mag allemaal de grens niet over. Op de parkeerplaats staan grote zakken met inbeslaggenomen lunchpakketten. De tol van mkz.

Een douanier buigt zich naar het geopende raam van een dure Mercedes met boordcomputer. „Vlees, kaas of eieren bij u?” De chauffeur rommelt in een bagagevak en houdt een pakje melk omhoog. „Nee, dat mag niet mee.” Hup, de zak in.

Een touringcar-chauffeur moet een pakketje boterhamworst inleveren. Het deert hem weinig. „Het zal me verder worst wezen.” Het valt de man op dat de mkz-grenscontroles in de getroffen Europese landen niet eenduidig worden uitgevoerd. „Ik ben de afgelopen weken een paar keer van en naar Engeland gereden. Toen werd me niet gevraagd of ik een lunchpakket in de auto had. Maar in Engeland spoten ze bij de grenscontrole wel weer m'n bus schoon. En dat gebeurt hier in Nederland weer niet. Dat vind ik raar.”

In de meeste gevallen vráágt de douane aan bestuurders van personenauto's alleen of er vlees, kaas of eieren aan boord zijn. Daadwerkelijke controle blijft meestal achterwege. „Anders zou er binnen de kortste keren een file tot Utrecht staan”, verklaart een douanier.

Tot en met halverwege vanmorgen hield de douane bij de grensovergang bij Arnhem zo'n vijftien vrachtwagens tegen met verboden producten aan boord.

Kwart voor tien. Een vrachtwagen van transportbedrijf Kamphuis uit Barneveld is de klos. „Wat vervoert u?” vraagt de douanier. De chauffeur, shagje in de mondhoek, rommelt in zijn papieren. „IJs, bevroren hertendelen, bevroren eenden, een hele supermarkt zeg maar.”

De douanier krijgt argwaan. Er is even onduidelijkheid. Mogen bevroren producten nu wel of niet de grens over? De controleur schakelt een AID'er in. De truck mag absoluut de grens niet over.

Of de chauffeur er de smoor in heeft? De man schudt zijn hoofd. „Regels zijn regels, lieve mensen. En als we met z'n allen niet goed opletten, gaat het fout.”

Verreweg de meeste automobilisten hebben begrip voor de mkz-grenscontroles, weet een douanier. Een van zijn opvallendste klanten was een dame op weg naar een camping in Duitsland. „Die mevrouw had zo'n beetje heel haar huisraad meegenomen. De hele handel moest ze inleveren.”