Milosevic

Slobodan -'Slobo'- Milosevic heeft de macht in Servië al 10 jaar vast in handen. Het land is er alleen maar slechter op geworden. Zijn opmerkelijke gave de oppositie buiten spel te zetten houdt hem echter in het zadel. Ironisch was dat hij zijn carrière begon als nationalist en redder van de Serviërs in 1987 in Kosovo. Van zijn idee van een Groot-Servië is niets terechtgekomen. Zelfs Kosovo lijkt hem nu te ontglippen.

De sober levende Milosevic werd in 1941 geboren in het suikerbietenplaatsje Pozarevac, 60 kilometer ten zuidoosten van Belgrado. Hij lijkt vooral te zijn gestimuleerd door zijn ambitieuze vrouw Mirjana Markovic, politica, warrig columniste en amateur helderziende.

Het pad naar de top begon voor 'Slobo' en zijn echtgenote op de universiteit. De latere leider van de Servische communistische partij, Ivan Stambolic, was zijn mentor en kruiwagen. Stambolic zei later publiekelijk te betreuren dat hij blind was voor het kwaad in de huidige Joegoslavische president.

Vier jaar nadat Joegoslavië door de dood van Tito in 1980 op zijn grondvesten had geschud, werd Milosevic hoofd van de communistische partij (CP) in de hoofdstad. Twee jaar later volgde hij Stambolic op als leider van de Servische CP, die toen president van Servië werd.

De Joegoslavische federatie kraakte in zijn voegen. Toen er in 1987 problemen waren in Kosovo werd Milosevic naar de autonome provincie gestuurd. Hij maakte er, ondanks zichzelf, een publiciteitsstunt van en riep de Serviërs in Kosovo toe: „Niemand zal jullie nog durven slaan!” Daarmee werd hij in één klap de held van alle bedrukte Serviërs.

In 1989 werd Milosevic president van Servië. Zijn nationalistische koers bespoedigde het einde van de federatie. De oorlogen werden een economische ramp en een militaire en diplomatieke nederlaag. De internationale gemeenschap deed Servië in de ban, Milosevic verwierf de bijnaam Slager van de Balkan, mede omdat zijn stromannen delen van Bosnië en Kroatië op brute wijze „etnisch zuiverden”. Formeel bleef Belgrado buiten spel en speelde 'Slobo' de rol van staatsman. In 1995 tekende hij de vredesakkoorden van Dayton, feitelijk een nederlaag van de Serviërs. Maar het was voor Milosevic beter de oorlog te verliezen dan de macht.

Inmiddels is de mislukte nationalist teruggekeerd naar oude socialistische waarden. Die zijn belangrijk, want zijn positie stoelt vooral op de houdgreep waarin de staat de economie houdt. In 1998 werd Milosevic president van de geruïneerde federatie, als machthebber nog steeds onbetwist.