Serviër spreekt over geheim plan

„Milosevic laat
werk tribunaal
manipuleren”

DEN HAAG – De Joegoslavische president Slobodan Milosevic heeft persoonlijk opdracht gegeven voor een geheim plan om de rechtsgang bij het Joegoslavië-tribunaal te manipuleren. Verdachten in Den Haag moeten desnoods tot zelfmoord worden gedreven om te voorkomen dat belastend materiaal tegen Servische kopstukken boven water komt.

Dit heeft de Servische journalist Milovan Brkic gisteren gezegd voor het VN-hof in Den Haag. Hij zegt van deze „machine van de staat” te hebben gehoord van hooggeplaatste bronnen bij de Servische geheime dienst. Hun namen wil hij niet onthullen, omdat hij anders „hun doodvonnis zou tekenen.”

Volgens Brkic gaf Milosevic de Servische geheime dienst opdracht tot de zorgvuldige selectie van een groep advocaten die hun diensten moeten aanbieden aan Servische verdachten die in handen zijn van het tribunaal. Die advocaten verdedigen vervolgens niet de belangen van hun cliënten, maar die van het Servische bewind.

De advocaten hebben opdracht gekregen de verdachten te intimideren, te dreigen met represailles tegen hun familie in Joegoslavië en ze desnoods aan te sporen tot zelfmoord, aldus Brkic.

Tot dat netwerk behoort volgens Brkic de Belgradose advocaat Toma Fila. Die heeft onder meer de Servische verdachte Dokmanovic verdedigd die vorig jaar in de Scheveningse gevangenis zelfmoord heeft gepleegd voordat vonnis kon worden gewezen. De uitspraak van het VN-hof in de zaak-Dokmanovic had belastende jurisprudentie kunnen bevatten over de betrokkenheid van het Joegoslavische leger bij oorlogsmisdaden in Kroatië.

Brkic trad gisteren op in een procedure tegen Milan Vujin, een vroegere advocaat van de Bosnisch-Servische verdachte Dusko Tadic. Tadic ontsloeg Vujin eind vorig jaar omdat hij er naar eigen zeggen achter was gekomen dat Vujin zijn belangen tegenwerkte om hogergeplaatste Serviërs te beschermen. Daarom hebben de rechters van de Kamer van Beroep van het tribunaal een procedure wegens ”minachting van het hof” aangespannen tegen Vujin die al enkele maanden loopt.

Brkic bevestigde gisteren Tadic' vermoeden dat Vujin bewijsmateriaal heeft gemanipuleerd en het werk van de verdediging van Tadic heeft ondermijnd, toen deze door de Nederlandse advocaat Wladimiroff werd verdedigd. Vujin zelf daarentegen wijst de beschuldigingen van de hand. Het gaat volgens hem om hersenspinsels van Tadic die deze als laatste redmiddel heeft ingebracht nadat hij in eerste aanleg tot twintig jaar cel was veroordeeld.ô Brkic daarentegen zegt ,concrete bewijzen" te hebben voor de manipulatie van de zaak-Tadic door Vujin, die hij echter niet kan onthullen om zijn bronnen te beschermen. Ook zegt hij weet te hebben van een vergadering van het Servische advocatennetwerk dat de Servische geheime dienst heeft opgezet. Daar zou Fila hebben gezegd: ,Heren, er is geen cli‰nt die ik niet kan verkopen. Ik ben de grootste Judas van allen, en ik ben er trots op."ô Talic
De vorige week woensdag gearresteerde stafchef van het Bosnisch-Servische leger, generaal Momir Talic, verklaarde gisteren voor het tribunaal onschuldig te zijn aan de misdaden waarvan de hoofdaanklager van het VN-hof hem beschuldigt.

Volgens de aanklacht was Talic in 1992 lid van de crisisstaf van de Krajina, een Noordwest-Bosnische grensstreek met Kroatië. Die Bosnisch-Servische crisisstaf organiseerde gruwelijke ”etnische zuiveringen” tegen Kroaten en moslims. In de beruchte kampen Omarska, Trnopolje en Prijedor werden niet-Serviërs opgesloten, gemarteld en vermoord.

De hoofdaanklager van het tribunaal heeft die vervolging van bevolkingsgroepen aangemerkt als misdaad tegen de menselijkheid. Talic wordt waarschijnlijk gezamenlijk berecht met de eerder gearresteerde voormalige Bosnisch-Servische vice-premier Brdjanin.

De 57-jarige Talic werd vorige week op verzoek van het tribunaal in Oostenrijk gearresteerd waar hij een conferentie over Bosnië bijwoonde. Talic is sinds maart 1998 de hoogste militair van de Republika Srpska, de Servische entiteit binnen Bosnië. Er was gisteren dan ook grote publieke belangstelling voor zijn eerste voorgeleiding.

Het zal naar verwachting nog maanden duren voordat het proces begint. De aanklagers zullen dan proberen te bewijzen dat de crisisstaf de etnische zuiveringen organiseerde volgens een drieledig plan. De leefomstandigheden voor Kroaten en moslims werden ondraaglijk gemaakt in de hoop dat ze vrijwillig zouden vertrekken. Niet-Serviërs die niet wilden vertrekken, werden gedeporteerd. Andere overgebleven moslims en Kroaten werden in de kampen opgesloten.

De voorzitter van de crisisstaf heeft volgens de aanklacht gezegd dat er maximaal 3 procent niet-Serviërs mocht overblijven in de Servische staat in Bosnië.