Mondriaan versus Verwey - overeenkomst en verschil in harmonie

Mondriaan in zijn atelier voor 'Compositie met gele lijnen' en 'Compositie met gekleurd vierkant', rond 1933.
Foto Haags Gemeentemuseum

Kees Verwey in zijn atelier

Piet Mondriaans atelier in New York na zijn dood, 1944.
Foto Glarner Archiv, Kunsthaus, Zürich

Kees Verwey, 'Atelierinterieur', 1974, olieverf op doek, 200 x 180 cm, eigendom gemeente Haarlem

"Ik doe dit niet om in die rommel te zitten, omdat ik het zo leuk vind, maar omdat ik gemerkt heb dat vanuit deze toestand van vergaanheid en van stof en schimmel de kleinodiën en de kristallen opgedolven worden, die kostbaarder zijn dan al het mooie, opgeruimde en gestroomlijnde van deze tijd. Het is dus door het niet opruimen dat men tot dergelijke beelden komt."

Kees verwey, Vara-TV, 11maart 1976

Piet Mondriaan, 'Compositie met rood, geel en blauw', 1928, olieverf op doek, 42,2 x 45 cm, Willhem-Hack-Museum, Ludwigshafen am Rhein

"Ik vind de oude meesters prachtig. Maar u zult het met me eens zijn dat het in onze moderne tijd heel anders moet. Doorgaan tot het universele, het elementaire. Horizontaal en verticaal. Rood, geel, blauw, zwart en wit. De Nieuwe Beelding!"

Kees Verwey, 'Distels no.1', 1975, olieverf op doek, 180 x 180 cm

"Ik weet niet wat het wordt. Er gebeuren zoveel mooie dingen. Het licht komt uit de schaduwen. Het is een wonder dat er zoveel kleur in die donkere partijen zit. Dat zie je niet altijd, dat openbaart zich als ik bezig ben. In het begin zijn de schaduwkanten te donker maar als ik blijf kijken valt het altijd weer mee. Het is een wonder dat ik deze winter op donkere dagen in het atelier nog zoveel kleuren heb gevonden. Het zijn kleuren die je anders niet ziet."

Kees verwey, Haarlems Dagblad, 1975