Olst is eventjes wereldnieuws

Woensdagmiddag half drie. In het gemeentekantoor lopen cameraploegen van nationale en internationale televisiezenders in en uit. Even is Olst wereldnieuws. Het eerste geval van mond- en klauwzeer in Nederland is geconstateerd bij een veehouder in dit Overijsselse dorpje.

Bij de balie vraagt een presentator van een Engelse televisieomroep of hij loco-burgemeester C. van den Berg kan spreken. „Dan moet u even wachten, want hij geeft nu net een interview”, zegt de receptioniste, „en na u staan er nog enkele gesprekken met andere journalisten gepland. Ik zet u wel op het lijstje.” De man doet een poging Van den Berg eerder te spreken, maar de receptioniste is onverbiddelijk. „U moet wachten.”

Even heeft de loco-burgemeester tijd om vragen te beantwoorden. Hij weet nog niet welke maatregelen de gemeente gaat nemen om de mond- en klauwzeercrisis te bedwingen. „Het ministerie van Landbouw heeft de regie in handen. Dat was ook het geval tijdens de bse-crisis. Tot op dit moment hebben we ons alleen actief bemoeid met het afzetten van de omgeving van de besmette veehouderij. Verder schat ik in dat wij een belangrijke taak krijgen bij de nazorg voor getroffen boeren.”

De loco-burgemeester heeft het gedupeerde gezin al gesproken. „Ik heb contact gehad met mevrouw Klijn Velderman. De verslagenheid bij haar was groot. Het is natuurlijk ook zo snel gegaan. Voordat de familie precies wist wat er aan de hand was, startte het afmaken van de dieren. En je eigen vee zien doodgaan is geen pretje.”

Thuislaten
Vertegenwoordigers van de basisscholen in Olst hebben tijdens het normale overleg met het college de mond- en klauwzeerkwestie besproken. Directeur E. Boers van de openbare basisschool Ter Stege: „Op onze school zitten een paar kinderen uit het getroffen gebied. We respecteren het als ouders de kinderen thuislaten. Wat voor maatregelen we verder moeten nemen, weten we nog niet. We wachten op reactie van de gemeente.”

Volgens een leerkracht van de christelijke basisschool Prins Willem-Alexander zitten er op zijn school veel kinderen uit boerengezinnen. Hij hoorde het nieuws aan het eind van de morgen van ouders die de kinderen kwamen ophalen. „Ik denk dat we het morgen zeker zullen merken op school. De laatste dagen voelden we al de spanning, met name bij de kinderen van boerengezinnen. Als ze morgen niet op school komen, zullen we zeker niet ingrijpen. Vooralsnog hebben we geen plannen om de school te sluiten. Morgenvroeg gaan we in ieder geval overleg plegen over vervolgstappen.”

Bij dierenartspraktijk Olst en Wijhe, waarvan een van de artsen het mond- en klauwzeervirus constateerde bij het boerenbedrijf van Klijn Velderman, ligt het gewone werk stil. Dierenarts Erna Post: „We komen vandaag niet toe aan de normale behandelingen van huisdieren en het bezoeken van veehouderijen. We doen alleen urgente gevallen. We rukken uit als er een bevalling is of als er een doodziek dier moet worden behandeld.”

Volgens de dierenarts staat in de praktijk de telefoon roodgloeiend. „We krijgen veel telefoontjes van mensen uit het dorp die bang zijn dat ze hun huisdier zullen verliezen. In de meeste gevallen kunnen we ze geruststellen. Alleen als het gaat om geiten en schapen zijn we voorzichtig. Het kan namelijk gebeuren dat deze dieren preventief moeten worden geruimd.”

Nood
Pastor J. de Leeuw van de rooms-katholieke parochie in Olst heeft al wat veehouders gesproken. „Ze hebben bij mij hun nood geklaagd. Men wacht in spanning af wat er verder met het virus gaat gebeuren. Ikzelf ben vooralsnog niet van plan kerkelijke activiteiten af te gelasten.”

Bij de hervormde kerk loopt een vrouw met haar hond. „Nee, ik ben niet bang dat mijn huisdier zal worden gedood. Honden krijgen toch geen last van mond- en klauwzeer?”

Mevrouw G. Paasman komt net terug van het boodschappen doen bij de supermarkt. Zij is heel stellig in haar uitspraak. „Laat de dieren die het virus hebben opgelopen, uitzieken. De infectie is toch al gebeurd. Alle maatregelen die nu worden genomen, hebben geen zin. Ze spannen het paard achter de wagen.”

De problemen zijn volgens mevrouw Paasman ontstaan door de schaalvergroting van boerenbedrijven. „Bij grote veestapels zijn de gevolgen van zo'n virus desastreus. De keuterboertjes hadden moeten blijven bestaan.”

Vleesvak
”Mond- en klauwzeer in Olst”, meldt een advertentie achter de ramen bij de ingang van supermarkt Edah. De assistent-bedrijfsleider, „ik wil niet met mijn naam in de krant”, vult de vakken bij de zuivelafdeling. Het vleesvak is bijna leeg. „Dat heeft niets te maken met de crisis hoor. Meestal ziet het vak er 's middags zo uit. We merken hier nog niet echt dat mensen hamsteren. Wel nemen de meeste klanten enkele pakken vlees extra mee.”

Het nieuws heeft volgens de werknemer van de Edah veel losgemaakt in het dorp. „Heel wat mensen hebben hun bezorgdheid tegen mij uitgesproken. Wanneer treft het ons bedrijf? is vaak de vraag. De hele dag door krijg ik vragen over het vlees. Mensen zijn bang dat het voedsel niet betrouwbaar is. We kunnen ze geruststellen.” De assistent-bedrijfsleider is niet van plan meer vlees in te kopen. „De mensen willen verse producten. Als we meer inslaan, kunnen we dat niet meer garanderen.”

Een man pakt een pond gehakt. Hij maakt zich niet druk om de mond- en klauwzeercrisis. „Ik blijf vrij nuchter. Als er geen vlees meer is, dan eten we toch een tijdje geen vlees. Ik vind het wel triest dat wij met z'n allen de oorzaak zijn van de problemen. De consument wil immers niet-gevaccineerd vlees.”

Sigaar
Buiten staat een wat oudere man. Een sigaar bungelt in zijn mond. Hij is zelf boer geweest. „Verschrikkelijk wat er is gebeurd. Waarom doden ze die dieren? Als klein jochie heb ik ook een uitbraak van mond- en klauwzeer meegemaakt. De besmette dieren werden apart geplaatst en na twee, drie weken waren ze weer beter. Het is echt schandalig dat gezond vee wordt afgemaakt.” Hij schudt zijn hoofd.